فيزيك در ليوان: مسابقهي مولكولها
اشاره
آنچه با عنوان «چكيده» در اول مسابقهها و زنگ تفريحها مشاهده ميكنيد صرفاً مخصوص معلمان، مربيان، كارشناسان محترم آموزشي و ساير علاقهمندان است.
آيا تا به حال در يك روز يخبندان بيرون آمدهايد و شيركاكائوي خنك نوشيده باشيد؟ يا يك ليوان آب ليموي گرم در تابستان خورده باشيد؟ احتمالاً نه! ما آب گرم و سرد را در موارد خاص مصرف ميكنيم. تا حالا فكر كردهايد چه عاملي آب را گرم يا سرد ميكند؟
موارد لازم
دو ليوان، تقريبا به يك اندازه
2 مادهي افزودني تيره
آب داغ و سرد
روش كار
1. دوليوان را نزديك هم قرار دهيد. آب سرد را در يك ليوان بريزيد بهطوريكه 4/3 آن پر شود. سپس آب گرم را به همين اندازه در ليوان ديگر بريزيد.
2. از يك قطره چكان مايع افزودني براي ريختن دو قطره از مايع استفاده كنيد (در يك زمان براي هر دو ليوان).
3. نگاه كنيد كه چطور اين مايع رنگي در آب پخش ميشود. در كدام ليوان ميزان پخش شدن رنگ سريعتر است؟
چه اتفاقي ميافتد
بايد توجه كنيد كه رنگ در اب گرم سريعتر از آب سرد پخش ميشود. اگر اين پديده را مشاهده نكرديد، آب گرم را گرمتر و سرد را سردتر كنيد. و همچنين مطمئن شويد كه رنگ خوراكي همزمان در ليوانها ريخته شود.
آب از مولكولهاي اكسيژن و هيدروژن تشكيل شده است (يك اكسيژن و دو هيدروژن). مولكولها در مايع وقتي انرژي كافي داشته باشند از كنار هم عبور ميكنند. يعني آزادي عمل بيشتري نسبت به جامد دارند. به همين علت است كه آب ميتواند جاري شود، شكل ظرف را بهخود بگيرد. مولكولهاي جامدات مانند يخ انرژي كافي ندارند تا به اطراف حركت كنند؛ به همين دليل شكل مشخصي دارند. مولكولهاي گاز آنقدر انرژي دارند كه حتي فراتر از مايعات آزادانه پخش ميشوند.
آب گرم انرژي بيشتري نسبت به سرد دارد. به اين معني كه در اّب گرم مولكولها سريعتر از مولكولهاي آب سرد حركت ميكنند. رنگ خوراكي كه به آب اضافه ميكنيد، بهوسيلهي مولكولهاي آب هل داده ميشود. وقتي مولكولها در آب گرم سريعتر به اطراف حركت ميكنند، رنگ خوراكي در آب گرم سريعتر از آب سرد منتشر ميشود.
خودتان تلاش كنيد