نرم افزار نويسا؛ اولين نرم افزار گفتاري فارسي

در جامعه كنوني ما، تقريبا همه كاربران كامپيوتر به گونه اي با تايپ سر و كار دارند؛ مديران ادارات و سازمان هاي دولتي و خصوصي براي تهيه و تاييد اسناد و نامه هاي خود، كارشناسان در تهيه گزارش هاي سازماني و اداري، پزشكان در تهيه گزارش و مدارك پزشكي، وكلا در تهيه متون و اسناد حقوقي و كاربران شخصي براي نوشتن متون و يادداشت هاي روزانه. اما يكي از مهم ترين مشكلات موجود در سر راه اغلب كاربران در اين زمينه، عدم تسلط آن ها به تايپ و نحوه كار با ويرايشگرها و واژه پردازها است. اين مشكل باعث شده است كه تايپ در كامپيوتر به كاري وقت گير و خسته كننده تبديل شود.

امروزه تايپ كامپيوتري در ورود اطلاعات و توليد اسناد به جاي استفاده از دست نوشته‌ها نه تنها بر سرعت توليد اسناد افزوده، بلكه مزاياي ديگري همچون خوانايي و زيبايي بيشتر و نگه‌داري آسان‌تر و مطمئن‌تر از اسناد را نيز به همراه داشته است.

با استفاده از قابليت نوين تشخيص خودكار گفتار و توليد نرم افزارهاي تايپ‌هاي گفتاري اين نگراني به ميزان زيادي رفع شده است. با استفاده از اين نرم افزارها كافيست متن مورد نظر خود را بخوانيد و گفتار خود را از طريق ميكروفون به كامپيوتر منتقل نماييد تا گفتار شما پردازش و به متن معادل تبديل شود.

سرعت متوسط جهاني صحبت كردن يا تايپ كردن توسط گفتار، حدود 105 كلمه در دقيقه است، در حالي كه سرعت جهاني متوسط تايپ توسط يك فرد عادي حدود 33 كلمه در دقيقه است. يعني تايپ با گفتار بيشتر از 3 برابر تايپ دستي براي يك فرد عادي سريع‌تر است.

تشخيص گفتاري با كامپيوتر‌ها يكي از زمينه هاي پژوهشي مهم چند دهه اخير بوده است و شركت‌هاي بزرگي چون‌ آي‌بي‌ام، فيليپس و مايكروسافت سالانه سرمايه گذاري‌هاي هنگفتي در اين زمينه داشته و دارند. عصر گويش‌پرداز شركتي ايراني است كه اين فناوري را براي زبان فارسي بومي كرده است.

نويسا كه به صورت تك نسخه‌اي و تحت شبكه (سازماني) قابل استفاده است، داراي سه نسخه عمومي(استاندارد: ويژه كاربرانشخصي و خانگي؛ پيشرفته: ويژه نويسندگان، اساتيد، روزنامه نگاران و دانشجويان؛ حرفه‌اي: ويژه سازمان‌ها و ادارات و تايپ با تنوع بالا) و نسخه‌هاي تخصصي (پزشكي: تايپ گزارش‌هاي راديولوژي و حقوقي: ويژه كاربردهاي قضايي و حقوقي و هم چنين اسلامي: تايپ متون اسلامي و ديني) است.

ویژگی‌های نرم‌افزار نویسا:

1. دقت تشخیص بالا (دقت حدود 95% برای صحبت در محیط اتاق عادی)
2. زمان تشخیص و تایپ متن به صورت بلادرنگ ( تایپ متن همزمان با بیان جملات)
3. قابلیت تشخیص جملات به صورت طبیعی و پیوسته
4. شامل حدود 21 هزار کلمه پر کاربرد زبان فارسی
5. دارای ویرایشگر ویژه جهت استفاده برای تایپ گفتاری و ویرایش راحت‌تر
6. قابلیت استفاده در اغلب محیط‌های تایپ رایج مانند Microsoft Word, Notepad و ...
7. قابلیت استفاده در فرم‌ها یا قسمت‌هایی که امکان تایپ فارسی دارند
8. قابلیت ویرایش متون در هنگام تایپ گفتاری یا بعد از آن
9. امکان استفاده از تایپ برای کلمات خاص، لاتین یا عربی در هنگام استفاده از سیستم گفتاری
10. قابلیت اضافه نمودن کلماتی که در بانک کلمات سیستم موجود نیستند (مانند اسامی خاص)
11. قابلیت تشخیص علایم خاص مانند نقطه، خط بعد، ویرگول، ... به صورت صوتی
12. این سیستم با سرعت های مختلف گفتاری قابل استفاده می‌باشد ولی لازم است که گفتار به صورت شمرده، واضح و کتابی باشد. 
13. برای حفظ کارایی در این سیستم، لازم است که در یک محیط آرام و با حداقل سر و صدا و نویزهای محیطی(مانند اتاق کار یک اداره) استفاده شود تا شرایط و صداهای اطراف بر روی گفتار فرد تاثیر منفی نگذارد.
14. برای افزایش کارایی سیستم تایپ گفتاری نویسا، لازم است که سیستم با صدای کاربر آموزش ببیند، زمان این آموزش حدود 10 دقیقه است و این کار برای یک بار در هنگام نصب اولیه سیستم انجام گرفته و کاربر می‌تواند برای همیشه از آن استفاده نماید.
15. علاوه بر اطلاعات آوایی، در این سیستم مشابه انسان، از اطلاعات زبانی مانند معنی و ترتیب کلمات برای فهم جمله بیان شده استفاده شده است.
16. قابلیت تخصصی نمودن دایره کلمات برای کاربردهای خاص وجود دارد و کلمات تخصصی یا کلمات خاص به سیستم اضافه می‌شود. همچنین می‌توان سیستم را با متن‌های آن کاربرد خاص تطبیق نمود تا کارایی سیستم برای این منظور بهبود یابد. اختصاصی نمودن سیستم برای کاربردهای خاص مستلزم هزینه اضافی است که به هزینه سیستم اضافه می‌شود.