|
در مدت 3 تا 4 روز بعد از لقاح، سلول‌های تقسیم شونده جنین دارای یک شکل کروی می گردند. و این جنین را مورولا می خوانند.
در مدّت 4 تا 5 روز، در داخل توپ سلولی حفره‌ای ایجاد می‌شود و پس از آن این جنین بلاستوسیست نامیده می شود.
سلولھایی كه در داخل بلاستوسيست ھستند توده داخلی سلول نامیده می‌شوند. و رشد سر، بدن و ساخت ھای دیگر را كه برای انسان در حال رشد حیاتی است را باعث می شود.
سلولھای داخل توده سلولی داخلی سلولھای بنیادین نامیده می شوند چون آنها توانایی ساخت بیش از 200 نوع سلول که در بدن انسان هستند را تشکیل دهند.
تخم‌هاي بارور شده و سلول‌هاي مورولا را توتيپوتنت (Totipotent) مي‌گويند در حالي كه به سلول‌هاي بنيادي جنيني پلوري‌پوتنت (Pluripotent) اطلاق مي‌شود.
مشخص كنيد كه هر كدام از اين سلول‌ها چه بافت‌هايي مي توانند به وجود آورند؟ چه تفاوت‌هايي بين قدرت تمايز آنها وجود دارد؟
تخم‌هاي تلقيح شده و سلول‌هاي مورولا توانايي ايجاد همه‌ي دودمان‌هاي سلولي جنين و قورباغه‌ي بالغ را دارد. سلول‌هاي بنيادي جنيني از بلاستوسيست جدا مي‌شوند كه دو دودمان سلولي – توده‌ي سلولي داخلي و تروفوبلاست را تشكيل مي‌دهد. سلول‌هاي بنيادي جنيني از توده‌ي داخلي سلولي منشا مي‌گيرد و مي‌تواند همه‌ي دودمان‌هاي يك جنين كامل را ايجاد كند. اما آنها نمي‌توانند تروفوبلاست را تشكيل دهند كه براي تشكيل ارگان‌هاي حياتي جنين و جفت لازم است. لذا، سلول‌هاي بنيادي جنيني پلوري‌پوتنت هستند در حالي‌كه سلول‌هاي مراحل جنيني پيش از بلاستوسيست (مثل سلول‌هاي مورولا) را توتيپوتنت مي‌شمارند.
|