برای اولین بار پس از ۱۰۰ سال از چاپ نسخه ی نهایی نسبیت عام توسط آینشتاین، یکی از مهمترین پیشبینیهای نسبیت عام، رصد شد!
امواج گرانشی، یکی از ویژگیهای فضا زمان در همتنیده هستند که درست مانند یک محیط پیوسته، آنطور که نسبیت عام در نظر میگیرد، و همینطور در فیزیک کلاسیک بران قائلیم، میتواند نوسان کند. این نوسان، اصطلاحاً از جانمایهی فضا زمانی برمیخیزد که به علتهای مختلفی میتواند درست مانند مثال معروف توری و توپی روی آن باعث خمش توری میشود، امواجی را هم ایجاد کند.
این امواج اگرچه در مقیاسهای انرژی در طبیعت بسیار ضعیف هستند، ولی میتوانند آشکار شوند. این پدیده برای اولین بار در دو روز پیش توسط تیم LIGO که یک تداخل سنج امواج است، به صورت رسمی منتشر شد و نظریه پردازان به نامی چون کیپ تورن که بیش از دو دهه بر وجود این ایده و خروجی نسبیت عام، پافشاری کردند، مورد بحث عمومی قرار گرفت.
LIGO برای اولین بار از اندرکنش دو سیاهچاله با جرمهایی حدود ۲۹ و ۳۶ برابر جرم خورشید، که ۱.۳ میلیارد سال پیش روی داده بوده، و ما الان امواج آن را دریافت میکنیم، توانست امواجی را دریافت کند که دقیقا با پیش بینی نسبیت عام و نظریه موج گرانشی مطابقت داشت. این آشکار سازی روی ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵ انجام شد و نتایج آن دو روز پیش رسانهای شد.
اول بار، جوزف تیلور، و همکارانش، در دهه ۷۰ و ۸۰ مطرح شد. در سال ۱۹۷۴ تیلور و راسل هالس، در یک سیستم دوتایی که ترکیبی از یک ستاره ی نوترونی و یک تپ اختر بود، موج را کشف کرده بودند که جدی گرفته نشد، ولی با این حال برای کشف تپ اختر و وجود احتمالی موج گرانشی نوبل ۱۹۹۳ به آنها تعلق گرفت.
حال این اتفاق روی داده و تأثیر عمیقی در فیزیک خواهد گذاشت. وجود موج گرانشی موجودیتی به نام گرویتون، را مطرح میکند که ذرهای است حاصل از میدان گرانشی. تمامی میدانها حامل نیرو دارند و همینطور خانوادهای از ذرات. ولی گرانش که هنوز در نظریههای کنونی جایی در کنار بقیهی نیروها ندارد، ویژگیهایی دارد که فیزیک ذرات بنیادی را دچار تغییراتی میکند. لازم به ذکر است در ذرات بنیادی گرویتون که فعلا ذره ای فرضی ست، اسپین ۲ و جرمی نزدیک به صفر دارد.
این کشف در تاریخ علم یکی از نقاط عطف محسوب خواهد شد. عکس ابتدای خبر: جلسه ی اعلام رسمی کشف موج گرانشی، در دانشگاه کلتک، و حضور کیپ تورن (سمت راست) و وایس (سمت چپ)، که دو سرپرست و بانی ساخت این آشکار حدود ۲۰ سال یش بودند.
در بخش بخش فیزیک سایت مطالبی مرتبط و تکمیلی قرار خواهد گرفت تا علاقه مندان با مفاهیم و چالش های یش رو، آشنا شوند.
:منابع
Nature
LIGO news
Gravitational waves-WIKI
Eintein-Online.com