علوم و فنون جدید

 نظرسنجي شماره 1
در مورد كدام‌يك از موضوعات مطرح شده مايل به كسب اطلاعات بيشتر هستيد؟






ارائه نظر 
 شبکه - قسمت دوم
شبکه - قسمت دوم
تاکنون تقسیم‌بندی واحدی برای شبکه‌ها ارائه نشده، ولی جامع‌ترین تقسیم‌بندی که به‌کار رفته، عبارت است از شبکه‌های تکنولوژیکی، بیولوژیکی، اطلاعاتی و اجتماعی.

مطلب قبلي (شبكه - قسمت اول)

صفحه‌ي اصلي علوم و فنون جديد

مطلب بعدی (بیونیک - قسمت اول)




انواع شبکه‌ها

تاکنون تقسیم‌بندی واحدی برای شبکه‌ها ارائه نشده، ولی جامع‌ترین تقسیم‌بندی که به‌کار رفته، عبارت است از شبکه‌های تکنولوژیکی، بیولوژیکی، اطلاعاتی و اجتماعی.

  شبکه‌های تکنولوژیکی و مخابراتی


این شبکه‌ها ساخته دست بشر هستند و معمولاً برای توزیع کالا یا منابعی مانند جریان برق یا اطلاعات طراحی شده‌اند. شبکه‌ی فشار قوی، نمونه‌ای از این دست است که از خط انتقال سه-فاز تشکیل شده‌اند که نقاط مختلف یک کشور یا ناحیه‌ای از یک کشور را به هم متصل می‌کنند. خطوط هوایی، جاده‌ها، خط آهن، مسیرهای پیاده‌روی، خطوط تلفن و شبکه مخابرات، نمونه‌هایی از این شبکه‌ها هستند. 


شکل بالا نمونه‌ای از یک شبکه‌ی مخابراتی است. یک شبکه‌ی مخابراتی مجموعه‌ای از پایانه‌ها (terminals)، خطوط اتصالی و گره‌ها است. اجزاء یک شبکه مخابراتی عبارتند از: پایانه‌ها، پردازشگرهای مخابراتی، کانال‌های مخابراتی، کامپیوترهای محیط مخابراتی و نرم‌افزار کنترل مخابراتی. 

پایانه‌ها نقاط شروع و پایان در هر سیستم مخابراتی هستند. هر قطعه‌ی ورودی یا خروجی که برای فرستادن یا دریافت اطلاعات به‌کار رود، یک پایانه محسوب می‌شود. هر پایانه در شبکه باید دارای یک آدرس منحصربه‌فرد باشد به‌طوری‌که پیام‌ها و اتصالات به گیرنده‌های درستی برسد. مجموعه‌ی آدرس‌ها در شبکه فضای آدرس نامیده می‌شود.
پردازشگرها با ارائه‌ی عملیات تقویت و کنترل، از انتقال و دریافت اطلاعات پشتیبانی می‌کنند. به عبارتی اطلاعات را از دیجیتال به آنالوگ و برعکس تبدیل می‌کنند.

کانال‌های مخابراتی وسیله‌ایست که وظیفه‌ی انتقال و دریافت اطلاعات را بر عهده دارد. از جمله این کانال‌ها، سیم‌های مسی، و کابل‌های دومحوری یا (coaxial cables) هستند. در یک محیط مخابراتی، کامپیوترها به رسانه‌ها متصل می‌شوند تا وظیفه‌ی مخابراتی خود را اجرا کنند. نرم‌افزارهای کنترلی در همه‌ی کامپیوترهای شبکه وجود دارند و مسئول کنترل فعالیت‌های شبکه هستند. یکی از مهم‌ترین شبکه‌های تکنولوژیکی، اینترنت است. این شبکه ارتباطات فیزیکی میان کامپیوترها است.


  شبکه‌های زیستی (بیولوژیکی)


شبکه‌های زیستی یا بیولوژیکی شامل شبکه‌ی متابولیزمی، شبکه‌ی ژنتیکی، شبکه‌ی غذا، شبکه‌های عصبی، شبکه‌ی رگ‌ها و مجاری خون و شبکه‌های مشابه آوندی در گیاهان هستند.

شبکه متابولیزمی: در واقع شبکه‌ی گذرگاه‌های متابولیزمی است که نشان‌دهنده‌ی زیرلایه‌های متابولیزمی و محصولات است و اگر یک واکنش متابولیزمی مشخص وجود داشته باشد که یک زیر لایه را به یک محصول تبدیل کند، این دو راس متصل محسوب می‌شوند.

شبکه‌ی ژنتیکی:
ژن، محصول رونوشت و بازخوانی پروتئین است که کدهای ژن می‌تواند به‌وسیله‌ی پروتئین‌های دیگر کنترل شوند. بنابراین خود ژنوم (genome) یک شبکه‌ی راه‌گزینی (switching network) تشکیل می‌دهد که راس‌ها، پروتئین‌ها هستند و یال‌های جهت‌دار، نشان‌دهنده‌ی وابستگی محصولات پروتئین به سایر پروتئین‌ها است.

شبکه غذا: در این شبکه راس‌ها، گونه‌های مختلف اکوسیستم هستند و یک یال جهت‌دار از گونه‌ی 1 به گونه‌ی 2، بیان‌گر این است که گونه‌ی 2، شکار یا طعمه‌ی گونه‌ی 1 است.

شبکه‌های عصبی: این شبکه‌ها یکی از مهم‌ترین شبکه‌های بیولوژیکی هستند. راس‌ها در این شبکه‌ها نورون‌ها هستند و یال‌ها ارتباطات این نورون‌ها را نشان می‌دهند. نورون‌ها سلول‌هایی هستند که قابلیت تحریک الکتریکی دارند و وظیفه‌شان انتقال اطلاعات به‌وسیله‌ی سیگنال‌های الکتریکی و شیمیایی است.

شبکه‌های رگ‌ها و آوندها: شبکه‌هایی در موجودات زنده هستند که انتقال خون در جانوران و آب و املاح در گیاهان را توصیف می‌کند.


  شبکه‌های اطلاعاتی


مثالی از شبکه‌های اطلاعاتی، شبکه ارجاع‌ها در مقاله‌های علمی است. ارجاع‌ها شبکه‌ای است که راس‌ها مقاله‌ها هستند و یال جهت‌دار از مقاله‌ی A به B نشان‌دهنده‌ی این است که مقاله‌ی A  به مقاله‌ی B ارجاع داده است.

از دیگر شبکه‌های اطلاعاتی Web World Wide است. در این شبکه، صفحات دارای اطلاعات در وب به‌وسیله‌ی ابرپیوندها (hyperlinks) بهم متصل می‌شوند. نباید شبکه‌ی وب را با شبکه‌ی اینترنت اشتباه گرفت. همان‌طور که گفته شد، اینترنت اتصال فیزیکی کامپیوترها است و این اتصال به‌وسیله‌ی فیبرهای نوری و وسایل دیگر صورت می‌گیرد.


  شبکه‌های اجتماعی


یک شبکه اجتماعی، گروهی از افراد هستند که الگوهایی از ارتباط یا برهم‌کنش میانشان برقرار است. الگوهایی مانند دوستی بین افراد مستقل،  ارتباط تجاری میان شرکت‌ها و ازدواج در خانواده‌ها.

یکی از مهم‌ترین و مشهورترین مطالعات در زمینه‌ی شبکه‌های اجتماعی توسط میلیگرام (Milgram) انجام شد. آزمایشی که او ترتیب داد به این صورت بود که از تعدادی از افراد مورد آزمایش خواست تا برای یکی از آشنایانشان به‌طور تصادفی نامه بنویسند. هدف او این بود که مشاهده کند پس از چند نامه‌نگاری، نامه به‌دست فرد اول می‌رسد. او نشان داد که شبکه‌ی آشنایی افراد یک شبکه‌ی دنیای کوچک است. مطالعات او بعداً توسط عده‌ای دیگر ادامه یافت و منجر به عبارت معروف "فاصله ی از مرتبه 6" (six degrees of separation) شد که به این معنی است که هرکسی حداکثر 6 گام با فرد دیگری در هر نقطه از دنیا فاصله دارد. در این زنجیره، هر اتصال یک رابطه‌ی آشنایی را نشان می‌دهد. این نتیجه‌ی شگفت‌آور و جالب، یکی از مهم‌ترین نتایج تحقیقات در مورد شبکه‌های اجتماعی است که نشان می‌دهد با وجود فاصله‌ی به‌ظاهر زیاد میان ما انسان‌ها، بیش از آنچه فکر می‌کنیم به هم نزدیکیم!

مطلب قبلي (شبكه - قسمت اول)

صفحه‌ي اصلي علوم و فنون جديد

مطلب بعدي (بیونیک - قسمت اول)


1389/4/22 لينک مستقيم

نظر شما پس از تاييد در سايت قرار داده خواهد شد
نام :
پست الکترونيکي :
صفحه شخصي :
نظر:
تایید انصراف

 فعاليت هاي علمي
 تماس با ما
 بازديدها
خطایی روی داده است.
خطا: بازديدها فعلا" غیر قابل دسترسی می باشد.