توليد نور بدون گرما!!
نور شب‌تاب شيميايي
بسياري از واكنش‌هاي شيميايي نور و رگما توليد مي‌كنند. يك شمع در حال سوختن يك واكنش است. وقتي يك شمع را روشن مي‌كنيد نوراني و گرم مي‌شود. خيلي كم اتفاق مي‌افتد كه نو رتوليد شود و گرما نه. اگر اين اتفاق افتاد به آن «نور سرد» مي‌گويند چون گرمايي توليد نمي‌كند. واكنش‌هايي كه بدون گرما هستند واكنش‌هاي شب‌تابي شيميايي ناميده مي‌شوند. احتمالاً معروف‌ترين اين نمونه‌ها در ارگانيسم‌هاي طبيعي اتفاق مي‌افتند. شب‌تاب بدون توليد گرما چنين نوري توليد مي‌كند. واكنش‌هاي شيميايي اين‌چنيني وقتي در طبيعت اتفاق بيفتند و مصنوعي نباشند،واكنش‌هاي شب‌تابي زيستي ناميده مي‌شوند.
اين مطلب تمريني است براي آشنايي با نوع مصنوعي يا همان شيميايي واكنش‌هاي شب‌تابي. يعني آنچه درون يك نوراستيك (شكل) روي مي‌دهد. اين ابزار را در فروشگاه‌هاي لوازم ورزشي، سخت‌افزار و كمپ مي‌توانيد پيدا كنيد.
بسته را باز كنيد و نور استيك را خارج كنيد.
آن را توصيف كنيد. چه شكلي است؟ چه رنگي‌است؟ چقدر كوچك يا بزرگ است؟ درون آن چيزي هست؟
قبل از فعال كردن آن تاريخ و زمان را يادداشت كنيد.
تاريخ:...............................
زمان:...............................
به همان صورتي كه روي بسته توضيح داده شده آن را فعال كنيد.
1. نور استيك را آنقدر خم كنيد كه شيشه‌ي داخل آن بشكند.
2. آن را تكان دهيد تا محتوياتش مخلوط شوند.
در اتاق تاريك آن را نگاه كنيد.
ظاهر ان را توصيف كنيد. به چه رنگي مي‌درخشد؟ از همه طرف مي‌درخشد؟ يا از هر طرف كه مايع بيشتر بود.
نور استيك را در ليوان آب يخ براي مدت 5 دقيقه نگه داريد.
نور استيك در آب يخ تغييري مي‌كند؟ چه اتفاقي براي نور مي‌افتد؟
آن را در آب‌گرم بيندازيد. 5 دقيقه صبر كنيد. آن را در آب داغ يا ميكروويو به هيچ وجه نگذاريد. پلاستيك آْب مي‌شود.
وقتي گرم مي‌شود براي ور چه اتفاقي مي‌افتد؟
به‌طور خلاصه توضيح دهيد در اثر گرما چه اتفاقي براي نور استيك مي‌افتد.
بگذاريد در فريز حداقل تا 24 ساعت بماند.
همچنان مي‌درخشد؟
از فريزر درآوريد و بگذاريد با دماي اتاق هم‌دما شود.
درخشش باز مي‌گردد؟
آن در طول روز چندبار چك كنيد.
در چه زمان‌هايي تغيير مي‌كند؟ نور ناپديد مي‌شود؟ كجا بوده و دماي تقريبي ان چقدر بوده؟
در اين فعاليت اثر دما را بر درخشش مي‌بينيد. اين اثر نتيجه‌اي از اثر دما بر ميزان واكنش‌هاي شيميايي است كه توليد نور مي‌كند. مانند همه‌ي واكنش‌هاي شيميايي در دماهاي پايين‌تر نور با سرعت كم‌تر و در دماهاي بالاتر با سرعت بيشتري روشن مي‌شود. در يك نور استيك واكنش سريع‌تر نور بيشتري هم توليد مي‌كند. وقتي واكنش در نور استيك بات سرعت بالاتري اتفاق مي‌افتد، سريع‌تر نور توليد مي‌شود. آيا براي اين مسأله آزمايشي مي توانيد پيشنهاد كنيد؟
