|
 اگر ساختار ریاضی مناسبی را بر روی اطلاعاتتان پیاده‌سازی کنید متوجه می‌شوید می‌توانید تفکرتان درباره‌ی همه‌ی فرایندها را سازمان‌دهی کنید
ریاضیدانان مدل‌های تکاملی را برای استانداردسازی زبان‌شناسی استفاده کرده‌اند.بر اساس فرمولی ریاضی، سرعت تکامل و همگن شدن فعل‌ها در زمان، با رواج آن‌ها در زبان انگلیسی نسبت معکوس دارد.
به گزارش سایت «دانشگاه هاروارد» و به نقل از مجله‌ی «نیچر» (Nature) این فرمول ریاضی -که توسط ریاضیدانان دانشگاه هاروارد کشف شده است- شامل متغیرهایی است که بیانگر مفاهیم تکاملی برای مطالعه‌ی زبان -از 1200 سال پیش یعنی از زمان کتاب «بیوولف» (Beowulf) تا «کانتربوری» (Canterbury) و «هری‌پاتر» (Harry Potter)- است.
«ارز لیبرمن» (Erez Lieberman)، «جین‌باپتسیته میشل» (Jean-Baptiste Michel) و همکارانشان در برنامه‌ای با عنوان «پویایی تکامل» (Program for Evolutionary) در هاروارد و به سرپرستی «مارتین نواک» (Martin Nowak) متوجه شدند پیشرفت در زبان به صورت برنامه‌ای واقعاً تکاملی است و می‌گویند: مثل ژن‌ها و موجودات زنده‌ای که متحمل «تکامل طبیعی برای بقا» (Natural Selection)، فعل‌های انگلیسی و مخصوصاً فعل‌های بی‌قاعده –که در زمان گذشته «ای.دی» (ed) نمی‌گیرند- تکامل پیدا می‌کنند. به‌طور طبیعی در مسیر تکامل زبانی فشار زیادی بر روی فعل‌های بی‌قاعده برای قاعده‌مند کردن آن‌ها وجود دارد.
«لیبرمن» (Lieberman)، دانشجوی کارشناسی ارشد در رشته‌ی ریاضیات کاربردی در دانشکده‌ی مهندسی و علوم کاربردی «هاروارد» و بخش «علوم بهداشتی و تکنولوژی» دانشگاه MIT در دانشگاه «هاروارد» و یکی از همکاران در گروه تحقیقاتی برنامه‌ی «پویایی تکامل» (Program for Evolutionary) می‌گوید: آنالیز ریاضی تکامل زبان‌ها نشان داده است که ترکیب فعل‌های بی‌قاعده رفتاری بسیار منظم دارند که می‌تواند مراحل آینده‌ی مسیر تکامل فعل‌ها را پیش‌بینی و مشخص کند. ما چیزهایی را اندازه‌گیری کردیم که واقعاً هیچ‌کس فکر نمی‌کرد بتواند آن‌ها اندازه‌گیری کند و به نتایج زیبا و قابل توجهی دست یافته.
«مایکل» (Michel) دانشجوی کارشناسی ارشد سیستم‌های زیستی در دانشکده‌ی «پزشکی هاروارد» و یکی از همکاران در گروه تحقیقاتی برنامه‌ی «پویایی تکامل» (Program for Evolutionary) می‌گوید: ما واقعاً در خط مقدم گسترش ابزارهای ریاضی برای مطالعه بر روی اجسام تکاملی هستیم. قبلاً، مطالعه‌ی ریاضی فرآیندهای زبانی بسیار آشفته و سخت به‌نظر می‌رسید اما الان ما می‌توانیم به‌طور موفقیت‌آمیزی تغییرها و تکامل زبان را به‌صورت کمی بیان کنیم.
«لیبرمن» (Lieberman)، «مایکل» (Michel) و همکارانشان در یک گروه تحقیقاتی منوجه شدند که هفت قانون پیشرو برای اشکال فعل‌ها وجود داشته که در طول زمان شش‌تا از این قوانین منسوخ شده‌است. آن‌ها پی بردند که یک قانون پا بر جاست و آن، اضافه کردن «ای. دی» (ed) برای ساختن فعل در زمان گذشته و اسم مفعول (Past Participle). به این ترتیب در سیر تکاملی فعل‌های بی‌قاعده از یک تابع ریاضی مشخصی استفاده کرده‌ایم که به این صورت است: سرعت قاعده‌مند شدن فعل‌ها به نسبتی است که با جذر تعداد کاربرد از آن‌ها نسبت معکوس دارد.
به بیان دیگر، یک فعلی که 100 بار استفاده می‌شود از فعلی که 10 بار استفاده می‌شود کندتر قاعده‌مند می‌شود.
در این روش، محققان تغییرات زبان‌شناسی 177 فعل بی‌قاعده را در زبان انگلیسی قدیم، انگلیسی وسطی (Middle English) و انگلیسی مدرن پیگیری کردند. از این 177 فعل که 1200 سال پیش بی‌قاعده بودند، 145 فعل بی‌قاعده در انگلیسی وسطی و 98 فعل بی‌قاعده در انگلیسی مدرن باقی ماند. بعضی از فعل‌هایی که قاعده‌مند شدند عبارت بودند از: help, laugh, reach, walk, work.
«لیبرمن» (Lieberman) و گروه «مایکل» (Michel)، مقدار «نیمه‌ی عمر» (Half Lives) فعل‌های بی‌قاعده را محاسبه کردند و پیش‌بینی کرده‌اند که چه مدت طول می‌کشد تا فعلی قاعده‌مند شود.
مشهورترین افعال بی‌قاعده be و think هستند که «نیمه‌ی عمرهای» طولانی دارند هرکدام به‌ترتیب حدوداً 38800 و 14400 سال است و این به این معنا است که در آینده هرگز قاعده‌مند نخواهند شد. از افعال بی‌قاعده که کم‌تر استفاده می‌شوند می‌توان از (shrive)«اعتراف کردن» و (Smite)«هجوم بردن به منظور شکست دشمن» نام برد که به‌ترتیب دارای طول عمرهای 300 تا 700 سال هستند. بنابراین پیش‌بینی می‌شود در زمان‌های مذکور قاعده‌مند شوند.
این محققان به طنز در مقاله‌ای که در مجله‌ی «نیچر» چاپ شد نوشتند: «اکنون ممکن است آخرین شانس شما برای تازه داماد شدن باشد زیرا زوج‌ها در آینده می‌توانند امیدوار باشند که از برکت فعل (weded) «ازدواج کردن» بهره‌مند شوند!
افعال بی‌قاعده‌ی بسیاری از قواعد طولانی و در عین حال منسوخ پیروی می‌کنند. افعال جدیدی که به زبان انگلیسی اضافه شده‌است مانند google معمولاً قاعده‌مند هستند. اگرچه 3 درصد از فعل‌های انگلیسی مدرن بی‌قاعده هستند که 10 تا از آن‌ها را افعال متداول ذیل تشکیل می‌دهند:
- be
- have
- do
- go
- say
- can
- will
- see
- take
- get
«لیبرمن»، «مایکل» و همکارانشان در این گروه تحقیقاتی انتظار دارند که تعدادی از 15 فعل بی‌قاعده از 98 فعل بی‌قاعده‌ی انگلیسی مدرن (البته به‌غیر از 10 فعل مذکور) در طی 500 سال آینده قاعده‌مند خواهند شد.
توصیف دقیق، تعجب‌برانگیز و کمی این محققان بیانگر آن است که تغییرات زبانی در بعضی از موارد در مسیر تکامل زبانی بسیار طولانی خواهد بود. به‌عنوان مثال افعال بی‌قاعده‌ای که در انگلیسی بسیار کاربرد دارند به‌نظر می‌رسد هرگز منسوخ نخواهند شد.
«مایکل» می‌گوید: افعال بی‌قاعده نظیر فسیل‌هایی هستند که چگونگی قواعد زبان‌شناختی را نشان می‌دهند.
«لیبرمن» کسی که به‌عنوان دانشجوی فارغ‌التحصیل محسوب می‌شود و دارای دامنه‌ای از علایق از «ژنومیکس» (Genomics) گرفته تا «زیست‌شناسی فضایی» (Bioastronautics) می‌گوید: اگر ساختار ریاضی مناسبی را بر روی اطلاعاتتان پیاده‌سازی کنید متوجه می‌شوید می‌توانید تفکرتان درباره‌ی همه‌ی فرایندها را سازمان‌دهی کنید. در حالی‌که اطلاعات تغییر نمی‌کند ریاضیات شما را قادر می‌سازد پیش‌بینی قوی درباره‌ی آینده داشته باشید.
|