دکتر محمدیان با بیان اینکه بسیاری از ایرادها به تغییر محتوای کتاب‌های درسی درست نیست، افزود: کتاب‌های درسی پا به پای زمانه تغییر می‌کند و نمی‌توان سیاست‌های جامعه را با حس نوستالژیک برخی به کتب قدیمی مطابقت داد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محی‌الدین بهرام محمدیان در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه آموزش ایرنا با بیان اینکه تغییر محتوای کتاب‌های درسی بر اساس ضرورت‌ها و اقتضائات کشور، علاقه و نیازهای دانش‌آموز و خانواده‌ها انجام می‌شود، اظهار کرد: داستان کوکب خانم و حسنک کجایی مربوط به زمانی بود که کشاورزی و دامداری و دام‌پروری در کشور ما مدرنیته نبود و این‌گونه داستان‌ها در کتاب‌های درسی جذابیت داشت.
وی ادامه داد: کتاب «تفکر رسانه‌ای» به‌عنوان یک ضرورت به کتاب‌های درسی دانش‌آموزان متوسطه اضافه شده است زیرا رسانه‌ها امروز بر زندگی آحاد جامعه غلبه دارد، این رسانه‌ها و تشخیص واقعیت و کاذب بودن مطالبی که در فضای مجازی منتشر می‌شود را باید دانش‌آموز بشناسد و قدرت تجزیه و تحلیل پیدا کند تا هر مسئله‌ای را نپذیرد و درواقع باید دروازه‌بانی خبر را به دانش‌آموزان بسپاریم.
وی یادآور شد: با سیاست مخفی سازی برای دانش‌آموزان موافق نیستیم زیرا باید به‌عنوان مثال دانش‌آموز با اهداف و سیاست‌های صنعتی، هنری، اخلاقی و سیاسی بی بی سی و عروسک باربی و امثال این موضوعات آشنا شوند و تمامی جوانب برای آن‌ها تشریح شود.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی همچنین درباره تصویر کمتر یا بیشتر دختر و پسر در کتاب‌های درسی توضیح داد: تصویر یکسان دختر و پسر در کتاب‌های درسی به معنای عدالت جنسیتی نیست بلکه عدالت در حفظ کرامت انسانی است و ایراد به این مسئله که چرا تصویر یک دختر روی تریلر کشیده نشده، صحیح نیست زیرا شاید صرفاً عده اندکی از زنان از روی تفنن، ضرورت و یا کنجکاوی رانندگی با این وسیله را یاد گرفته باشد زندگی عمومی آحاد جامعه نیست.
دکتر محمدیان اضافه کرد: به جای آن، تصویر دختران را در نقش مادر کشیده‌ایم زیرا در فرهنگ ما نقش کرامتی زن، مادر بودن است و در ادامه می‌تواند نقش مدیر، تولیدکننده، هنرمند و ورزشکار هم داشته باشد که در کتاب درسی به همه این موضوعات اشاره شده است.
 
** بسیاری از ایرادها به تغییر محتوای کتاب‌های درسی درست نیست
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در خصوص برخی ایرادات به محتوای کتاب‌های درسی اظهار داشت: مشکل ذره‌بین و عینک برخی از نگاه‌کننده‌ها است و مسائلی که درباره حذف برخی مطالب درباره ایثار و شهادت در کتاب‌های درسی مطرح می‌شود، درست نیست.
دکتر محمدیان افزود: البته قابل انکار نیست که کتاب‌های درسی همانند دیگر تولیدات بشری امکان ضعف و نقص داشته باشد به همین جهت است که همواره در سال اول، کتاب‌های درسی به صورت آزمایشی در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد و با گرفتن بازخوردها موارد برای سال بعد اصلاح می‌شود.
وی با بیان اینکه امسال نیز بر اساس نظام آموزشی ۳ - ۳ - ۶ تمامی کتاب‌های پایه یازدهم جدیدالتألیف است، تصریح کرد: پس از پایان سال تحصیلی، نقاط قوت و ضعف کتاب‌های درسی این پایه و مسائلی که معلمان با آن مواجه هستند، شناسایی شده و در پژوهشگاه سازمان مطالعات آموزش‌وپرورش مورد بازنگری قرار خواهد گرفت.
معاون پژوهشی وزیر آموزش‌وپرورش با بیان اینکه برخی ایرادات از جنس اشکال نبوده بلکه از جنس عیب تراشی و بهانه‌جویی است، ادامه داد: البته برخی یادآوری‌ها و نکاتی که درباره کتاب‌های درسی عنوان می‌شود نیز سودمند است و ما از نقدهای سازنده استقبال می‌کنیم.
دکتر محمدیان اظهار کرد: در این رابطه گروه منتقدان کتاب‌های درسی تشکیل شده که این گروه همانند مؤلفان وظیفه دارند ایراد کتاب‌های درسی را یادآوری کنند و در مقابل این نقد و بررسی، حق‌التحقیق دریافت می‌کنند.
 
** نقد منصفانه و اصلاح‌گرایانه درباره کتاب‌های درسی را می‌پسندیم
وی با تأکید بر اینکه از نقد، گریزی و گزیری نیست و ما نقد منصفانه و اصلاح‌گرایانه را می‌پسندیم اما جامعه علمی و آموزشی نیز عیب‌جویی طعنه زنانه که قرآن هم آن را نفی کرده را نمی‌پسندد، بیان داشت: یک هزار و ۱۵۰ عنوان کتاب درسی وجود دارد و اگر کسی بخواهد انتقادی به برخی مطالب وارد کند باید تمامی این عناوین را مورد پژوهش قرار دهد و اشراف کامل به موضوعات کتاب‌های درسی داشته باشد تا بتواند نقد درستی ارائه دهد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: به‌عنوان مثال وقتی عنوان می‌شود نام شخصیتی از کتاب درسی یک پایه تحصیلی حذف شده باید دید آیا در کتاب‌های دیگر هم نیست و یا اینکه آیا لازم است نام یک فرد چندین بار در کتاب درسی تکرار شود.
دکتر محمدیان به ذکر مثال دیگری در این رابطه پرداخت و گفت: به جای عکس میرزای شیرازی در موضوع جنبش تنباکو، تصویر سید جمال‌الدین اسدآبادی قرار گرفته که این مسئله از اول اشتباه بوده و اکنون که این تصویر برداشته شده عده‌ای به حذف آن انتقاد دارند و یا در موضوع ملی شدن صنعت نفت به جای اینکه تصویر مصدق و کاشانی را داشته باشیم، یک عکس تزئینی گذاشته شده است.
وی با بیان اینکه یکی از نقدهایی که به آموزش‌وپرورش وارد می‌شود، «حافظه محوری» است، یادآور شد: برخی دروس در رویکرد جدید، از یک سند ۱۰ بندی، تنها به چند بند آن اشاره شده و بقیه به عهده دانش‌آموز گذاشته شده تا به تحقیق در این زمینه بپردازد که این هم از موضوعات مورد انتقاد عده‌ای بوده است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تدوین کتاب درسی را یک مهارت، فن، علم و آشنایی با برنامه‌ریزی درسی دانست و گفت: برخی کارشناسان پیشنهاد داده‌اند که مطالب تغییر یافته یا حذف شده کتاب‌های درسی به صورت پاورقی اشاره شود هر چند این پیشنهاد تا حدودی مؤثر است اما باید توجه داشت که حداکثر عمر یک کتاب پنج سال است.
دکتر محمدیان تصریح کرد: مباحث کتاب‌های فنی و حرفه‌ای متناسب با نیاز بازار کار تغییر می‌کند و مباحث اجتماعی و تاریخی ممکن است امروز وقایع از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ را مورد تأکید قرار گیرد و بنا بر شرایط و حساسیت موضوعات، حوادث دهه ۶۰ در کتاب‌های درسی گنجانده شود.
 
 
** ۱۳۸ میلیون نسخه کتاب آماده توزیع در بین دانش‌آموزان
معاون پژوهشی وزیر آموزش‌وپرورش یادآور شد: اکنون ۱۳۸ میلیون نسخه کتاب چاپ شده و آماده توزیع در میان دانش‌آموزان سراسر کشور در پایه‌های مختلف تحصیلی است.
دکتر محمدیان اظهار داشت: در سال تحصیلی پیش رو ۲۸۰ عنوان کتاب درسی جدید و راهنمای معلم در شاخه نظری (رشته‌های علوم تجربی، ریاضی فیزیک، علوم انسانی و معارف اسلامی) و شاخه مهارتی (فنی و حرفه‌ای و کاردانش) در اختیار دانش‌آموزان و معلمان قرار می‌گیرد.
بر اساس آخرین آمار تاکنون حدود ۱۲ میلیون و ۷۰۰ هزار دانش‌آموز در مقاطع مختلف تحصیلی ثبت‌نام کرده‌اند.