گروهي از محققان انگليسي دانشگاه كرانفيلد هشدار دادند خاكهاي سطحي در بخشهاي جنوبي جزيره انگلستان در ۲۵سال گذشته با آهنگ چهار ميليون تن در سال از بين رفتهاند و اين امر ميتواند تمام تلاشهاي اين كشور براي كاستن از آثار گازهاي گلخانهاي نظير دي اكسيد كربن را بر باد دهد.
اين محققان متذكر شدند از دست رفتن كربن موجود در خاك كه شواهد آن را در انگلستان و ويلز جمعآوري كردهاند و بر مبناي آن احتمال ميدهند در ساير كشورهاي با آب و هواي معتدل نيز همين الگو كم و بيش برقرار باشد، موجب ميشود بر ميزان دي اكسيد كربن موجود در جو زمين افزوده شود و به اين ترتيب دماي هوا بازهم افزايش يابد.
"گاي كرك" از دانشگاه كرانفيلد در جشنواره انجمن انگليسي ترويج علم در ترينيتي كالج دانشگاه دوبلين به اتفاق همكارانش نمونههايي از خاكهاي سطحي به عمق ۱۵سانتيمتر را در شش هزار نقطه مختلف در انگلستان و ويلز در فاصله سالهاي ۱۹۷۶تا ۲۰۰۳مورد بررسي قرار دادند و نحوه تغييراتي را كه در موجودات زنده و مواد تحليل رونده در اين نمونه هاي متنوع موجود بوده، بررسي كردند.
نمونههاي جمعآوري شده از انواع مختلف زمينهاي غير زراعي، مرغزارها، مناطق جنگلي، مردابها و گيلابها، و زمينهاي پوشيده از خار و خاشاك و نظاير آنها تهيه شده است.
بررسي اين نمونهها نشان ميدهد كربن موجود در اين نمونهها به طور متوسط سالانه تا ميزان ۰/۶درصد از دست رفتهاند. هر اندازه كه خاك غني تر باشد ميزان از دست رفتن كربن آن بالاتر است.
ميزان از دست رفتن كربن براي تمام جزيره انگلستان شامل اسكاتلند، ايرلند شمالي، ويلز و سرزمين اصلي (بخش جنوبي جزيره) ۱۳ميليون تن در سال بوده است.
در ۲۵سال گذشته و به موازات از دست رفتن كربن خاك، بر ميزان دماي متوسط زمين تا حد نيم درجه سانتيگراد افزوده شده و بر طول روزهاي بهاري در نيمكره شمالي ۱۱روز اضافه شده است.
بالا رفتن دماي خاك بر ميزان فعاليت ميكربها و باكتريهاي موجود در آن و تجزيه و فساد مواد آلي درون خاك افزوده و خروج گازها را از خاك شدت بخشيده است.
دانشمندان هواشناسي در دو دهه گذشته كوشيدهاند ميزان كربني را كه در سال در سطح سياره جريان پيدا ميكند محاسبه كنند.
تلقي عمومي اين است كه بخشي از اين كربن در اعماق اقيانوسها به صورت مواد آهكي و در درون معادن عميق در درون خاك، و يا در مناطق جنگلي و درختزارها حبس ميشوند.
اما بررسي هاي اخير روشن كرده است با بالا رفتن دماي زمين، اين كربن حبس شده نيز مجددا به جو زمين باز خواهد گشت و چرخه ازدياد دما را شدت خواهد بخشيد.