یادداشت سردبیر: پس از این مصاحبه، در ماه جولای سال 2016 تیم المپیاد ایالات متحده در المپیاد جهانی ریاضی در هنگ‌کنگ مقام اول را به همراه دو نمره‌ی کامل به دست آورد. تیم‌های دوم و سوم به ترتیب کره‌ی جنوبی و چین بودند. در حاشیه‌ی این المپیاد مربی تیم کره‌ی جنوبی لوه را یک استعداد مسلم ریاضی و یک مربی دلسوز برای اعضای تیم ایالات متحده خواند. 

پوشن لوه (Po-ShenLoh)، استادیار ریاضی دانشگاه کارنگی‌ملون (Carnegie Mellon University)، سرمربی تیم المپیاد ریاضی ایالات متحده‌‌ی امریکا و بنیانگذار expii.com  است. آدرس ایمیل لوه ploh@cmu.edu است. 

اکسپی:

 یکی از پروژه‌هایی که شما بر آن کار می‌کنید اکسپی است.

تاریخچه‌ی اکسپی بسیار جالب است. من حدود دو سال قبل سرمربی تیم المپیاد ریاضی ایالات متحده شدم. در آن زمان به این فکر می‌کردم که استراتژی ویژه‌ی خود را برگزینم. یکی از راه‌ها این است که صد نفر برتر امریکا را انتخاب کرده و به طور فشرده آن‌ها را تحت تدریس و تمرین قرار دهم. اما سبک کاری من اینطور نیست. می‌خواستم به عده‌ی بیشتری کمک کنم. استراتژی دیگر این بود که ظرفیت‌های ریاضی را در ایالات متحده و سپس سراسر دنیا ارتقا دهم. اکسپی تلاشی است که طی آن افراد می‌توانند آموزش خودکار ریاضیات را در دسترس داشته باشند. هدف ما در این پروژه همه‌ی هفت میلیارد جمعیت روی کره‌ی زمین هستند.

ایده‌ی پروژه اسن است که آموزش ریاضی را با استفاده از تلفن‌های هوشمند به دست افراد برسانیم. تا امروز ده هزار موضوع برای کار تعریف شده‌اند که هر کدام را از روش‌های مختلف چندرسانه‌ای، مانند صدا و گرافیک آموزش داده‌ایم. همچنین قابلیت رأی‌گیری را هم پیشبینی کردیم تا بازخوردها را بررسی کنیم و بدانیم کدام موضوعات توجه بیشتری را جلب کرده‌اند. این رأی‌گیری‌ها اماری جهانی را درباره‌ی ریاضی و حوزه‌های مورد علاقه‌ی مردم به ما می‌گوید. به تازگی از اکسپی سلو (Expii Solve) رونمایی کردیم. من امیدوارم این نمونه موجب ترویج ریاضی در عامه‌ی مردم شود.

من هر هفته در اکسپی سلو 5 مسئله‌ی جالب ریاضی می‌فرستم تا افراد آنها را حل کنند. این سولات به گونه‌ای طراحی شده‌اند که فردی با اطلاعات متوسط بتواند آن را درک کند. مثلاً سوالی که هفته‌‌ی اخیر در اکسپی سلو قرار دادم این بود: فرض کنید شما در حال پیاده‌روی در یک مسیر بیست مایلی هستید. فرض کنید بطری‌های شیر را می‌بینید که در کل مسیر در کناره‌ی راه چیده شده‌اند. اگر بخواهیم تمام شیرها را در یک محفظه‌ی بزرگ بریزیم، حجم محفظه چقدر باید باشد؟ این سوالی است که اکثر مردم قادر به حل آن هستند و بسیار ملموس و قابل ادراک است.

حدس بسیاری از افراد حجم هرم گیزه در مصر است که بسیار بزرگ است. جواب دومی که معمولاً گفته می‌شود کاخ سفید است که آن هم خیلی بزرگ است. جواب صحیح یک خانه‌ی مسکونی معمولی است که تعجب افراد را برمی‌انگیزد. این نوع سوالات طوری طراحی می‌شوند که می‌توانند قدرت قیاس افراد را به چالش بکشند. بدیهی است که سوالات 2،3،4 و 5 دشوارتر هستند. دلیل ساخت چنین سیستمی، انگیزه دادن به افراد و ورود هرچه بیشتر ریاضیات به زندگی آن‌ها است. 

المپیاد جهانی ریاضی:

  شما از سال 2002 با تیم المپیاد ریاضی ایالات متحده همراه هستید. سال گذشته موفق شدید به دستاورد مهمی برسید و جایزه‌ی المپیاد جهانی ریاضی را به دست آوردید. چرا با این پروژه همراه شدید و انتظار دارید به چه دستاوردهای دیگری برسید؟

قبل از هرچیز باید بگویم که این موفقیت مختص به من نیست و حاصل یک کار تیمی است. من در سال 2015 هیچ نمره‌ای نگرفتم و همه‌ی نمرات را خود بچه‌ها با تلاششان دریافت کردند و این اعتباری برای آن‌هاست. برگردیم به سوال شما، من به پروژه ملحق شدم زیرا همیشه آموزش را دوست داشتم و دلم می‌خواست به دانش‌آموزان کمک کنم تا جایی که می‌توانند پیش بروند. من خودم شانس ورود به تیم المپیاد دبیرستان را داشته‌ام و به واسطه‌ی حضورم در تیم منفعت‌های زیادی برده‌ام، با افراد مهمی آشنا شدم و کتاب‌های جالبی به دستم رسید. حالا که مربی تیم شده‌ام همان کارها را برای اعضای تیم انجام می‌دهم و فرصت‌ها را در اختیارشان می‌گذارم.

من همواره درباره‌ی اعضا احساس مسئولیت می‌کنم و به نظرم وقتی یک تیم المپیاد موفق است که اعضایش در نهایت در زندگی خود افراد موفقی شوند. هدف من صرفاً موفقیت در المپیاد جهانی نیست، بلکه موفقیت در زندگی را مدنظر قرار می‌دهم. من در زمان انتخابم در این سمت به انجمن ریاضی آمریکا گفتم که ممکن است تیم موفقیت زیادی کسب نکند، چون هدف من تمرکز صرف بر المپیاد نیست. هدف من پیشبرد اعضا در مسیر ریاضی و یافتن نکات جذاب و جالب ریاضیات و همچنین کار بر روی پروژه‌ی عمومی کردن آموزش ریاضی است و در کنار این‌ها به المپیاد هم خواهم پرداخت. انجمن ریاضی به من اعتماد کردند و اگر امروز در المپیاد موفق شده‌ایم به خاطر شایستگی و تلاش خود اعضای تیم است. اما هدف من این است که خروجی این تیم، افرادی باشند که در زندگی خود موفق هستند. 

  معمولاً دانش‌آموزانی که در تیم المپیاد عضو می‌شوند، پسر هستند. آیا شما ایده‌ای برای تغییر این وضعیت و ورود دختران به المپیاد ریاضیات دارید؟

بله من خودم هم به این موضوع حساس هستم. هم اکنون در مدارس و میان دانش‌آموزان رقابت‌هایی برگزار می‌شود که برگزیدگان آن می‌توانند عضو گروه‌هایی شوند تا استعدادهایشان به خوبی پرورش یابد. این کار خیلی خوب است و هرچه بیشتر این رقابت‌ها برگزار شود علاقه‌مندان بیشتری جذب ریاضی می‌شوند. ما در خود تیم المپیاد هم برنامه‌هایی داریم تا دانش‌آموزان دختر را بیشتر وارد تیم کنیم و آن‌ها را در حوزه‌ی ریاضیات اثبات‌محور تقویت کنیم. در حال حاضر واجدین شرایط المپیاد امتحاناتی صرفاً محاسباتی را می‌گذرانند و سپس ناگهان امتحان‌ها شکل اثباتی به خود می‌گیرد. ما در حال تغییر این روند هستیم تا به مدل سوالات المپیاد ریاضی هم نزدیک‌تر شویم. 

اما به عقیده‌ی من اکسپی اثرگذاری خواهد داشت و اصلاً به همین دلیل آن را راه اندازی کردم. در این پروژه حوزه‌های مختلف ریاضی با رهیافت‌های متفاوت وجود دارند تا افراد بتوانند از آن استفاده کنند. در این مسیر ممکن است افراد دیگری بیایند و چیزهای بیشتری را به آموزش ما اضافه کنند. همسالان می‌توانند به یکدیگر آموزش دهند و ممکن است یک خانم بتواند فرمولی جدید را برای یک موضوع تشریح شده ارائه کند. به عقیده‌ی من چنین نتایجی عالی است. من امیدوارم که اکسپی بتواند منجر بخ تنوع جنسیتی بیشتر در تیم المپیاد ایالات متحده شود. 

  و حرف آخر شما...

به نظر من ریاضیات بسیار قدرتمند است. هرکس که ریاضی بلد باشد در نگاه اطرافیان فردی خلاق است که می‌تواند استدلال‌های قدرتمند انتزاعی ارائه کند. من به شوخی زیاد گفته‌ام که نباید آنچه ما انجام می‌دهیم را ریاضیات بنامند، زیرا اگر در خیابان از کسی بپرسید ریاضیات چیست، در جواب می‌گوید ریاضیات یعنی 6 ضربدر 7 می‌شود 42 یا چیزهایی از این دست. اما ریاضیات حفظ کردن دستورالعمل‌ها نیست. بلکه ریاضیات عبارت است از تفکر کردن. پس بهتر است نام ریاضی را عوض کنیم و آن را تفکر بنامیم. در این صورت دیگر کسی نخواهد گفت «من از تفکر بدم می‌آید» یا «من هرگز تلاشی برای تفکر نکرده‌ام».

الکساندر دیاز لوپز: او دکترایش را از دانشگاه نوتردام دریافت کرد و به زودی استادیار کالج سوارتمور خواهد شد. او اولین دانشجوی کارشناسی ارشد بود که عضو هیئت تحریریه‌ی ژورنال Notices شد.

منبع:

انجمن ریاضی آمریکا

International Mathematics Olympiad

صفحه آکادمیک پوشن لو

بخش ریاضی المپیادهای علمی رشد