آيا تا به حال در يك روز يخبندان بيرون آمدهايد و شيركاكائوي خنك نوشيده باشيد؟ يا يك ليوان آب ليموي گرم در تابستان خورده باشيد؟ احتمالاً نه! ما آب گرم و سرد را در موارد خاص مصرف ميكنيم. تا حالا فكر كردهايد چه عاملي آب را گرم يا سرد ميكند؟ دو ليوان، تقريبا به يك اندازه 2 مادهي افزودني تيره آب داغ و سرد
1. دوليوان را نزديك هم قرار دهيد. آب سرد را در يك ليوان بريزيد بهطوريكه 4/3 آن پر شود. سپس آب گرم را به همين اندازه در ليوان ديگر بريزيد. 2. از يك قطره چكان مايع افزودني براي ريختن دو قطره از مايع استفاده كنيد (در يك زمان براي هر دو ليوان). 3. نگاه كنيد كه چطور اين مايع رنگي در آب پخش ميشود. در كدام ليوان ميزان پخش شدن رنگ سريعتر است؟
بايد توجه كنيد كه رنگ در اب گرم سريعتر از آب سرد پخش ميشود. اگر اين پديده را مشاهده نكرديد، آب گرم را گرمتر و سرد را سردتر كنيد. و همچنين مطمئن شويد كه رنگ خوراكي همزمان در ليوانها ريخته شود. آب از مولكولهاي اكسيژن و هيدروژن تشكيل شده است (يك اكسيژن و دو هيدروژن). مولكولها در مايع وقتي انرژي كافي داشته باشند از كنار هم عبور ميكنند. يعني آزادي عمل بيشتري نسبت به جامد دارند. به همين علت است كه آب ميتواند جاري شود، شكل ظرف را بهخود بگيرد. مولكولهاي جامدات مانند يخ انرژي كافي ندارند تا به اطراف حركت كنند؛ به همين دليل شكل مشخصي دارند. مولكولهاي گاز آنقدر انرژي دارند كه حتي فراتر از مايعات آزادانه پخش ميشوند.
آب گرم انرژي بيشتري نسبت به سرد دارد. به اين معني كه در اّب گرم مولكولها سريعتر از مولكولهاي آب سرد حركت ميكنند. رنگ خوراكي كه به آب اضافه ميكنيد، بهوسيلهي مولكولهاي آب هل داده ميشود. وقتي مولكولها در آب گرم سريعتر به اطراف حركت ميكنند، رنگ خوراكي در آب گرم سريعتر از آب سرد منتشر ميشود.
- اين آزمايش را با روغن گياهي بهجاي آب امتحان كنيد. در نتيجه چه اثري دارد؟
- اين آزمايش را به جاي استفاده از يك مايع، با دومايع در دوليوان امتحان كنيد كه دودماي متفاوت دارند. از دومايع متفاوت ولي در يك دما استفاده كنيد(مثلاً آب رو روغن). چه نتيجهاي دربارهي مولكولهاي در حال حركت در آب و روغن ميگيريد؟
صابون را به مايع اضافه كنيد. آيا تفاوتي ميكند؟ نمك چطور؟ |