سوء تغذیه و مصرف بی رویه مواد غذایی فاقد ارزش در ایران سالانه موجب خسارت مالی در حدود ۵۶۰۰ میلیون دلار می شود.
گزارش سازمان بهداشت جهانی در این باره به آمارهای نگران کننده ای درخصوص تغذیه نوجوانان و جوانان اشاره دارد.
در گزارش سازمان بهداشت جهانی که بخشی از آن روی خط خبری ایسنا قرار گرفته است، می خوانیم حدود ۹۰ درصد نوجوانان و جوانان ایرانی تنقلات بی ارزش و مضری نظیر پفک، چیپس و... مصرف می کنند! در حالی که مصرف این تنقلات نزد کودکان زیر ۱۲ سال، حداکثر ۵۰ درصد گزارش شده است.
به گفته دکتر محمد صفریان استادیار دانشگاه پزشکی علوم پزشکی مشهد و متخصص تغذیه ،شیوع سوء تغذیه در ایران حدود ۱۵ درصد است که آثار و تبعات اجتماعی زیادی به دنبال دارد که می توان به افزایش بیماری در افراد مبتلا به سوء تغذیه در سنین بالا اشاره کرد که علاوه بر این که هزینه های زیادی را برای درمان به جامعه تحمیل می کند باعث کاهش قدرت فعالیت و کارایی افراد در جامعه می شود.
وی در خصوص سوء تغذیه در کودکان گفت: سوء تغذیه در کودکان را از سه جنبه کوتاه قدی، کم وزنی و لاغری مورد بررسی قرار می دهند و طبق آمارهای موجود کوتاهی قد از ۱۹ درصد در سال ۷۴ به ۴/۵ درصد در سال ۷۷ رسیده است ،همچنین کم وزنی از ۱۶ به ۱۰ درصد کاهش یافته که نشان دهنده رشد تغذیه مناسب در کودکان ایرانی است.
صفریان با بیان این مطلب که قسمت عمده کالری مردم از گروه غلات تامین می شود، افزود: در حال حاضر ۶۷ درصد مردم در روستاها و ۶۴ درصد در شهرها از این گروه استفاده می کنند که این در الگوی تغذیه سالم در کشورهای پیشرفته ۵۰ درصد است.
این متخصص با اشاره به افزایش میزان مصرف تنقلات بی ارزش در بین جوانان گفت: حدود ۹۰ درصد نوجوانان و جوانان ۱۲ تا ۲۳ ساله به طور متوسط ۸ تا ۱۰ بار در هفته از تنقلات بی ارزش استفاده می کنند که این در بین کودکان زیر ۱۱ سال در حدود ۵۰ درصد است.
وی در ادامه گفت: افزایش مصرف تنقلات بی ارزش نظیر چیپس، پفک و نوشابه های گازدار در گسترش بیماری های قلبی - عروقی، دهان و دندان تاثیر بسزایی دارد.
وی تصریح کرد: در الگوی مناسب و صحیح تغذیه باید از تمام گروه های غذایی (غلات، لبنیات، گوشت، میوه و سبزیجات) روزانه و به میزان مناسب استفاده کرد و هیچ غذایی را جایگزین غذایی دیگر نکرد و تعادل و تنوع و میانه روی را در تغذیه سالم رعایت کرد.
این متخصص تغذیه در خاتمه خاطرنشان کرد: ۱۰بیماری شایع دنیا از جمله بیماری های قلبی - عروقی، دیابت و سرطان ها که درصد بالای مرگ و میر را به خود اختصاص داده اند با تغذیه صحیح و سالم قابل پیشگیری هستند.
گرسنگان مرفه
گزارش دیگری از سازمان بهداشت جهانی (WHO)ا حاکی است با اینکه دسترسی اقتصادی به غذا شرط لازم برای مبارزه با گرسنگی است، اما نتایج مطالعات نشان می دهد تا زمانی که در جوامع، فقر فرهنگی و کمبود سوء تغذیه ای وجود دارد، ریشه کن کردن گرسنگی امکانپذیر نیست.
واحد اطلاع رسانی سازمان بهداشت جهانی ( WHO) اعلام کرد جمعیت کثیری از افرادی که از گرسنگی رنج می برند، از نظر اقتصادی به طور نسبی افراد مرفهی هستند اما به علت عدم درک اهمیت تغذیه مناسب و بی اطلاعی از شیوه های درست دستیابی به آن، دچار مشکل گرسنگی شده و اعضای خانواده خود را که کودکان آسیب پذیر نیز جزیی از آن هستند به سمت این مشکل سوق می دهند.
آمار نشان می دهد: در ۳۰ سال اخیر، حدود یک میلیارد نفر از ساکنان کشورهای درحال رشد، به کم غذایی و گرسنگی مبتلا بوده اند، امروزه نیز به رغم پیشرفت های حاصله رقم گرسنگان جهان، تغییر چندانی نکرده است .متخصصان دلیل این امر را به جز نابرابریهای اقتصادی، فقر دانش کافی تغذیه ای ذکر می کنند و معتقدند که اطلاع رسانی غلط سازمانهای بهداشتی نقش مهمی را در دامن زدن به این مشکل ایفا می کند.
از این رو می توان گفت گرسنگی یا سوء تغذیه پنهان، هم کشورهای غنی و هم کشورهای فقیر را تهدید می کند و از لحاظ آماری در افراد مبتلا به گرسنگی، تفاوت چندانی در این دو گروه دیده نمی شود.