کاوش‌های مریخی
پژوهش و کاوش:
اولين فردي که مريخ را با تلسکوپ ديد، گاليلئو گاليله بود. يک قرن پس از او، اخترشناسان براي اولين بار کلاهک‌هاي قطبي اين سياره را رصد کردند. در قرن نوزدهم رصدگران تصور مي‌کردند که کانال‌هايي مصنوعي روي سطح مريخ وجود دارد. به همين دليل مدتي تصور ميشد که مريخ ميزبان تمدن هوشمند است. اما پس از مدتي معلوم شد که کانال‌ها فقط ناشي از اشتباه رصدي بوده‌اند و در حقيقت اخترشناسان نقاط تاريک بهرام را با کانال‌هاي آب اشتباه مي‌گرفتند. کاوش روباتيک مريخ از دهه‌ي ۱۹۶۰ ميلادي آغاز شد. ايالات متحده در سال ۱۹۶۴ کاوشگر مارينر ۴ و در سال ۱۹۶۹ کاوشگرهاي مارينر ۶ و ۷ را به مريخ فرستاد. اين مأموريت‌ها نشان دادند که مريخ سياره‌اي غير قابل سکونت و عاري از هرگونه حيات است. در سال ۱۹۷۱ مارينر۹ در مداري به دور مريخ قرار گرفت و ۸۰ درصد سطح اين سياره را نقشه‌برداري کرد. اين مدارگرد براي اولين بار دره‌ها و آتشفشان‌هاي مريخ را کشف کرد.
وایکینگ
در سال ۱۹۷۶ وايکينگ1، اولين مريخ نورد تاريخ کاوش‌هاي فضايي با موفقيت روي سياره‌ي سرخ فرود آمد. اولين تصاوير واضح و نزديک از سطح مريخ توسط اين مريخ نورد به زمين مخابره شد. در اين تصاوير هيچ گونه نشانه‌اي از حيات مشاهده نمي‌شد. در سال هاي بعدي کاوشگرهايي که داراي چرخ بودند و قابليت حرکت داشتند روي سطح مريخ فرود آمدند. اين مريخ نورد‌ها عمدتاً به آناليز سنگ‌ها و خاک سطح بهرام مي‌پرداختند.
بزرگمرد سیاره شناسی و کسی که بانی پروژه وایکنیگ شد. کارل ساگان که با مجموعه‌ی بی نظیر کیهان در ۱۳ قسمت شهرت جهانی دارد. و بسیاری نیز با کتاب‌هایش آشنا هستند.
در سال ۲۰۰۱ کاوشگر اديسه‌ي مريخ پس از عمليات حفاري، در عمق يک متري سطح مريخ مقادير زيادي يخ آب کشف کرد. صحت و سقم اين کشف در پرده‌اي از ابهام باقي ماند، زيرا اين روبات قادر نبود بيش از يک متر را حفاري کند. در سال ۲۰۰۳ که مريخ پس از ۶۰۰۰۰ سال به نزديک ترين فاصله‌اش از زمين رسيد، ناسا دو کاوشگر مأموريت موفق روح (Spirit) و فرصت (Opportunity) را به اين سياره ارسال کرد. اين دو مريخ نورد تصاويري از رد جريان‌هاي آب روي سطح بهرام به زمين مخابره کردند. در سال ۲۰۰۸ روبات فونيکس (Phoenix) در دشت‌هاي شمالي مريخ فرود آمد. مأموريت اين روبات يافتن آب بود.
فرصت (Opportunity)
در سال ۲۰۱۱ کاوشکر کنجکاوي (Curiosity) به مريخ فرستاده شد تا سنگ‌هاي اين سياره را بررسي کند. هدف کنجکاوي يافتن اطلاعات ژئوفيزيکي در مورد گذشته و حال سياره‌ي سرخ بود. در سپتامبر سال ۲۰۱۴ مدارگرد مريخ از کشور هند به اين سياره رسيد. با آغاز اين مأموريت، هند چهارمين کشوري شد که توانسته کاوش‌هاي فضايي خود را به مريخ برساند. دانشمندان معتقدند که در دهه‌ي ۲۰۳۰ ميلادي انسان‌ها قادر به سفر به بهرام خواهند بود. اما هم اکنون ناسا در حال بررسي و آموزش افراد داوطلب براي سفر به سياره‌ي سرخ است. البته ناسا اعلام کرده که اين سفر يک طرفه است و راهي براي بازگشت به زمين وجود ندارد.
کنجکاوی (Curiosity)
حيات در مريخ:
پژوهشگران معتقدند که مريخ در گذشته شرايط مناسبي را براي ميزباني حيات داشته است. ممکن است آثاري از اين شرايط مطلوب هنوز هم روي سطح مريخ وجود داشته باشد. حتي در مورد تاريخ حيات در زمين اين فرضيه نيز مطرح مي‌شود که حيات از مريخ به زمين رسيده است.
اين فرضيه اولين بار در سال ۱۹۹۶ مطرح شد. در آن زمان زمين شناسان با بررسي يک شهابسنگ که روي زمين کشف شده بود، ادعا کردند که اين سنگ ترکيب‌هايي مشابه سنگ‌هاي مريخ دارد و ممکن است در اثر برخورد‌هاي کيهاني از سطح مريخ جدا شده و به زمين آمده باشد. در ميان ترکيب‌هاي آلي و مولکول‌هاي پيچيده‌ي اين شهاب سنگ، فسيلي از نوعي باکتري در ميان ترکيب‌هاي مگنتيت به چشم مي‌خورد. البته اين فرضيه هنوز اثبات نشده است. برخي شبيه‌سازي‌ها نشان مي‌دهند که مريخ در گذشته اقيانوس‌هاي آب داشته است. به همين دليل امروزه اخترشناسان به دنبال يافتن آب‌هاي زيرزميني در زير سطح بياباني و سرد اين سياره هستند.
منبع:
Space
منابع مفید:
امکان وجود آب زیر سطح مریخ
هزینه زندگی بر روی مریخ
آذوقه برای مریخ
کاوشگرهای وایکینگ
آتشفشان‌های مریخ
تاریخچه اکتشافات مریخ
حیات در مریخ
جو مریخ
قمرهای مریخ
NASA: Mars
Mars: NASA for kids
Mars: National Geographic
Mars in Culture: WIKI
Why is Mars half magnetized?
میدان مغناطیسی سیارات: محل مناقشه!:Space.com
Mars Formation
Phobos
History of Mars Missions