یک دانشجوی دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف در تحقیقات پایاننامهاش به طراحی شبکه اتوبوسرانی با استفاده از سیستم مورچه موفق شد.
به گزارش خبرنگار «پایاننامه» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مطالعه و برنامهریزی در مورد سیستم اتوبوسرانی به صورت یک مساله بسیار دشوار است بنابراین این موضوع به مجموعهای از سر مسالهها تقسیم شده است که معمولا به صورت متوالی و در مراحل مختلف فرایند برنامهریزی انجام میگیرد.
طراحی شبکه اتوبوسرانی به عنوان اولین مرحله و اساسیترین بخش در برنامهریزی سیستم اتوبوسرانی مطرح میشود.
طراحی شبکه اتوبوسرانی شامل تعیین پیکربندی شبکه با مجموعهای از مسیرهای اتوبوسرانی است که با وجود محدودیتهای مختلف بهترین خدمترسانی را داشته باشد و توابع مطلوبیت مورد نظر را بیشینه یا هزینهها را کمینه کند.
در تحقیقات پایاننامه مهندس فرشید صفری، مساله طراحی شبکه اتوبوسرانی به صورت انتخاب تعدادی از خطوط اتوبوسرانی از مجموعه خطوط از پیش تعیین شده تعریف شده است.
در این پروژه برای حل مساله از سیستم مورچه استفاده شده و اجزاء الگوریتم سیستم مورچه با توجه به نیازهای مساله تعریف شدهاند. برای کاربرد دستور حل روی شبکه واقعی شهر مشهد نیاز به پرداخت پارامترهای آن است که این کار روی شبکه کوچکتر سایوکس فانر انجام شد. برای این پرداخت، نخست روش برتر تعیین بزرگی ناوگان مورد نیاز از میان سه روش مطرح شده برگزیده شد. سپس مقدارهای برتر ضریب تبخیر و ضریب اهمیت فرمون نسبت به ضریب دورنمای خط اتوبوس از میان تعدادهای قابل قبول آنها معین شد.
در بررسیهای این پروژه دو روش فرمون گذاری مورد بررسی قرار گرفته و از میان آنها یک روش برتر معرفی شد. تحلیل حساسیت زمان محاسبات نسبت به تعداد خطهای اتوبوسرانی و بودجه (بزرگی ناوگان) از جمله تحلیلهای صورت گرفته روی شبکه سایوکس فانر است.
تعیین تعداد تکرارهای مناسب و حذف محاسبات غیر ضروری برای کاهش حجم محاسبات به منظور آماده سازی دستور حل برای اجرا روی شبکه واقعی مشهد از جمله فعالیتهای انجام شده است.
مقایسه نتایج اجرای مورچه روی شبکه شهر مشهد با جواب به دست آمده از دستور حل ژنتیک برای حل همان مساله کار بعدی در این مطالعه است.