زلزله‌ی اخیر در نپال باز هم به ما نشان داد که پیش‌بینی بلایای طبیعی چه اندازه دشوار است. با اینکه اطلاعات زیادی از مناطق مختلف زلزله‌خیز کره‌ی زمین داریم، به هیچ وجه قادر نیستیم پیش‌بینی کنیم که چه زمانی زلزله‌ای به بزرگی زلزله‌ی نپال (7.8 ریشتر) رخ خواهد داد.

با این حال می‌دانیم که بسیاری از حیوانات ظاهراً قادر هستند شروع چنین پدیده‌هایی را زودتر حس کنند. ما می‌توانیم با استفاده از کامپیوترهای پیشرفته بررسی دقیقی روی انواع حیوانات انجام دهیم و از غرایز طبیعی آنها برای پیش‌بینی بلایای طبیعی استفاده کنیم.
بلافاصله قبل از وقوع زلزله، گله‌های حیوانات اغلب شروع به رفتارهای عجیب و غریب می‌کنند، مثلاً به طور ناگهانی خانه‌ی خود را ترک می‌کنند و به دنبال سرپناهی امن می‌گردند. این کار ممکن است به این دلیل باشد که آنها می‌توانند امواج سریع و کوچک زلزله را شناسایی کنند و یا به این خاطر که تغییرات شیمیایی در آب‌های زمین که نشان از زلزله‌ای قریب‌الوقوع دارد را حس می-کنند.
در زمینه‌ی توانایی حیوانات در پیش‌بینی بلایای طبیعی حدس و گمان‌هایی زده می‌شود اما نیاز به مطالعات بیشتری در این موضوع وجود دارد، چرا که پیدا کردن رابطه‌ای معنادار بین رفتار غیر معمول حیوانات و پیش‌بینی بلایای طبیعی بسیار دشوار است. سختی این امر به آن دلیل است که بلایای طبیعی نسبتاً کم رخ می‌دهند و بررسی رفتار حیوانات بعد از وقوع حادثه ممکن است اطلاعات مفیدی را در اختیار ما نگذارد. درواقع، این عدم قطعیت چند سال قبل توسط دولت چین بعد از گزارش‌هایی درمورد رفتار عجیب حیوانات باغ وحش قبل از وقوع زلزله‌ی Wenchuan بیان شد.

بررسی حیوانات
حیوانات توانایی‌های خاصی در انجام بعضی امور دارند و ما از تعدادی از آنها به خوبی مطلع هستیم. برای مثال، سگ‌ها به راحتی نشانه‌های سرطان را تشخیص می‌دهند درحالیکه ما این کار را به سختی انجام می‌دهیم. همچنین می‌دانیم درصورتیکه حیوانات ابزار مناسب خود را در اختیار داشته باشند می‌توانند تشخیص خود را از طرق مختلف مانند فشار دادن دکمه‌های خاص بیان کنند. 
این یک نمونه از فراهم کردن تکنولوژی‌های مفید مطابق با رفتار طبیعی حیوانات برای آنها و همچنین ترجمه‌ی این رفتارها به زبانی است که برای ما قابل فهم باشد.
البته یک تفاوت اساسی میان سگی که سرطان را تشخیص می‌دهد و گروهی از پرندگان که عکس‌العملی به زلزله‌ای قریب‌الوقوع نشان می‌دهند در تعداد موجوداتی است که در این رفتارها سهیم هستند. ما منطقاً انتظار داریم یک زمین‌لرزه روی حیوانات بسیاری به طور همزمان تأثیر بگذارد، که این امر می‌تواند اثر مورد نظر را تشدید کند.
جمع‌آوری داده در مقادیر بالا و در همان حین تشخیص و فیلتر نویزهای مزاحم زمینه، نیازمند محاسبات دقیق بسیار زیادی است. با این حال ما هم اکنون این تکنولوژی را در اختیار داریم. این تکنولوژی همچنین می‌تواند برای ردیابی تعداد زیادی هواپیما استفاده شود.
 

استفاده از حسگرها (سنسورها)
بنابراین سوال مهم‌تر این است که چگونه باید داده‌های رفتاری یک گروه بزرگ از حیوانات را ثبت کنیم. این کار باید با تکیه بر پیشرفت‌های امروزی و بدون آسیب رساندن به حیوانات و ایجاد تداخل در رفتار طبیعی‌شان انجام شود.
تحقیقات نشان داده است که قرار دادن سنسور بر روی حیوانات می‌تواند اثراتی منفی بر سلامت آنها داشته باشد. همچنین این کار می‌تواند باعث ایجاد تغییر در رفتار طبیعی آنها شود که طبعاً منجر به غیر معتبر بودن اطلاعات ثبت شده می‌شود. البته که قرار دادن سنسور بر روی حیوانات در تعداد بسیار بالا غیر عملی به نظر می‌رسد.
راه بهتر استفاده از سنسورهای محیطی برای ثبت رفتار حیوانات در زیستگاه‌شان است، مانند ردیاب‌های حرکتی. از اطلاعات بدست آمده از این روش می‌توان جهت بررسی هرگونه تغییر در الگوی رفتاری طبیعی حیوانات استفاده کرد.

Herdsourcing
مفهوم خرد جمعی کاربردهای فراوانی دارد و به این معنا است که از طریق یک شبکه، افرادی از طیف‌های مختلف گرد هم جمع می‌شوند و یک کار خاص را انجام می‌دهند، برای مثال بررسی اسناد ویکیپدیا و یا انجام پروژه‌های علمی برای شهروندان.
این دقیقاً همان مفهومی است که باید به حیوانات نیز بسط دهیم تا بتوانیم تغییرات جمعی در رفتار آنها را مشاهده کنیم. تکنولوژی محاسباتی برای انجام این حجم عظیم از تحقیقات نیز وجود دارد.
پیش‌نیاز این نوع سیستم قبلاً بعنوان بخشی از یک برنامه‌‌ی تحقیقاتی امنیتی ساخته شده است که در آن سیستم‌های نرم‌افزاری طوری طراحی شده‌اند که بتوانند تغییراتی که ممکن است منجر به عواقب ایمنی و امنیتی شوند را تشخیص دهند.
این سیستم می‌تواند رفتار حیوانات را ثبت کند و با استفاده از سنسورها حرکات گروه‌های بزرگ حیوانات در مناطق خاص را تشخیص دهد، سرعت و نحوه‌ی حرکتشان و همچنین هرگونه تغییر در صدا و نوع فریاد زدنشان را ضبط کند. البته باید توجه زیادی به این مسئله داشت که از این اطلاعات برای هدف‌های نامناسب که به حیوانات صدمه می‌زند استفاده نشود، مانند شکار غیر قانونی.
با بررسی حیوانات ممکن است بتوانیم زلزله‌ها را پیش‌بینی کنیم و این تنها چیزی نیست که می‌توانیم از حیوانات بیاموزیم. با استفاده از روش‌های مناسب می‌توانیم چیزهای زیادی درمورد طبیعت از حیوانات یاد بگیریم.
 

منبع:

Animal Tracking Could Help Predict Earthquakes

منابع مفيد:

dog’s-eye-view

In-Flight WI-Fi and Security

مرکز زلزله نگاري کشوري- دانشگاه تهران