فضاپیمای جونو (Juno spacecraft) از روز چهارم جولای (چهاردهم تیرماه) وارد مدار سیاره‌ی مشتری شد. دوربین نور مرئی این کاوشگر شش روز پس از جایگیری در مدار مشتری فعالیت خود را آغاز کرده و در حال عکس‌برداری از غول منظومه‌ی شمسی است. اما تا رسیدن تصاویر با وضوح بالا به دست دانشمندان چندین هفته زمان لازم است. 

اسکات بولتون (Scott Bolton)، محقق ارشد مؤسسه‎ی تحقیقات جنوب غرب در سن آنتونیو (Southwest Research Institute in San Antonio) در این باره می‌گوید: «تصاویر اولیه‌ای که دریافت کرده‌ایم نشان می‌دهند که جونو توانسته از محیط پیرامونی مشتری که مملو از پرتوهای آسیب‌زا هستند بدون هیچ‌گونه تخریبی عبور کند و در مدار خود تثبیت شود. هم اکنون ما بی‌صبرانه منتظر ارسال تصاویری از قطبین مشتری هستیم.» مؤسسه‎ی تحقیقات جنوب غرب پیمانکار اصلی و هدایت کننده‎ی فضاپیمای جونو است.

اولین تصاویری که از دوربین جونو به زمین مخابره شده بود در تاریخ دهم جولای ساعت ده و نیم صبح به وقت محلی (ایالات متحده‎ی امریکا) به دست محققان رسید. جونو در حالی این تصاویر را ارسال کرده که در فاصله‌ی ۴.۳ میلیون کیلومتری از سطح سیاره‌ی مشتری قرار داشته است. جونو در مدار خود مشتری را هر ۵۳.۵ روز یکبار می‌پیماید. در تصویرهای اولیه‌ی ارسالی که رنگی هستند، ویژگی‎های اتمسفری مشتری، به ویژه لکه‌ی سرخ معروف آن دیده می‌شوند. همچنین سه قمر از چهار قمر بزرگ گالیله‌ای مشتری، یعنی یو (Io)، اروپا (Europa) و گانیمد (Ganymede) در عکس‎ها نمایان هستند. 

کندی هانسن (Candy Hansen)، یکی از اعضای پژوهشگر پروژه‌ی جونو در مؤسسه‌ی علوم سیاره‌ای آریزونا (Planetary Science Institute) می‌گوید: «قرار است همان طور که جونو در مدارش به پیش می‎رود تا اولین دور خود را کامل کند، عکس‌های بیشتری برای ما ارسال کند. به احتمال زیاد تصاویری با کیفیت و وضوح بسیار بالا در تاریخ ۲۷ آگوست به دست می‌آیند. زیرا در این زمان جونو به نزدیک‎ترین فاصله‌ی خود تا سیاره‌ی مشتری می‌رسد.»

دوربین جونو (JunoCam) یک دوربین عکاسی رنگی در طیف نور مرئی است که طراحی شده تا تصاویری کارآمد از قطب‌های مشتری و ابرهای فوقانی این سیاره تهیه کند. چشمی این دوربین می‌تواند با زاویه‌ی دید بسیار گسترده عکس‌برداری کند. اهداف مشترکی در ساخت دوربین جونو وجود داشته و این دوربین در واقع یکی از ابزارهای علمی و پژوهشی کاوشگر جونو محسوب نمی‌شود، هرچند که تصاویر ارسالی دوربین جونو برای پژوهشگران بسیار کارآمد خواهند بود.

تصویری بهینه شده از ثبت شفق‌های قطبی در مشتری توسط تلسکوپ فضایی هابل.

شفق قطبی از پرتو ایکس و فرابنفش بر این تصویر مرئی منطبق شده. در لینک‌های زیر می‌توانید تصاویر را از سایت ناسا ببینید.

مقرر شده که کاوشگر جونو در طول این مأموریت ۳۷ بار در مدار خود مشتری را دور بزند و در این مدت گاه تا فواصل نزدیک سیاره حرکت کند. این فاصله در کمترین حالت به ۴۱۰۰ کیلومتر می‌رسد که طی آن جونو می‌تواند از میان ابرهای فوقانی مشتری عبور کرده و داده‌هایی را درباره‌ی آن‌ها به دست آورد. یکی دیگر از اهداف جونو بررسی شفق‌های قطبی مشتری است. با کمک این اطلاعات دانشنمدان می‌توانند دیدگاه بهتری نسبت به نحوه‌ی شکل‌گیری، ساختار، اتمسفر و میدان مغناطیسی این سیاره‌ی غول‌پیکر کسب کنند. 

روبات کاوشگر جونو در سال ۲۰۱۱ از فلوریدا سفر خود را به سمت مشتری آغاز کرد. در این مدت نیروی مورد نیاز فضاپیما از انرژی خورشیدی تأمین شده است. جونو برای رسیدن به سیاره‌ی مشتری مسافتی حدود ۲.۸ میلیارد کیلومتر یا ۱۸.۷ واحد نجومی را پیموده است. مأموریت جونو در حدود بیست ماه به طول خواهد انجامید. قبل از کاوشگر جونو، تنها فضاپیمایی که در مداری اطراف مشتری قرار گرفته و آن را بررسی کرده فضاپیمای گالیله بوده است. گالیله از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۰۳ در حال ارسال داده از سیاره‌ی مشتری و قمرهای آن بود. 

منبع:

NASA - Juno mission

Phys.org

Juno - WIKI

منابع مفید:

سفر به مشتری: ماموریت جونو

سفر به مشتری (۱)

سفر به مشتری (۲)

مشتری، غول منظومه‌ی شمسی  

قمرها و حلقه‌های مشتری 

جریان‌های آمونیاکی زیر ابرهای مشتری

دنیای اقیانوسی ماه‌های غول‌های گازی

فرسنگ‌ها زیر اقیانوس‌های ماه‌های غول‌های گازی

Big Auroras on Jupiter (NASA - science news)

Space.com

What to expect from JunoCam at Jupiter

Juno Mission