با خطر انقراض مرجان‌هاي کف درياها، اکوسیستم‌های صخره‌ای کارائیب در معرض بیشترین تهدید هستند. از دهه‌ی ۱۹۷۰ بیش از هشتاد درصد از پوشش‌های مرجانی زنده‌ی این منطقه ناپدید شده است که علت عمده‌ی این اتفاق گرم شدن کره‌ی زمین است. یک مثال بصری از این تلفات سفید شدن مرجان‌هاست. این اتفاق نتیجه‌ی خروج جلبک‌های ایجاد کننده‌ی رنگ و تداوم از مرجان‌ها در آب‌های گرم‌تر است.

یک پروژه‌ی نوآورانه در بلیز جنوبی (Belize) سعی در حل این مشکل نه فقط با بازسازی اکوسیستم صخره‌های مرجانی، بلکه با آموختن از مرجان‌های طبیعی مقاوم در برابر حرارت دارد. این پروژه از یک کشف اتفاقی پس از اینکه طوفان Iris امریکای مرکزی را در سال ۲۰۰۱ درنوردید الهام گرفته است. این طوفان بخش‌های بزرگی از اکوسیستم‌ صخره‌های مرجانی بلیز را از بین برد. این مناطق در واقع بخشی از صخره‌های مرجانی امریکای مرکزی بودند که به طول ۱۱۰۰ کیلومتر از نوک شرقی مکزیک تا جنوب هندوراس کشیده شده است. در این باره Lisa Carne زیست‌شناس دریایی اهل امریکا که مدیریت پروژه‌ی احیای صخره‌های مرجانی تحت عنوان Fragments of Hope را بر عهده دارد می‌گوید: «ما متوجه شدیم که صخره‌های مرجانی کم عمق در نزدیکی ساحل سالم‌تر از صخره‌های مرجانی بیرونی هستند.»

وی در ادامه توضیح می‌دهد: «از آنجا که این مناطق گرم‌تر و آسیب‌پذیرتر به اثرات انسانی بودند، انتظار می‌رفت خلاف آن رخ دهد. پس چرا این اتفاق افتاده است؟ آیا قضیه مربوط به ژنتیک مرجان‌هاست؟ آیا موضوع مربوط به جلبک‌هایی است که درون این مرجان‌ها زندگی می‌کنند؟ اگر ما بتوانیم درک کنیم که چه چیزی سبب انعطاف‌پذیری بیشتر آنها شده است. سپس می‌توانیم این فرآیند سازگارسازی را تسهیل کنیم.» تیم Carne در حال کار بر روی این موضوع به موفقیت‌های قابل توجهی در استفاده از این مرجان‌های فوق‌العاده سخت به منظور احیای صخره‌های مرجانی دست یافته‌اند.

بعضی مرجان‌ها می‌توانند مانند تکه‌های قطع شده‌ی گیاه پیوندی از طریق جوانه زدن یا تکه تکه شدن مجدداً تولید شوند. در این فرآیند تکه‌های شکسته شده بازسازی می‌شوند و مرجان‌های جدیدی تشکیل می‌دهند. تیم تحقیقاتی Carne تکه‌های شکسته‌ی مرجان‌های شاخ گوزنی و elkhorn را که ۹۸درصد آنها از بین رفته و در آستانه‌ی انقراض هستند از صخره‌های سالم جمع‌آوری کردند و آنها را به هشت محل مخصوص برای نگهداری از مرجان‌ها قرار دادند. این‌ها در سواحل مرجانی در نزدیکی پارک ملی Laughing Bird Caye به وسعت ده هزار هکتار در بلیز جنوبی کار گذاشته شده بودند.

 تیم تحقیقاتی اطمینان حاصل کردند که گونه‌های متنوع ژنتیکی را در این مکان داشته باشند، سپس این‌ها را در محیط طبیعی خود (برخلاف شرایطی که در آزمایشگاه یا داخل یک آکواریوم حاکم است.) رشد دادند. از سال ۲۰۰۶ تاکنون این تیم بیش از هشت هزار مرجان مقاوم در برابر سفید شدن کشت کرده‌اند. زمانی که این تیم بتواند دلیل مقاوم بودن این گونه‌ها را شناسایی کند، کاشت و پیوند مرجان‌ها به کاری روتین و معمول تبدیل خواهد شد.

مراحل کار:
1. مرجان‌های شاخ گوزنی و elkhorn در هشت محل مخصوص در پارک ملی Laughing Bird Caye واقع در بلیز بر روی میزهای قاب‌دار فلزی قرار داده می‌شوند. این میزها سطوحی حمایتی برای رشد مصنوعی دو گونه است: دیسک‌های سیمانی (که به آنها کوکی (Cookies) گفته می‌شود) که حاوی قطعاتی از مرجان‌های شاخ گوزنی هستند و طناب‌هایی که مرجان‌های شاخ گوزنی باریک و کشیده روی آنها کشت می‌شوند.

۲. کوکی‌ها که از ترکیبی از سیمان و شن و ماسه ساخته شده‌اند، توسط نخ ماهیگیری به سینی‌های فلزی گره خورده‌اند. کوکی‌های سیمانی به elkhornها اجازه می‌دهد با سرعت آهسته رشد کنند.

۳. در مورد طناب‌ها موضوع ساده‌تر است: مرجان‌های شاخ گوزنی با سرعت رشد بالا به تکه‌های کوچک شکسته می‌شوند و در رشته‌های فیبری طناب قرار می‌گیرند. سپس این طناب‌ها در سراسر فریم‌های فلزی بسته می‌شوند.

۴. پس از رشد و برداشت مرجان‌های شاخ گوزنی و elkhorne  آنها را به صخره‌های بیرونی پیوند می‌زنند. این مرجان‌ها در سطل‌های پلاستیکی بزرگ، غوطه‌ور در آب دریا و تحت محافظت در برابر نور خورشید حمل می‌شوند.

۵. بیش از هشتاد درصد از این مرجان‌های رشد داده شده در محیط‌های مصنوعی با موفقیت پیوند زده شده‌اند و زنده مانده‌اند.

منبع:

How to restore a dying reef

منابع مفيد:

مرجان

گرمايش زمين

صخره هاي مرجاني درياي سرخ

صخره هاي مرجاني کارائيب

صخره هاي مرجاني بلينزي

پيوند زدن

آب سنگ-ويکيپديا

Hurricane Iris