زنگ تفریح شماره 101
فلفل از پر مصرف ترین سبزی های جهان است و به عنوان دارو و چاشنی غذا کاربرد های فراوانی دارد. این سبزی آتشین پس از جعفری غنی ترین منبع ویتامینc به شمار می رود. فلفل 25 گونه متعدد دارد که 5 گونه آن مورد استفاده بشر است و خود به 140 نوع تقسیم می شود.
شاید بتوان حدس زد که اولین بار هندی ها این سبزی را شناختند و از آن استفاده کردند! اما دلیل سوزاننده بودن فلفل چیست؟ مولکولی به نام کاپسایسین (capsicin) عامل تندی است. این مولکول به قدری قوی است که اگر یک گرم از آن را در یک ظرف 10 لیتری آب حل کنید باز هم تندی خود را دارد. نکته جالب این جا است که که گیرنده این مولکول در سلول های چشایی سطح زبان، با گیرنده حس گرما یکسان است، بنابراین سلولهای چشایی با گرفتن این مولکول، حس داغی را به مغز مخابره می کنند و مغز پیغام «خطر آتش گرفتن» را به دهان ارسال می کند. همین است که با خوردن فلفل احساس سوختگی می کنید ولی اثر یا تاولی از این سوختگی باقی نمی ماند.
جالب تر آن که سلول های حسی تنها در سطح زبان وجود ندارند و در سطح بدن نیز پخش هستند. به همین دلیل اگر فلفل را دور دهان یا روی پلک چشم بمالید، باز همین احساس را ایجاد می کند.