در سال 69، يك چاپگر آلماني را كه براي نابينايان، متون برجسته به خط بريل توليد مي كرد، به يك عده دانشجوي برق دانشگاه شريف سپردند تا تعمير كنند.
اين شايد اولين باري بود كه بحث فناوري اطلاعات و ارتباطات براي نابينايان در كشور مطرح شد. اين بحث ها در نهايت منجر به اين شد كه اين گروه تمام متن هاي بريل فارسي را در ايران توليد كنند. تمام متن ها، اعم از كتاب هاي درسي مدارس نابينايان و كتاب هاي عمومي مراكز بهزيستي.
اين گروه بعدها موفقيت هايي مانند رتبه سوم ابتكار يازدهمين دوره جشنواره خوارزمي، مقام اول خدمت به نابينايان، تنديس بلورين اقتصاد سبز و بهترين محصول تحقيق و توسعه واحدهاي توليد نرم افزاري سال 81 را به دست آوردند.
مهندس سعيد صادق پور، يكي از مديران اين گروه، در مورد طراحي، توليد و ساخت سيستم هاي سخت افزاري و نرم افزاري نابينايان مي گويد: بريل در تمام دنيا از چپ به راست است. ما نرم افزارهايي نوشتيم كه همان فايل هايي را كه شما در بينايي استفاده مي كنيد، به بريل تبديل مي كند. در دنيا قبل از ما كسي اين كار را نكرده بود.
رايانه نابينايان هم سه بخش ورودي، خروجي و ابزار جانبي را دارد. در بخش ورودي براي تايپ از صفحه كليد تايپ بريل استفاده مي كنند. براي استفاده از صفحه كليدهاي معمولي هم فكرهايي كرده اند. خروجي هم به جاي مانيتور معمولي، مانيتور بريل است. يعني با همان استانداردهاي بريل، متن را زير انگشت ها لمس مي كنند.
صفحه مانيتور بريل، به پهناي يك خط بريل است. وقتي يك خط را خواندي، كليد پايين صفحه را مي زني و به خط بعد مي روي.
قسمت مهم اين رايانه ها، نرم افزارهايشان است. مهندس صادق پور مي گويد: وقتي روي يك دستگاه رايانه ، ورودي و خروجي ها غير از آن ورودي و خروجي هاي آشنا است، نرم افزارها هم با نرم افزارهاي معمول متفاوت است. چون آن نرم افزارها اين ورودي و خروجي ها را حمايت نمي كنند. نرم افزارهاي معمول، همه، براي بينايان طراحي شده، نه براي نابينايان.
حرفه اي ترين و پرطرف دارترين نرم افزار نابينايان در دنيا Jaws است كه نسخه فارسي آن را همين گروه فراهم كرده است.
مثلا سيستم عامل ويندوز XP امكانات جديدي دارد كه تصاوير را براي افراد كم بينا درشت تر مي كند، اما نابينايان يا حتي تمام كم بينايان، نمي توانند از همين امكان هم استفاده كنند.
صادق پور مي گويد با اين نرم افزارها و سخت افزارها توانستيم امكانات قابل قبولي را از قبيل پوشش كامل صفحات وب، ديكشنري، قرآن كريم، كتابخانه، ماشين حساب و حتي بازي و سرگرمي فراهم كنيم. اما هنوز در هيچ جاي دنيا كسي امكان لمس تصوير را براي نابينايان مهيا نكرده. اين كار مشكلاتي دارد. مثلا يكي اين كه اندازه تصويري كه با دست لمس مي كنيم، بايد خيلي بزرگتر از چيزي باشد كه مي بينيم و ديگر اين كه راهي براي نشان دادن رنگ ها نداريم.
به هر حال نابينايان مي توانند با ابزارهاي موجود از امكانات پست الكترونيكي، برخي از بازي ها و سرگرمي ها از قبيل شطرنج، و حتي كار با لپ تاپ استفاده كنند. البته در اين موارد فايل هاي صوتي كمك مضاعفي به نابينايان مي كند.
اما چرا با وجود چنين امكاناتي با پشتوانه هاي علمي، كتابخانه ها و نهادهاي ديگر را براي نابينايان تجهيز نكرده اند؟ نابينايان براي خواندن و نوشتن، رايانه نياز دارند. در واقع نياز نابينايان به رايانه بيش از نياز ديگران است. چرا كه متن هاي بريل حجيم اند و خواندن، نوشتن، نگه داشتن و جابه جا كردنشان آسان نيست و استفاده از رايانه بهترين راه خواندن متن هاي بريل است. اين كار قدمي موثر در برابرسازي فرصت ها است. پس بايد يا مراكز مربوط تجهيز شوند، يا امكانات فردي براي نابينايان فراهم شود.