مكانيك موج دريا
امواج دريا-2
حركت آب در عمقي كه عملاً موجي نيست و آب حركت جلو و عقب دارد نزديك صخره‌ها توسط غواصان ديده شده است. اثر امواج كه غواص در آن معلق است و حركت جلو و عقب دارند را مي‌توان در حركت گياهان و خزه‌هاي كف دريا هم مشاهده كرد.
تمام اين توصيفي كه تا الان خوانديد در مورد موج‌هايي با طول موجح بلند است كه فون آركس يكي از ديگر از محقيق آن را «موج گرانشي» مي‌نامد. و اين موج با گرانش و اينرسي كنترل مي‌شود. سرعت اين امواج با طول موج افزايش مي‌يابد و به اين رفتار «پراكندگي عمود» مي‌گوييم. براي طول‌موج‌هاي كوتاه‌تر از 1.73 سانتي‌متر كشش سطحي آب نيروي كنترلي را وارد مي‌كند كه فون آركس آن را «امواج مويرگي» مي‌نامد. سرعت امواج با كوتاه‌تر شدن طول موج افزايش مي‌يابد و اين رفتار را «مويرگ ناشناس» مي‌ناميم. حداقل سرعت موج در طول‌موج 1.73 سانتي متري، 23.1 سانتي‌متر بر ثانيه است. فون آركس اين وابستگي سرعت موج در اعماق آب را به طول موج نشان داد.
موج‌هاي كوچك يا امواج مويرگي بر روي آب‌هايي كه تحت تأثير آغاز وزش بادهاي دريايي بودند ديده مي‌شوند. همانطور كه در شكل هم مي‌بينيد شكل تيز قله مانندي دارند. فون آركس توضيح مي‌دهد كه اين امواج را بصورتي كه باد روي آب شروع به اعمال نيرو مي‌كند و باعث اين قله‌هاي كوچك روي آن مي‌شود و امواج‌ها به آرامي برمي‌گردند.
دريانوردان وقتي اولين بار اين پديده را مي‌ديدند دقيقاً زماني بود كه باد آب را بالا برده و موج گرانشي را بزرگ مي كرد، فكر مي‌كردند كه امواج مويرگي اولين مكانيسمي بود كه انرژي بادي را به آب منتقل مي كردند. وقتي امواج گرانشي درست مي‌شوند طول‌موجشان بيشتر شده و سرعتشان افزايش مي‌يابد. تا اينكه سرعت باد ديگر توان اعمال نيرو به اين موج بزرگ شده را نداشته باشد.
شكل چرخ‌زاد كه به امواج اقيانوس نسبت داديم با افزايش دامنه حاصل از طول‌موج تغيير شكل مي‌دهد.
تغيير شكل را در شكل بالا مي‌بينيد كه البته فقط يك طول‌موج مشخص را نشان مي‌دهد ولي قله موج با افزايش طول‌موج باريك‌تر و شيبدارتر مي‌شود.باسكام نتايج تجربي تحقيق روي امواج آب را چنين اعلام كرد: نسبت 1 به 7 براي ارتفاع قله به طول‌موج بيشينه بوده و زاويه‌ي 120 درجه‌اي كمينه زاويه براي قله است. در چنين حالتي قله‌هاي موج ناپايدار هستند. فرورفتگي موج با اين نسبت 1 به 7 قله تا قله با طول‌موج قابل مقايسه است.
وقتي موج‌ها به سمت ساحل حركت مي‌كنند، آب‌هاي سطحي‌تر سرعتشان كاهش مي‌يابد و طول‌موجشان كوتاه‌تر مي‌شود و ارتفاع قله‌ها افزايش مي‌يابد. قله‌ي موج‌ها ناپايدارتر و حركت‌شان زير آب سريع‌تر مي‌شود و به اين صورت در حركت رو به جلو موج مي‌شكند.