یافتههایی در موشهای آزمایشگاهی میتواند درمانی برای خارشهایی مزمن و شدید ارائه کند.
وقتی یک مگس روی بازوی شما مینشیند با حرکت خود میتواند باعث خارشی در سطح پوستتان شود. اکنون دانشمندان یک سلول عصبی را در موش کشف کردهاند که می تواند این حس خارش را ملایم کند. اگر انسانها نیز این سلولهای ضد خارش را داشته باشند، میتوان با آن بیش از میلیونها بیماری را که از خارشی مزمن و بی توقف رنج میبرند، معالجه کرد.
در حال حاضر برای بسیاری از این بیمارها درمان خوبی وجود ندارد. آقای گیل یوسیپویچ (Gil Yosipovitch) رییس داشنگاه کالبدشناسی مرکز خارش در فیلادلفیا است. (اما در این تحقیق شرکت نداشته) او میگوید که این مشکلی اساسی است.
تمام حواس مرتبط با لامسه – از جمله خارش – از پوست شروع میشوند. در سالهای اخیر دانشمندان به درک کردن این مسئله پرداختهاند که سلولهای عصبی چگونه پیغام عصبی خارش را تا نخاع و سپس مغز انتقال میدهد. اغلب پیام اصلی خارش به صورت شیمیایی رها میشود، مانند آنچه که پشهها به پوست تزریق میکنند. برای انواع دیگر خارش، تمام چیزی که لازم است، نوازش ملایمی روی پوست میباشد. به این خارش مکانیکی نیز میگویند.
او میگوید این که اصلا چنین خارشی وجود دارد، چیز عجیبی نیست. وجود این نوع خارش میتواند در مورد اینکه چرا یک لباس حتی بر روی پوستی خشک و زبر باعث ایجاد خارش زیادی میشود را توضیح میدهد، و یا این که چرا شما می توانید خزش یک پشه را بر روی پوستتان حس کنید، قبل از این که شما را نیش بزند.
مطالعهای جدید که در 30 اکتبر در نشریه ساینس چاپ شده، شامل توضیح این پدیده است که یک موش چگونه با تغییری ساده از پای درآمد. دانشمندان ژنهایی که باعث فقدان سلولهای عصبی خاصی در نخاع میشوند را تغییر دادند. کویفو ما (Qiufu Ma) دانشمند عصبشناس در دانشگاه پزشکی هاروارد که در این آزمایش شرکت داشته میگوید: بدون این سلولها موش میبایست مدام خود را میخاراند. حتی مواقعی که چیز خاصی برای خارش وجود نداشت، موش آنقدر خود را میخاراند که تکههایی از پوستش را جدا میکرد. یک جرقه بسیار ملایم در یک سیم، در موشها خارش مکانیکی ایجاد میکرد. این جرقه باعث میشود تا موش مورد آزمایش، نسبت به موشهای عادی بیشتر خود را بخارانند. با وجود این تغییرات همچنان این موش نسبت به درد و سایر عوامل خارش زایی که پایه شیمیایی داشتند، واکنش نشان میداد.
کویفو ما از این آزمایش نتیجه گرفت که سلولهای عصبی خاصی برای تشخیص خارش مکانیکی وجود دارد. مارتین گولدین (Martyn Goulding) دانشمند عصبشناس موسسهی تحقیقات بیولوژیک سالک که در این تحقیقات شرکت داشته، میگوید: هنگامی که یک جرقه بسیار خفیف در نقاط خارشی ایجاد میشود، این سلولهای عصبی مانع انتقال آن شده و مثل یک ترمز عمل میکنند و خارج کردن این سلولهای عصبی باعث ارتباط راحتتر عامل خارش با مغز میشود.
گولدین میگوید کشف سلولهای عصبی که مانع خارش میشود، امکاناتی جدید برای شناخت و فهم خارش فراهم میکند. اکنون دانشمندان میتوانند سایر قسمتهای مسیر عصبی، که خارش مکانیکی روی پوست را تشخیص میدهند و به مغز ارسال میکنند، در کنار هم بگذارند. این عصبها پیامی شیمیایی به نام نروپپتاید Y تولید میکنند. او میگوید آزمایشهای آینده میتواند نقشی را که این ماده شیمیایی در چگونگی شناسایی خارش مکانیکی به بدن وارد میکند آشکار سازد.
گولدین میگوید این تحسین برانگیز است که پوست انسان قادر به تشخیص انواع خارش باشد. خزیدن یک حشره روی پوست میتواند بیضرر باشد اما اگر میکروبی به همراه داشته و شما را نیش بزند، ممکن است باعث عفونتی ناخوشایند شود. ناراحتی ما در هنگام خارش، یک عکسالعمل طبیعی است که میتواند از این عفونت میکروبی جلوگیری کند.
منبع :
منابع برای مطالعهی بیشتر:
علل خارش پوست
سلول عصبی
خارش زمستانی
گزش حشرات