جايزههاي بينالمللي رياضي - قسمت دوم
جايزهي آبل
تاريخچهفكر اهداي جايزهاي در رياضيات بهنام «نيلس هنريك آبل» (Niels Henrik Abel, 1802-1829) رياضيدان بزرگ نروژي را نخستين بار «سوفوس لي»، رياضيدان نروژي بزرگ ديگر در اواخر قرن نوزدهم مطرح كرده و عليرغم اينكه مورد تأييد «اسكار دوم» پادشاه اتحاديهي سوئد و نروژ نيز قرار گرفت ولي با از هم گسيختن اتحاد دو كشور اين موضوع به فراموشي سپرده شد. اكنون به ابتكار «آكادمي علوم و ادبيات نروژ» با حمايت «اتحاديهي بينالمللي رياضيدانان»، «جامعهي رياضي اروپا» (EMS)، و ساير نهادهاي بينالمللي علوم رياضي، اين جايزه هر ساله به يك يا چند رياضيدان برجسته اهدا ميشود.در مراسم بزرگداشتي كه به نام «آبل» در سال 1281 (1902 ميلادي) و بهمناسبت صدمين سالگرد تولد وي برگزار گرديد قرار بر انجام سه كار مهم شد:- برگزاري يك مراسم بزرگداشت بزرگ و بينالمللي.- ايجاد بناي يادبودي كه سزاور يكي از بزرگترين نابغههاي نروژ باشد.- بنا نهادن يك جايزهي ساليانه كه به رياصيدانان اهدا گردد.
بهدليل نقش كليدي در شكلدهي فرم مدرن در بسياري از شاخههاي رياضي از جمله: توپولوژي، هندسهي جبري و نظريهي اعداد
براي كشف و اثبات «قضيهي انديس» (Index Theorem) در ساير شاخههاي توپولوژي، هندسه و آناليز و همچنين نقش مهم در ايجاد پل جديد ميان رياضي و فيزيك نظري.
براي سهم غير قابل انكارش در نظريه و كاربرهاي معادلههاي ديفرانسيل با مشتقات جزيي (Partial Differential Equations) و نيز محاسبه جوابهاي آن
براي سهم عميق و اصيلش در «آناليز هارمونيك» (Harmonic Analysis) و «نظريهي سيستمهاي ديناميكي هموار» (Smooth Dynamical Systems)
بهدليل سهم وي در احتمالات بهويژه ساخت يك نظريهي جامع در مورد انحرافهاي بزرگ