انعكاس موج فروسرخ
اهداف آموزشي
اهداف آموزشي در حوزهي شناختي - تواناييها و مهارتهاي ذهني
- «فهميدن» > «ترجمه يا برگردان» > «تفسير»
- «فهميدن» > «ترجمه يا برگردان» > «برونيابي»
- «فهميدن» > «ترجمه يا برگردان» > «كاربستن»
اهداف آموزشي در حوزهي عاطفي- آگاهي
اهداف آموزشي در حوزهي عاطفي- پاسخدادن
- «رضايت به پاسخ دادن»
- «خرسندي به پاسخدهي»
نتايج مورد نظر
- آشنايي با امواج فروسرخ (مادون قرمز)
- شناخت سيستم كنترل از راه دور
- پي بردن به بحث انعكاس امواج مختلف بر روي سطوح از جنس متفاوت
محتواي آموزشي (سرفصلهاي المپياد جهاني)
- امواج الكترومغناطيسي < انعكاس
- امواج الكترومغناطيسي < اجسام سياه
برخي چيزها ممكن است در مقاطعي نااميدكننده بهنظر برسند. مثلا شما دنبال لحاف و بالش ميگرديد تا تلويزيون تماشا كنيد، ولي مشكل اينجاست كه كنترل تلويزيون را گم كردهايد و نميدانيد كجا انداختهايد!؟ حالا بايد بدون اين كنترل چه كار كنيد؟ تلويزيون نگاه كردن بهترين راه براي يافتن نور است.
|
به چه چيزهايي نياز داريد؟ |
|
تلويزيون (يا DVD، يا ضبط و غيره)
|
|
كنترل دستگاه (كه با باطري كار ميكند)
|
|
يك آينهي كوچك دم دستي
|
|
شكل 1.
|
1 - مطمئن شويد تلويزيون خاموش است. پشت به تلويزيون بايستيد و آينه را طوري بگيريد كه تلويزيون را در آن ببينيد. كنترل را به تصوير تلويزيون در آينه نشانه گرفته و دكمهي روشن را بزنيد. آيا تلويزيون روشن شد؟
2 - تلويزيون را خاموش كرده و به اتاق مجاور برويد؛ آينه را طوري بگيريد كه بدون آنكه صفحهي تلويزيون ببينيد انعكاس آن در آينه ديده شود. كنترل را بار ديگر بهسمت تصوير تلويزيون نشانه بگيريد. آيا روشن شد؟ ممكن است به نظرتان برسد كار بيهودهاي است كه آينه و كنترل را به اين صورت تنظيم كنيد!
انتهاي كنترل، لامپ كوچكي دارد. وقتي دكمهي روشن را فشار ميدهيد سيگنال نوري فروسرخي (مادون قرمز) را ميفرستد. آشكارسازي در تلويزيون اين سيگنالها را دريافت و دستور شما را براي روشن شدن اعلام ميكند.
طبيعي است كه چشمان ما به فروسرخ (مادون قرمز) حساس نيستند (ما فقط ميتوانيم نورمرئي را ببينيم؛ يعني قرمز، سبز، زرد، آبي و بنفش). طيف مرئي فقط بخش كوچكي از كُل طيف نور (موج الكترومغناطيس) است. طول موج نور فروسرخ (مادون قرمز) كمي بلندتر از نورمرئي است.
|
شكل 2.
|
اگر شخصي بين شما و تلويزيون باشد، كنترل تلويزيون كار نميكند؛ زيرا سيگنال فروسرخ (مادون قرمز) توسط آن شخص جذب ميشود. بهطور مشابه اگر شما نقطهي ديگري را نشانه بگيريد باز هم كار نميكند؛ زيرا سيگنال به آشكارساز تلويزيون برخورد نميكند.
نور فروسرخ (مادون قرمز) با برخورد به آينه تحت زاويهي مساوي برميگردد و شما ميتوانيد كنترل را از طريق آينه بهسمت تلويزيون نشانه بگيريد (شكل 3). اگر آينه را طوري نگه داريد كه بتوانيد تلويزيون را ديده و كنترل را در همان جهت روبه تصوير بگيريد، نور فروسرخ (مادون قرمز) از كنترل به حسگر تلويزيون ميرسد. نور در برخورد با آينه تحت زاويهي مساوي بازتابيده ميشود.
|
شكل 3.
|
|
دو آينه برداريد و طوري آنها را قرار دهيد كه تصوير تلويزيون را در ديگري منعكس كند. آيا از طريق آينهي دوم ميتوانيد تلويزيون را روشن كنيد؟
|
|
چند آينه ميتوانيد استفاده كنيد تا قبل از ضعيف شدن بيش از حد سيگنال، به تلويزيون برسد؟
|
|
آزمايش اصلي را دوباره انجام دهيد منتهي ايندفعه بهجاي آينه از سطح انعكاسي ديگري مانند فويل آلومينيمي استفاده كنيد. آيا تلويزيون روشن ميشود؟ اينكار را با مواد ديگر هم انجام دهيد. ببينيد با چه موادي نور فروسرخ (مادون قرمز) منعكس ميشود.
|
|
كنترل را مستقيما بهطرف حسگر تلويزيون بگيريد. مواد مختلفي را بين كنترل و تلويزيون قرار دهيد (مانند آب، پلاستيك، كاغذ و غيره). چه موادي نور فروسرخ (مادون قرمز) را از خود عبور ميدهند؟
|