زنگ تفريح شماره 76
مادر بورد اصلي ترين صفحه ي كامپيوتر به شمار مي آيد. مادر بورد شامل رابط هايي براي اتصال به برد هاي ديگر است. به طور معمول مادر بورد تشكيل شده از سي پي يو، بايوس، حافظه، رابط هاي ذخيره سازي انبوه، پورت هاي موازي وسري، دريچه هاي گسترش دهنده، كنترل كننده هاي مورد نياز(كه سوپر آي ناميده مي شوند) براي كنترل دستگاه هاي خارجي مانند صفحه نمايش، صفحه كليد، ديسك خوان و درايورها.
در اكثر كامپيوتر هاي شخصي ، اين امكان وجود دارد كه تراشه هاي حافظه مستقيما به مادر بورد وصل شوند. همچنين كاربر قادر هست تا با جايگزين كردن تراشه پردازنده سريعتر كامپيوتر خود را ترفيع بخشد. براي اضافه كردن قابليت هاي ديگر و جديدتر مي توانيد مادر بورد خود را تعويض و به روز كنيد.
گاهي اوقات مادر بورد را بطور خلاصه موبو(mobo) مينامند.
ظاهر مادر بورد به اين شكل است كه تعدادي مقاومت، آي سي، خازن، ديود و ترانزيستور كه بر روي يك صفحه بزرگ از جنس سيليسيم و چوب ميباشد نصب شدهاند.خط هاي رنگي موجود بر مادربورد كه اصطلاحا باس ناميده ميشوند، كار اتصال قطعات را بر عهده دارند.
مادربورد ( Motherboard ) در واقع سيستم عصبي کامپيوتر شماست .مي توان گفت در صورت نبود مادر بورد هيچ قطعهاي قابل استفاده نميباشد. بدين معني كه شما براي استفاده از هر قطعه يا بايد آن را روي مادربورد نصب کنيد يا به صورت اتصال آن بوسيله کابل به مادربورد وصل شود. به همين علت انتخاب نوع مادربرد از مهم ترين انتخاب ها در خريد سخت افزار كامپيوتر به شمار ميرود؛ چرا كه اگر مادربرد داراي امكانات ضعيف باشد و شما بهترين ريز پردازندهها را خريداري كرده باشيد، عملا بدون استفاده خواهند ماند. از آنجا كه تمام داده هاي سيستم بر روي مادربورد جريان دارند، قطعه اي بسيار پيچيده است. به همين خاطر انتخاب يک مادربورد مناسب، بسيار اهميت دارد. هماهنگي ميان مادربورد و پردازنده از اهميت بالايي برخوردار است، زيرا مادربورد حتما بايد پردازنده را پشتيباني كند و سوكت مادربورد و سيپييو بايد با هم سازگار باشند.
يكي ديگر از تراشههايي كه در كامپيوتر حائز اهميت ميباشد حافظه ميباشد، كه سرعت كامپيوتر بعد از پردازنده به آن بستگي دارد. در نتيجه هنگام خريد مادربورد ميبايست به نوع حافظه(RAM) و ظرفيتي كه مادربورد توانايي پشتيباني آن را دارد دقت كرد.
در گذشته مادربوردها حافظههاي (SDRAM) را پشتيباني ميكردند، اين در حاليست كه امروزه بيشتر حافظههاي (DDR) به عنوان حافظه اصلي مادربورد به شمار ميآيد.
نوع حافظه به چيپست روي برد بستگي دارد. اكثر چيپستها حافظه (DDR2) را كه 533مگاهرتز سرعت دارند، پشتيباني ميكند.
در مادربوردهايي كه (Dual channel DDR) ميباشند، بايد حافظه را به صورت جفتي (Dual) بر آن نصب كنيم تا كامپيوتري با سرعت بالاتر و كارآيي بهتر داشته باشيم. در ضمن بايد دقت داشته باشيم كه مادربورد ظرفيت بالايي از حافظه را پشتيباني كند.
چيپست به عنوان يك رابط يا رسانا در سيستم به كار ميرود كه وظيفه آن ارتباط برقرار كردن بين پردازنده(CPU) و ساير قطعات است. به اين ترتيب چيپست بعد از CPU تراشه اصلي مادربورد به شمار ميآيد. به همين علت است كه قيمت و كارآيي مادربورد به چيپست آن وابسته است.
بعضي قطعات همانند گرافيك و كارت صدا از ابتدا بر روي مادربرد نصب هستند و جزئي از خود مادربرد به شمار ميآيند؛ اين نوع مادربورد براي افرادي مناسبند كه نياز به گرافيك و صداي قوي ندارند. ولي آن دسته افرادي كه كار سنگين و حرفهاي گرافيكي انجام ميدهند يا به امكانات صوتي روز و پيشرفته نيازمندند اين نوع مادربورد ها مناسب نيستند و ميتوانند متناسب با كار خود كارت گرافيك و كارت صدا تهيه كرده و بر روي بورد نصب كنند.
شايان ذكر است در برخي از مادربوردهايي كه گرافيك و صدا را بر روي خود دارند ميتوان پس از مدتي براي ارتقاي گرافيك يا صدا، از كارتهاي آنها استفاده كرد و كيفيت صدا و گرافيك را بالا برد. اين نوع مادربوردها داراي اسلات AGP ميباشند.
در حالت كلي بهتر است تا در هنگام خريد مادربورد، مادربوردهايي را انتخاب نماييد كه داراي حداقل 4 اسلات PCI باشند تا امكان ارتقاي سيستم و نصب كارتهايي مانند كارت شبكه وجود داشته باشد. مادربوردهايي كه مجهز به كارتهايي از نوع PCI Express به لحاظ كارآيي مناسبترند. زيرا داراي پهناي باند بيشتري نسبت به اسلاتهاي PCI هستند.
مادربوردهايDual Bios
برخي از مادربوردها داراي 2 بايوس ميباشند، اين خاصيت هنگامي كه سيستم دچار شوك و خرابي و يا حملات ويروسي شود كاريي دارد،زيرا آن هنگام اگر مادربورد ما تنها يك بايوس داشته باشد مجبوريم تا بايوس يا حتي مادر بوردمان را تعويض كنيم؛ در صورتيكه اگر مجهز به 2 بايوس باشد -كه اصطلاحا به اين مادربوردها (Dual bios) گفته ميشود- يكي از بايوسها بايوس اصلي است كه سيستم از روي آن بوت ميشود و بايوس دوم بايوس ذخيره است كه در صورت از كار افتادن بايوس اصلي، ميتوان سيستم را از روي آن بوت كردو اطلاعات را به بايوس اصلي منتقل كرد.
اكثر مادربوردهاي جديد از امكانات درگاهي خوبي برخوردارند. امروزه بيشتر وسايل جانبي كامپيوتر مانند پرينتر از طريق پورتهاي USB به كامپيوتر وصل ميشوند كه سرعت بالايي دارند.فقط در هنگام خريد مادربورد بايد به اين نكته توجه داشته باشيم كه مادربورد حداقل از 3 درگاه USB2.0 و 1 درگاه Fire Wire پشتيباني كند.
جمع بندي مختصر از مادربورد
نام سازندگان اصلی مادربورد
آسوس (ASUS) - گیگابایت تکنولوژی (Gigabyte) - اماسآی(MSI) - ایسیاس (سیستمهای رایانهای اِیلیتگروپ) (ECS) - اینتل (Intel) - اِیاِسراک (ASRock) - فاکسکان (Foxconn) - زوتاک (Zotac) - ایویجیاِی (eVGA) - بایو استار (BioStar) - دیافآی (DFI) - جتوی (JETWAY) - سوپرمایکرو (Supermicro) - ایسر (Acer) - ایکسافایکس (XFX) - ابیت (Abit) - سویو (SOYO) - اپاکس (Epox) - آلباترون (ALBATRON) - سولتک (Soltek) - چِینتک (Chainteck) - ایاوپن (AOpen)
درون كيس بزگترين بورد همان مادربورد است كه پروسسور و رم روي آن نصب شده است. تمامي درايوها و قطعات همانند CD-RAM، DVD-RAM و فلاپي نيز با يك كابل به مادربورد متصل هستند. كارتهاي شبكه مودم، صدا و گرافيك به وسيله اسلاتهاي مادربورد به آن وصل مي شوند. به اين تزتيب زماني كه شما در حال كار كردن با كامپيوتر خود هستيد داده و فرمانها بين مادربورد، كارتها و پروسسور در حال همكاري با يكديگر و تبادل اطلاعات هستند. هم چنين مادربوردها داراي چندين چيپ هستند كه اين چيپها انتقال اطلاعات بين پروسسور و ديگر اجزا را ممكن ميسازند.