مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش ضمن حضور در خبرگزاری پانا همه جزییات اجرای طرح هدایت تحصیلی در مدارس متوسطه اول را تشریح کرد.

مسعود شکوهی در بازدیدی از خبرگزاری پانا در گفت و گو با خبرنگاران آموزش و پرورش این خبرگزاری آخرین وضعیت هدایت تحصیلی دانش‌آموزان پایه نهم را تشریح کرد و اظهار داشت: فعالیت‌های اداره کل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش به دو بخش اساسی تقسیم می‌شود که باید در زمینه توانمندسازی نیروها، تامین و تدوین محتوا و آموزش مربیان و مشاوران و ارتباط با دانشگاه جهت انجام کارهای پژوهشی فعالیت کند.
 
هدایت تحصیلی از چه زمانی آغاز شده است؟
مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: بحث مهم حوزه مشاوره این روزها هدایت تحصیلی است که کار بسیار سخت و دشواری است و امیدواریم بخش‌های مختلف وزارت آموزش و پرورش و به خصوص معاونت پرورشی و فرهنگی بتواند نتیجه زحمات دو ساله خود را در این زمینه مشاهده کنند.
 
وی ادامه داد: بر اساس آئین نامه جلسه 927 شورای عالی آموزش و پرورش و با استناد به سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش و برنامه درس ملی هدایت تحصیلی از پایه دهم به پایه نهم منتقل شده است و پس از پایان پایه نهم و هنگام ورود به پایه دهم هدایت تحصیلی اجرا می‌شود.
 
در طرح هدایت تحصیلی چه تعداد دانش‌آموز، مدرسه و مشاور حضور دارند؟
شکوهی گفت: حدود یک میلیون دانش آموز در سال تحصیلی جاری باید هدایت تحصیلی آنها صورت گیرد و هم اکنون کار هدایت تحصیلی توسط 15 هزار مشاور در 30 هزار دبیرستان متوسطه اول در حال انجام است.
وی افزود: تعداد کل مشاورین ما با احتساب نیروهای ثابت، حق التدریسی و هسته‌های مشاوره 21 هزار مشاور است که 15 هزار مشاور آن در مدارس متوسطه دوره اول فعالیت می‌کنند .
 
روند انجام هدایت تحصیلی دانش‌آموزان به چه صورت است؟
مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش یادآور شد: همه مدارس به سامانه جامع هدایت تحصیلی دسترسی دارند که 6 نمون برگ برای آن تعریف شده و برگ نهایی یعنی برگه شماره 5 را در اختیار والدین و دانش آموزان قرار می دهد. برای هدایت تحصیلی در مجموع 100 امتیاز در نظر گرفته شده که 35 نمره آن مربوط به آزمون عملکرد تحصیلی دانش آموزان در سه پایه 9-8-7 است و 65 نمره آن مربوط به نظرات دانش آموزان، اولیاء ، معلمان ،مشاور و مدیرمدرسه است .
 
وی گفت: اگر به طور متوسط هر پایه 12 درس داشته باشد در سه پایه تحصیلی ذکر شده حدود 36 معلم در مورد انتخاب رشته دانش‌آموزان نظر می دهند و 12 اولویت در رشته‌ها و شاخه‌های مختلف به دانش آموزان معرفی می شود .
 
شکوهی یادآور شد: همه دروس سه پایه متوسطه اول بجز آمادگی دفاعی ملاک تصمیم گیری در هدایت تحصیلی است و نمرات نیم سال اول ضریب یک و نمرات نیم سال دوم ضریب دو دارد و اگر بنا به دلایلی مشاوران در مرخصی بودند و یا مشکلی برای آنها پیش آمد به تمام هسته‌های مشاوره در تمام استان‌ها آماده باش داده‌ایم تا برای امر هدایت تحصیلی در این ایام به مدارس کمک کنند.
 
برگزاری هدایت تحصیلی آن هم برای اولین سال در نظام جدید آموزشی بی‌تردید مشکلات زیادی دارد و اجرای آن کار بزرگی است، برنامه شما برای به حداقل رساندن مشکلات و نقاط ضعف احتمالی چیست؟
شکوهی ادامه داد: با توجه به اینکه سال اول اجرای هدایت تحصیلی در پایه نهم است تاکنون مشکل خاصی نداشتیم زیرا این طرح به صورت آزمایشی در چند منطقه شهر تهران اجرا شده و خطاهای آن در حد امکان برطرف شده البته برای ارسال اطلاعات به دلیل بالابودن حجم آن مشکلاتی داشتیم که این مشکلات برطرف شده است و هدایت تحصیلی به این شیوه اولین سال تجربه وزارت آموزش و پرورش در نظام 3-3-6 است و سال آینده مشکلات آن کمتر خواهد شد.
 
برنامه شما برای آینده هدایت تحصیلی دانش‌آموزان چیست؟
وی افزود: با توجه به مهلت یکساله ای که شورای عالی آموزش و پرورش برای امر هدایت تحصیلی به ما داده است تا بتوانیم مشکلات آن را به حداقل ممکن برسانیم و فرصتی داتشه باشیم برای تدوین نظام جامع مشاوره و هدایت تحصیلی که با امید خدا پس از تدوین آن را به شورای عالی آموزش و پرورش تقدیم خواهیم کرد.
 
چه شد که طرح هدایت تحصیلی در ابتدای تیرماه اجرایی نشد؟
مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش اظهارکرد: ابتدا قرار بود این طرح در نیمه اول تیرماه اجرا شود اما به دلیل آماده نبودن نمرات به صورت یکپارچه و زمان بربودن پردازش اطلاعات و همچنین تعطلات 21 ماه رمضان و عید فطر اجرای طرح به 19 تیرماه موکول شد.
 
وی ادامه داد : از 19 تیرماه همه مدارس فرم‌های هدایت تحصیلی را صادر می‌کنند و به مدت دو هفته کل مربیان، مشاورین و مدیران مدارس کار هدایت تحصیلی را انجام می دهند و پس از آن طبق روال عادی مدارس روزهای دوشنبه و چهارشنبه هدایت تحصیلی به صورت غیرحضوری و یا حضوری انجام می شود.
 
شکوهی گفت: مشاورین موظفند حداقل یکساعت جلسه توجیهی در زمینه هدایت تحصیلی برای هر دانش‌آموز و ولی آن برگزار کنند .
 
ادامه طرح هدایت تحصیلی چه می‌شود؟
وی یاد آورشد: پس از 19 تیرماه که همه مسئولان مدارس باید 2 هفته به صورت حضوری امر هدایت تحصیلی انجام می دهند هفته ای 2 روز روزهای دوشنبه و چهارشنبه به صوزت حضوری و یا غیر حضوری و پس از آن برای دانش‌آموزان قبولی شهریور نیز از دهه دوم شهریور ماه به مدت 10 روز کار هدایت تحصیلی انجام می‌شود و هیچکدام از مدارس در این طرح با کمبود مشاور مواجه نیستند و باید گفت که هدایت تحصیلی به هیچ وجه تعطیل نمی‌شود .
 
آیا در طرح هدایت تحصیلی با کمبود مشاور مواجه هستیم و طبق سند تحول چه میزان مشاور در آموزش و پرورش داشته باشیم ؟
مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: هیچکدام از مدارس دوره متوسطه اول ما بدون مشاور نیستند اما اگر بخواهیم حداقل ها را برای هر سه مقطع تحصیلی مشاور داشته باشیم حداقل 37 هزار مشاور نیاز داریم که موجودی ما در حال حاضر 18 هزار است زیرا بر اساس سندتحول بنیادین و آئین نامه شورای عالی آموزش و پرورش به ازای هر 15 دانش آموز یک ساعت مشاوره نیاز است و علاوه بر آن امر هدایت تحصیلی در نظام 3-3-6 فرآیندی است که مانندگذشته به آن نقطه ای نگاه نمی شود بلکه در طول 9 ساله تحصیل باید به آن توجه شود.
 
وی خاطرنشان کرد: سعی کردیم همه معلمان، مدیران ، مشاوران در زمینه هدایت تحصیلی توجیه شده باشند و از سالهای آینده محتوایی را تعریف می کنیم که دانش‌آموز در طول تحصیل خود با امر هدایت تحصیلی آشنا شود و بتواند به یک انتخاب صحیح دست یابند.
 
وی گفت: از سال آینده تصمیم داریم پرونده‌های الکترونیکی دانش آموزان را تکمیل کنیم و مشاورین باید برای خانواده‌ها حداقل دو ساعت جلسه توجیهی در زمینه هدایت تحصیلی داشته باشند و آزمون‌ها به صورت آزمون های استعداد و رغبت به صورت چک لیستی ارائه می‌شود تا بتوانیم نواقص آن را به حداقل برسانیم و دانش‌آموز می‌تواند به کمک خانواده در این آزمون‌ها شرکت کند.
 
هدایت تحصیلی در مناطق محروم به چه شکل اجرا می شود؟
شکوهی گفت: در روستاهای صعب العبور و یا مدارسی که دانش‌آموزان آنها اندک است با هسته‌های مشاوره جهت انجام هدایت تحصیلی هماهنگی‌های لازم به عمل آمده است.
 
آیا در فرم آزمون های هدایت تحصیلی همه موارد و نیاز سنجی ها دیده شده و به نظر خود شما ممکن است مواردی مغفول مانده باشد که نیاز است بعداً اضافه شود ؟
مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش افزود: با توجه به اینکه همه فرمها و آزمونها ساخته انسان است طبیعی است که ایراداتی در آن وجود داشته باشد اما ما با توجه به امکانات و فرصت‌هایی که داشتیم سعی کردیم به نحو مطلوب واقعیت ها را در نظر بگیریم و امر هدایت تحصیلی را انجام دهیم و دانش‌آموزان را به رشته هایی و شاخه هایی هدایت کنیم که بتوانند نیازهای جامعه را برطرف کنند و هدایت تحصیلی در فضایی مبهم شکل نگیرد.
 
آیا در مورد تقسیم رشته‌ها و شاخه‌های تحصیل و مشاغل مورد نیاز کشور رابطه‌ای وجود دارد ؟
وی ادامه داد: امر هدایت تحصیلی و شغلی و بحث مشاغل مورد نیاز کشور امری فراسازمانی و فرا وزارتخانه ای است و وزارتخانه هایی مانند وزارت صنعت ، معدن و تجارت ، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کار و رفاه و امور اجتماعی و وزارت نفت و. . . باید برای تهیه اطلس مشاغل و نیازهای شغلی و نیروی انسانی به آموزش و پرورش کمک کنند.
 
با توجه به اینکه هدایت تحصیلی به آینه افراد مربوط است و از اهمیت بسیاری برخوردار است آیا مشاوران شما که امر هدایت تحصیلی را انجام می دهند به طور کامل در این زمینه توجیه شده اند و آمادگی کامل را برای اجرای این طرح دارند ؟
وی ادامه داد: با توجه به تغییرات گسترده و تحولات عمده در حوزه علم و دانش، بازآموزی و توانمندسازی افراد هر دو سال یکبار یک امر ضروری است و حتی ممکن است برخی از نظریه ها تغییر کرده باشد ما 32 استان کشور را به 4 قطب شرقی ، غربی، شمالی و جنوبی تقسیم کرده ایم و برای همه کارشناسان ، مشاوران دوره های ضمن خدمت برگزار کره ایم. برای آنها مدرسان میانی تربیت کرده ایم و برای همه مشاورین 36 ساعت و برای مدیران مدارس نیز 20 ساعت دوره ضمن خدمت در زمینه هدایت تحصیلی پیش‌بینی شده است.
 
برای آموزش والدین که یک رکن مهم در امر هدایت تحصیلی هستند چه تمهیداتی در نظر گرفته اید ؟
مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش گفت: امسال با توجه به شرایط خاص هدایت تحصیلی مشاورین موظفند یک کلاس یک ساعته توجیهی برای اولیاء و دانش آموزان برگزار کنند و از سال آینده انجمن اولیا و مربیان و دفتر امور بانوان وزارت آموزش و پرورش در این کار ما را یاری خواهند کرد و آموزشهای لازم را به والدین در زمینه هدایت تحصیلی می‌دهند.
 
وی ادامه داد: با توجه به آزمون‌ها و میزان نمراتی که در نظر گرفته شده به نوعی می توان گفت نیم رخی از وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان و استعداد و رغبت و شخصیت و ارزشهای فردی دانش آموز در اختیار مشاور است و می‌تواند به خوبی دانش‌آموزان را در رشته ها و شاخه های مختلف توزیع کنند.
 
هدایت تحصیلی هر چقدر هم خوب اجرا شود بدون همکاری والدین تاثیر زیادی ندارد. شما چه توصیه ای به والدین در این زمینه دارید ؟
شکوهی افزود: به همه والدین توصیه می کنیم در زمینه آینده تحصیلی و شغلی فرزندان خود از تصمیم های احساسی و دوری از واقعیات پرهیز کنند و با آگاهی کافی و از روی علایق و سلایق دانش آموز اقدام به انتخاب رشته کنند؛ همچنین لازم است در این مسیر فقط از مشاورینی که در مدرسه حضور دارند استفاده کنند و از مراجعه به افراد غیرمتخصص و متفرقه در این زمینه بپرهیزند.
 
برای اجرای بهتر هدایت تحصیلی چه توصیه‌ای به مشاوران دارید ؟
وی گفت: به مشاوران نیز توصیه می‌کنیم که امر هدایت تحصیلی دانش‌آموزان را جدی بگیرند و در زمینه توجیه خانواده‌ها با روشی اقنایی اقدام کنند.
 
مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: مشاورین حدود 12 رشته و شاخه تحصیلی را برای دانش‌آموزان مشخص می کنند و با توجه به ظرفیت های استانی و رشته ها امر هدایت تحصیلی را انجام می دهند .
 
آخرین توصیه شما به والدین چیست ؟
شکوهی ادامه داد: از همه خانواده‌ها می‌خواهیم که در زمینه امر هدایت تحصیلی مشورت با مشاوران را جدی بگیرند. ما در هسته‌ها و مراکز مشاوره حدود یک هزارو 300 نیروی کارشناس ارشد و بالاتر در زمینه مشاوره داریم که این تعداد از مشاورین گنجینه خوبی هستند برای هدایت تحصیلی که به حق هدایت نسل آینده‌ساز کشور هستند استفاده کنیم و والدین می‌توانند با مراجه به این مشاوران آنها را امین خود بدانند و امر هدایت تحصیلی را بر اساس واقعیت‌های موجود و خارج از احساس انجام دهند تا سرنوشت و فرصت دانش‌آموزان ما در آینده به هدر نرود.