در سیستمهای فیزیکی بزرگ اثرات کوانتومی در مقیاس اتمی میتوانند به حالت کلاسیک در مدل بوهر گذار کنند
یک قرن پس از فیزیکدان دانمارکی «نیلز بوهر» که مدل سیارهای اتم هیدروژن را تدوین کرد؛ تیم دانشگاه «رایس» (Rice) اتمهایی در اندازههای میلیمتری بهوجود آوردند که بیش از آزمایشهای قبلی به حالت طبیعی اتمها نزدیک بود. بهگزارش سایت «ساینس دیلی» «بوهر» اولین مدل نظری موفق اتم را در سال 1913 ارائه میدهد و پیشنهاد میکند که الکترونها مانند منظومهی شمسی (سیارهها و خورشید) دور هسته میگردند. مدل «بوهر» درک عمیقی را دربارهی ویژگیهای اپتیکی و شیمیایی اتمها ارائهداد که منجر به بردن جایزهی نوبل 1922 هم شد. ولی نظر وی در مورد الکترونهای در حال حرکت در مدارهای گسسته بهتدریج با مکانیک کوانتوم جایگزین شد که مکان دقیق را نمیدانیم ولی میدانیم و میبینیم که رفتاری موج- ذرهای دارند. «بری دونینگ» (Barry Dunning) سرپرست تیم تحقیقاتی میگوید: «در سیستمهای فیزیکی بزرگ اثرات کوانتومی در مقیاس اتمی میتوانند به حالت کلاسیک در مدل بوهر گذار کنند. با استفاده از اتمهای برانگیختهی «ریدبرگ» و سریهای میدانهای الکتریکی تپنده قادر خواهیم بود تا حرکت الکترون را درست کرده و حالتهای دیارهی گونهی سیارهای را خلق کنیم.». این محققان با استفاده از لیزر اتمهای پتاسیم را به ترازهای بسیار بالاتر برانگیخته کردند. آنها بهکمک تپشهای سریهای تیلور کوتاه الکتریکی، اتمها را نیز به حالتهای دقیق ذرهگونه بهصورت الکترونهای جایگزیده بهدور از هسته بردند. در واقع اتمها از نوع غولهای چند میلیمتری هستند. «دونینگ» گفت: «اندازهگیریهای ما نشان میدهند که الکترونها برای مدارهای متعددی جایگزیده باقی مانده و رفتاری کلاسیک گونه دارند.» وی میگوید که این کار پتانسیل این را دارد که در رایانههای نسل بعدی و بررسی آشوب کوانتومی و کلاسیکی رهیافتهایی داشته باشد. |