تحقیق جدیدی که در دانشگاه بریستول (Bristol) صورت گرفته است نشان میدهد سرکوب ژن «استئوپتین» (Osteopontin یا OPN) - که بهطور طبیعی در سلولهای آسیبدیده فعال میشود - باعث معالجهی سریعتر زخمها و کاهش اثر باقیمانده از زخم حاصل از آن میشود. این یافته نهتنها برای افراد جراحتدیده اهمیت دارد بلکه برای افرادی کاربرد مؤثری میتواند داشته باشد که از آسیبهای بافتی ناشی از بیماری یا جراحیها رنج میبرد . به گزارش شبکهی خبری زیستشناسی (BNN)، وقتی پوست صدمه میبیند لختهی خونی ایجاد شده و سپس سلولهای زیر زخم شروع به ترمیم جراحت میکنند که منجر به «اسکارینگ» میشود.
اثر باقیمانده از زخم یک جزو طبیعی از ترمیم بافت است و زمانی که ترمیم پوست بعد از بریدگی یا سوختگی صورت گرفته باشد.
اثر باقیمانده از زخم میتواند شامل خراش زانو تا زخمهای مزمن شده و لذا تنها محدود به پوست نیست.
همهی بافتها در حین ترمیم متأثر از باقیمانده از زخم میشوند؛ برای مثال آسیب کبدی ناشی از مصرف الکل منجر به فیبری و از کار افتادن کبد شده و اثر باقیماندهی ناشی از جراحیهای داخلی اغلب موجب عوارض شدیدی میگردد.
جراحت وارده موجب به راه افتادن پاسخ ایمنی میشود که بهموجب آن گلبولهای سفید فعال شده و از وارد شدن میکروبهای بیماریزا جلوگیری میکنند.
گلبولهای مشابهی موجب تولید لایههای کلاژن میشود. این لایههای کلاژن به معالجهی زخم کمک کرده اما نسبت به پوست اطراف برجستهتر است که این امر منجر به باقیماندن اثر زخم میشود.
پژوهشهای پروفسور پاول مارتین (Paul Martin) و همکارانش در دانشگاه بریستول نشان میدهد که «استئوپتین» (Osteopontin یا OPN) یکی از ژنهایی است که موجب باقی ماندن اثر زخم شده و لذا استفاده از ژلی که موجب سرکوب این ژن شود میتواند موجب تسریع معالجهی زخم و کاهش اثر باقیمانده از زخم شود.
این امر تا قسمتی با تشکیل دوبارهی رگهای خونی در اطراف زخم و همینطور افزایش سرعت بازسازی بافتها انجام میشود.
بهگفتهی «پروفسور مارتین» اکنون همهی گلبولهای سفید (ماکروفاژها)، سیگنالهای شیمیایی (PDGF) منتقل شده به سلولهای زخم و ژن «استئوپتین» (Osteopontin یا OPN) کاملا شناخته شدهاند و میتوان با توجه به اطلاعات موجود داروهایی را برای برای درمان سریعتر زخمها تولید کرد.
به گفتهی وی در آیندهی نزدیک این داروها تولید و در اختیار کلینیکها قرار خواهد گرفت. در حقیقت هماکنون تکنیک سرکوب کردن «استئوپتین» (Osteopontin یا OPN) در اختیار محققان شرکت «بیوتک» (Biotech) قرار گرفته است. پژوهشهای قبلی پروفسور «مارتین» و همکارانش نشان داده که جنین بسیاری از موجودها از قبیل: انسان میتواند بدون باقی گذاشتن اثر باقیمانده از زخم معالجهکننده باشد.
اکنون این توانایی با بهکارگیری تکنیکهای جدید در اختیار افراد بالغ نیز قرار داده شده است.
اثر زخم - که بهصورت ناحیهای روشنتر از پوست اطراف دیده میشود - ساختاری است از رشتههای کلاژن که بین دو لبهی پوست بریده ایجاد میشود.
این رشتهها مانند بخیه، زخمها را بههم متصل میکنند و بهوسیلهی سلولهایی در «زیراپیدرم» به نام «فیبروبلاست» تولید میشوند.
ایجاد اثر زخم در سه مرحلهی جداگانه روی میدهد:
| - مرحلهی التهاب که طی آن فیبروبلاستها ایجاد میشوند چند روز طول میکشد. | | - در مرحلهی بعد فیبروبلاستها کلاژن مورد نیاز برای ترمیم زخم را تولید میکنند. | | - پس از چند هفته تا مرحلهی تغییر شکل شروع میشود و در طول یک یا دو سال، بعضی رشتههای کلاژن اضافی شکسته شده و اثر زخم ناپدید میگردد.
از آنجا که این مرحله در بعضی مواقع بهطور کامل اتفاق نمیافتد اثر زخم پس از مدتها باقی میماند. |
|