وزیر سابق علوم، تحقیقات و فن‌آوری با تاکید بر ضرورت اتصال چرخه‌های تولید علم و ثروت و کاهش فاصله میان تولید دانش و تجاری سازی و کاربردی کردن آن، تدوین نقشه جامع علمی متناسب با نیازها و مشکلات کشور در حوزه های مختلف را مهمترین گام در پاسخگویی به این نیاز عنوان کرد.

دکتر جعفر توفیقی در گفت‌وگو با خبرنگار «پژوهشی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) بیانات اخیر مقام معظم رهبری در دیدار رؤسای دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی و مراکز تحقیقاتی سراسر کشور و رهنمودهای ایشان در زمینه رشد علمی - تحقیقاتی کشور و لزوم تبدیل علم‌گرایی و علم‌محوری به گفتمان مسلط جامعه در همه بخش‌ها را تاکید مجدد رهبر معظم انقلاب بر رهنمودهای کلیدی و راهگشای گذشته ایشان در کنار طرح ایده‌ها و راهکارهای گرانقدر جدید در این زمینه عنوان و تاکید کرد: رهبر معظم انقلاب در سال‌های گذشته و پیش از همه بر اهمیت توجه به علم و فن آوری تاکید کرده بودند؛ علاوه بر این که بارها و بارها شاهد رهنمودهای ایشان مبنی بر این که استقلال کشور در گرو پیشبرد فن آوری است، بوده‌ایم.

وزیر سابق علوم با تاکید بر لزوم تکمیل چرخه دانش در کشور گفت: اقتصاد دانش به گونه‌ای در جوامع بشری مورد توجه قرار گرفته است که به منظور رقابت در این عرصه، در حوزه اقتصاد دانش، رقابت اساسی بر ظرفیت های تولید دانش در کنار تلاش برای کاربردی کردن دانش و تبدیل یافته های علمی به دستاوردهای کاربردی است.

وی با اشاره به بیانات اخیر مقام معظم رهبری در خصوص کاربردی کردن علوم و در نظر گرفتن نیازها و لزوم جهت‌گیری علمی مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی به سوی رویاندن علم و تولید آن در کشور این فرمایشات را در این برهه زمانی بسیار راهگشا ارزیابی کرد و اظهار داشت: فاصله میان تولید علم و تجاری سازی و کاربردی کردن دانش تولیدی در جوامع امروزی به شدت در حال کاهش است و در کشور ما نیز براساس اهداف قانون برنامه چهارم توسعه با مطرح شدن اصطلاح «توسعه مبتنی بر دانایی»، بحث علم و فن آوری در کنار هم به صورتی ویژه در سند چشم انداز مورد توجه قرار گرفته است.

دکتر توفیقی اضافه کرد: برگ برنده در دنیای امروز در اختیار صاحبان علم و فن آوری است، به گونه‌ای که در غالب زمینه‌های علوم و فن آوری در دنیای امروز، علوم پایه، علوم مهندسی و کاربردی و علوم انسانی کاملا به یکدیگر وابسته هستند و پیشرفت هر یک در گرو توجه به دیگری است.

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان این که چرخه‌های تولید علم و ثروت در کشور باید به هم متصل شوند به ایسنا گفت: امروزه باید از علومی که در خدمت توسعه اقتصادی ، فرهنگی، علمی و ... بوده و زمینه‌های بهبود و توسعه مادی افراد جامعه و تعالی معنوی آنان را فراهم می‌کنند، استقبال کرد که تدوین نقشه جامع علمی متناسب نیازها و مشکلات جامعه در حوزه های مختلف بهترین پاسخ به این نیاز است.

وی در ادامه با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب مبنی بر لزوم اهتمام بیش از پیش به پارک‌های علم و فن‌آوری در کشور به ایسنا گفت: امروزه نوآوری با تبدیل یافته‌های علمی به کالا و خدمات مورد نیاز سرمایه‌گذاران صنعتی، حرف اول را در اقتصاد نوین می‌زند و پارک‌های علم و فن آوری به عنوان نهادهای واسطه میان جامعه علمی ــ پژوهشی و تولید در صنعت، نقش حیاتی را ایفاء می‌کند.

دکتر توفیقی خاطرنشان کرد: کاربردی نشدن یافته‌های پژوهشی از جمله علل عدم توفیق فعالیت‌های علمی - پژوهشی است که در پارک‌های علم و فن آوری به عنوان واسط بین دانشگاه و صنعت با استقبال از تحقیقات و پژوهش‌های استادان و دانشمندان و فراهم کردن زمینه‌های حضور صنعتگران، به تولید کالا و خدمات پرداخته شده و در صورت وجود بازار مناسب برای آنها، پژوهش پیاده شده در این پارک‌ها، تجاری می‌شوند.

وزیر سابق علوم با اشاره به روند رو به رشد تاثیر پارک‌های علم و فن آوری در ارتباط دانشگاه و صنعت، تصریح کرد: تشکیل این پارک‌ها از برنامه سوم توسعه مورد تصویب قرار گرفت و از بدو تاسیس آن و در همین مدت کوتاه شاهد ثبت صدها اختراع و اکتشاف در این مراکز علمی بوده‌ایم؛ این در حالی است که صاحبان این اختراعات، نخبگان و جوانان فارغ التحصیلی هستند که با دریافت وام‌های بلند مدت و فراهم کردن زمینه تحقیقاتی مناسب توسط پارک‌های علم و فن آوری به تبدیل پژوهش‌های خود به کالا و خدمات مورد نیاز صنایع و تجاری سازی آنها می‌پردازند.

دکتر توفیقی در ادامه در خصوص بیانات اخیر مقام معظم رهبری مبنی بر تحقق سهم واقعی پژوهش از GDP آن را یک «باید» در نظام آموزش عالی کشور دانست و ادامه داد: طبق برنامه‌های موجود در سند چشم انداز باید در پایان چشم‌انداز به قدرت اول منطقه تبدیل شویم و این در حالی است که در حوزه علوم و فن آوری، رقیب اصلی ما در منطقه کشور ترکیه است که با نگاهی به سند چشم انداز آن کشور حاکی از افزایش سرمایه‌گذاری در علوم و فن آوری و به طور کلی فعالیت‌های پژوهش آن کشور است.

وی در ادامه به ایسنا گفت: جهت گیری اصلی در پژوهش، اختصاص سه تا پنج درصد از GDP به تحقیقات است که افزایش سرمایه‌گذاری در پژوهش، تاثیر مستقیمی بر رشد علوم و فن آوری در کشور دارد.

وزیر سابق علوم همچنین گسترش روز افزون پژوهش در آموزش عالی را نیازمند توسعه دوره‌های تحصیلات تکمیلی خواند و گفت: در حال حاضر سرانه دانشجویان تحصیلات تکمیلی به کارشناسی 15 درصد است که باید با فراهم کردن امکانات آزمایشگاهی مناسب به مرز 30 درصد نیز دست یابیم و همچنین شرایط لازم برای جذب نخبگان علمی در محیط‌های آموزشی کشور فراهم شود.