بهطور کلی گلوکز و سایر قندها، اسیدهای چرب و اغلب اسیدهای آمینه در نهایت با ورود به چرخه کربس (چرخه سیتریک اسید یا چرخه تری کربوکسیلیک اسید) و فسفریلاسیون اکسیداتیو منجر به تولید انرژی لازم برای انجام فرآیندهای مختلف میشوند. از مهمترین فرآیندهای موجود در درون سلولها که بهخصوص در سلولهای جانوری به عنوان منبع اصلی تولید انرژی مطرح است،معروف به چرخه کربس است که اولین بار توسط هانس کربس شناسایی شد. گلوکز موجود در سلول به عنوان یکی از اشکال معروف انرژی، در ابتدا در سیتوزول وارد واکنشهایی موسوم به گلیکولیز شده و در نهایت تبدیل به پیرووات میشود.پیرووات تولید شده طی گلیکولیز، توسط کمپلکس پیچیده آنزیمی پیرووات دهیدروژناز و بر اثر واکنش دکربوکسیلاسیون اکسیداتیو تبدیل به ترکیبی موسوم به استیل کوآنزیم A میشود كه ترکیبی کلیدی در ورود قندها،اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه به چرخه کربس است.
استیل کوآنریم A با ورود به درون فضای ماتریکس میتوکندری، چرخه کربس را آغاز مینماید. به طور کلی میتوان چرخه کربس را به 8 مرحله تقسیمبندی نمود.
1- در این مرحله استیل کوآنزیم A و اگزالواستات (ترکیب 4 کربنی) به وسیله آنزیم سیترات سنتاز و طی یک واکنش برگشت ناپذیر با هم ترکیب شده و منجر به تولید ترکیب 6 کربنی سیترات میشود.
2- در این مرحله سیترات تولید شده در مرحله اول توسط آنزیم آکونیتاز و طی یک واکنش برگشت پذیر دچار واکنشهای دهیدراسیون و هیدراسیون شده و تولید ایزوسیترات مینماید
3- در این مرحله، ایزوسیترات اولین کربن وارد شده از طریق استیل کوآنزیم A را به صورت دی اکسید کربن آزاد میکند. این واکنش برگشت ناپذیر توسط آنزیم ایزوسیترات دهیدروژناز کاتالیز شده و علاوه بر دیاکسید کربن، ترکیبی 5 کربنه با نام آلفاکتوگلوتارات تولید میشود.
4- در این مرحله، بار دیگر آلفاکتوگلوتارات طی واکنشی برگشتناپذیر مولکول دوم دی اکسیدکربن را به کمک آنزیم آلفاکتوگلوتارات دهیدروژناز آزاد کرده و منجر به تولید ترکیبی 4 کربنه موسوم به سوکسینیل کوآنزیم A میشود.
5- در این مرحله، سوکسینیل کوآنزیم A توسط آنزیم سوکسینیل کوآنزیم A سنتتاز تبدیل به سوکسینات میشود. تنها مرحله ای که طی چرخه کربس، به طور مستقیم منجر به تولید ATP یا GTP میشود این مرحله است.
6- در این مرحله، سوکسینات تولید شده بهكمک آنزیم سوکسینات دهیدروژناز، اکسید شده و تبدیل به فومارات میشود.
7- در اين مرحله، فومارات توسط آنزیم فوماراز و طی واکنشی از نوع هیداراسیون تبدیل به مالات میشود.
8- در مرحله آخر،مالات با استفاده از آنزیم مالات دهیدروژناز و طی واکنش اکسیداسیون تبدیل به اگزالواستات میشود.
گرچه تنها در یک مرحله از این چرخه،به طور مستقیم یک مولکول ATP یا GTP تولید میشود، مقدار قابل توجهی از مولکولهایی مثل NADH یا FADH تولید میشود که با انتقال الکترون و پروتون به مسیر انتقال الکترونها در فسفریلاسیون اکسیداتیو، منجر به تولید میزان قابل توجهی انرژی در سلول میشوند، به طوری که به ازای مصرف کامل یک مولکول گلوکز (به عبارتی دو مولکول پیرووات) که وارد چرخه کربس و فسفریلاسیون اکسیداتیو میشود، 32 مولکول ATP تولید میشود.