یکی از آخرین دستاوردها در دانش نانوفناوری میتواند روند بروز چین و چروکهای روی پوست را پیش از پدیدار شدن آنها متوقف کند. بهگزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، نانوذرات بسیار کوچک وقتی به نوارهای پلیمری ظریف - که در صنعت بهعنوان «ترانزیستورها» یا «پوششهای محافظتکننده» استفاده میشوند - افزوده شوند میتوانند به جلوگیری از تاب برداشتن و کج شدن این نوارها کمک کنند. محققان تصور میکنند که این ذرات با این خاصیت میتوانند برای کاربردهای زیبایی مورد استفاده قرار گیرند. «ایلسون لی» (Ilsoon Lee) از دانشگاه ایالت میشیگان امریکا - که در این پژوهش همکاری داشته - در این زمینه اظهار داشت: در زمینهی بیومکانیک، پوست مصنوعی، جراحیهای پلاستیک و زیبایی، کنترل و جلوگیری موقت از به جریان افتادن پدیدهی اجتنابناپذیر چروک خوردن پوست در بین بسیاری از مردم، طرفداران و علاقهمندان بیشماری دارد. «لی» در عین حال معتقد است که میتوان از همین تکنیک در ساخت نوارهای پلیمری برای پوست انسان نیز استفاده کرد. n سردبیر محققی بهنام «ریچارد ون نوردن» (Richard Van Noorden) در سایت «انجمن سلطنتی شیمی» (Royal Society of Chemistry) در توضیح خبر فوق چنین نوشته است: بسیاری از ما از چین و چروک در نتیجهی پیری ناخرسند میشویم در حالی که ممکن است با نانوفناوری این مشکل برطرف شود. محققانی که کشف کردهاند که ذرات نانو مانع خم شدن فیلمهای نازک پلیمری میشوند همچنین میتوانند برای ممانعت از چین و چروک پوستی نیز بهکار روند. ذرات نانو قبلاً در محصولات آرایشی بهکار میرفتند. معمولاً آنها نسبت به کرمهای معمول در بازار عمیقتر در پوست نفوذ کرده ویتامینهایی را که مانع خمیدگی میشوند با خود حمل کرده و باعث نرمی پوست و مانع چین و چروک آن میشوند. از نظر «ایلسون لی» (Ilsoon Lee) محقق دانشگاه ایالت میشیگان امریکا بهکار بردن غلظت مناسب مانع هرگونه چین و چروک پوستی میشود. این امر بدین خاطر است که چین و چروک در زیر پوست انسان واقع میشود و این ذرات مانع آن میگردند. از نظر «لی» پوست انسان شامل لایههای نازکتر خارجی («اپیدرمیس» با ضخامت حدوداً 50 تا 100 میکرومتر) بوده و بر لایهای نازکتر («درمیس» با ضخامت حدوداً 1 تا 3 میلیمتر) قرار گرفته است. همانطور که فیلمهای پلیمری نازک برای ایجاد سطوح «ضد خوردگی» (Anticorrosion)، «ضد آب» (Water Repelling) و «سازگار با محیط زیست» بهکار میروند و همچنین در تجهیزات الکترونیکی مانند: «ترانزیستورهای فیلم نازک» (TFT) که بر روی لایهای ضخیمتر تشکیل یک پلاستیک انعطافپذیر میدهند (شکل 2).
«لی» معتقد است اگرچه پوست از مواد زنده تشکیل شده از یک لایهی پلیمری، بسیار پیچیدهتر است؛ هم فیلمهای حرارت داده شده و پوست پیر دارای چین و چرک خوردگی دایمی نسبت به پلاستیک نرم یا «درمیس» زیر آن بهطور کامل سفتتر شدهاند. همین اثر در میوههای خشکشده زمانی که یک پوستهی نازک مرده بر روی لایهی نرم داخلی سفت میشود قابل مشاهده است.
«لی» و «تروی هندریکس» (Troy Hendricks) همکارش در این تحقیق برای جلوگیری از خمیدگی فیلمهای پلیمری در حین فرایند ساخت، آنها را فشرده یا تحت گرما قرار میدهند.
«لی» در مصاحبهای با مجلهی «دنیای شیمی» (Chemistry World) گفته است: فیلمهایی که دچار چین و چروک میشوند میتوانند برای کاربردهای الکترونیکی مشکلزا باشند مثلاً: می توانند بر روی فیلم، برجستگیهای کوچک و در عین حال بسیار زیادی تولید کنند بهگونهی که باعث اختلال در کارکرد دستگاههای الکترونیکی شوند. محققان دریافتند که وقتی ذرات سیلیکا با قطر 50 نانومتر را بر روی لایههایی شامل فیلمی نازک با ضخامت نازک رسوب میدهند، مانع چین و چروک کامل فیلم در هنگام اعمال حرارت یا فشار میشوند. «لی» این امر را به توزیع مجدد تنشها (Stress) بهسمت خارج از صفحهی فیلم نسبت می دهد. وی تصدیق میکند که ذرات نانو ممکن است کارایی فیلم را تحت تأثیر قرار دهند. با این وجود وی سعی میکند فیلم در مواقعی که لازم است نسبت به نور دارای ویژگی شفافیت باشد. گروه تحقیقاتی «لی» در حال آزمایش انواع مختلفی از نانوذرات با اندازهها و شکلهای متنوع است تا به خواص ضد چین و چروک دست یابند. محققی بهنام «جفری اوزین» (Geoffrey Ozin) از دانشگاه تورنتو در کالیفورنیای امریکا، این نتایج از نظر محققین این پروژه «بینهایت جالب توجه و از لحاظ علمی بسیار هیجانانگیز است». اما «لی» تصور می کند که همان مواد میتواند در محصولات آرایشی یا «ابزار کاشت بر روی پوست» (Implantable Device) برای توقف چین و چروک بهکار رود. «لی» در مصاحبه با مجلهی «دنیای شیمی» (Chemistry World) - ضمن بیان اینکه تزریق «توکسین» (Toxin) و «بوتوکس» (Botox) به پوست برای برداشتن چین و چروک عجیب بهنظر میرسد - میگوید: «منظور ما این نیست که افراد پوست خود را تحت بمباران ذرات نانو کنند». در عوض وی معتقد است که فیلم فاقد چین و چروک می تواند بین سطوح محافظ پوست - که در پوستههای مصنوعی در جراحی بهکار میرود – قرار داده شود یا بر روی یک سطح بهطور کامل قرار گیرد. کرمهای موضعی شامل موادی که در پوست انسان بهعنوان ذرات نانو استفاده میشوند مانند فیلم نازک عمل میکنند. واضح است که برای حفظ سلامت و بهداشت، ذرات نانو باید از سموم (Toxin) زدوده شوند. ممکن است نه روش «لی» بهطور طبیعی قابل انجام باشد و نه پوست همانند فیلم نازک عمل نماید. اما باید گفت این امری هیجانانگیز باشد. بدینترتیب در چرخهی داروهای آرایشی فهرست بلند بالایی از نانوذرات مشاهده خواهد شد. |