فرایند «متاتسیس» (Metathesis) یا «تجزیهی دوگانه» امکان گسیختن و اتصال مجدد پیوندهای دوگانه میان اتمهای کربن را بهگونهای فراهم میکند که باعث جابهجایی گروه های اتمی شود.
ابداع دستهی جدیدی از کاتالیزورها
توسط شیمیدان ایرانی «بوستون کالج»
پژوهشگران «بوستون کالج» (Boston College) بهسرپرستی یک شیمیدان ایرانی موفق شدند با پیوند یک گروه «آریلاکسید مونودنتات» به یک هستهی «مولیبدن»، کلاس جدیدی از «کاتالیزورهای کایرال» را برای واکنشهای «متاتسیس آلکن» تولید کنند.
بهگزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، کاتالیزورهای جدید حوزهی واکنش عادی را گسترش خواهند داد که در آن دو پیوند دوگانهی کربن، کربن واکنش میکنند تا دو پیوند جدید دوگانهی کربن، کربن شکل بگیرد. شمیدانان میتوانند از این انتقال در مولکولهای خاص استفاده کنند که قبلاً ثابت شدهاند نسبت به «متاستاز اولفین» نفوذناپذیر هستند. فرایند «متاتسیس» (Metathesis) یا «تجزیهی دوگانه» امکان گسیختن و اتصال مجدد پیوندهای دوگانه میان اتمهای کربن را بهگونهای فراهم میکند که باعث جابهجایی گروه های اتمی شود. «تجزیهی دوگانه» در صنایع شیمی بهخصوص داروسازی و تولید پلاستیکهای پیشرفته بهنحوی گسترده کاربرد دارد. دکتر «هویدا» - که بههمراه استاد «ریچارد شروک» استاد شیمی دانشگاه «ام. آی. تی.» (MIT) و برندهی جایزهی نوبل شیمی سال 1384 (2005 میلادی) این پژوهشها را هدایت کرده است - میگوید: کاتالیزورهای موجود دست ما را خیلی باز کردهاند اما فهرست واکنشهای «متاتسیس اولفین» - که نمیتوانیم آنها را انجام دهیم - بسیار بیشتر از آنهایی است که میتوانیم انجام دهیم. وی میگوید: برای مثال «متاتسیس اولفین» برای استفاده در ترکیبهایی که حاوی الکنهای اشباع شده بهلحاظ استریکالی و گروههای عاملی خاص مانند: «آمینها» و «کربونیلها» بسیار دشوار است.