هوش فرازميني
براي نيل به کشف حيات فرازميني در دنياهاي جديدي که کشف کنيم، يک گروه از اخترشناسان مدلي مطرح کرده‌اند که پتانسيل خوبي براي يافتن حيات فرازميني‌هاست. معيار اين مُدل چارچوب تاريخي زيست‌شناختي است. درنتيجه به اين مسئله رسيدند که اگر هر نوع وجود زيستي موجودات ديگر را بخواهيم کشف کنيم، بايد به سمت رنگ بنفش برويم!
 |
هر قدر که ما بيشتر و بيشتر از مدارهاي سيارات فرازميني و حياتي ياد ميگيريم و کشف مي‌کنيم، اين سؤال که «آيا ما تنها هستيم؟» مهم‌تر مي‌شود. کشف دنيايي که ما آنها را بيگانه مي‌ناميم، بزودي اجتناب ناپذير است. چنين حياتي شبيه ما زميني‌ها خواهد بود؛ سياره‌اي به دور ستاره‌اش در کمربند حياتي آن منظومه. |
ولي تا زماني که ما فضاپيماهايي کنترل از راه دور بسازيم، و جو سيارات را بررسي کنيم، نخواهيم توانست يقيناً به ان سياره قابل حيات بگوييم. جستجوي حياتي زمين-گونه، چالش‌هاي واقعاً دشوار است. آيا بايد دنبال سياره‌اي شبيه زمين بگرديم که مشخصه‌هاي مدرن‌تر داشته باشد و يا ما مدلي از دوره‌هاي مختلف تحول حيات در بسازيم و ببينم زمين چه زماني و با چه شرايطي به اينجا رسيد که حيات را در خود پذيرا شده؟
حيات بر روي زمين بيش از ۴ ميليارد سال در بهترين حالت قدمت دارد. البته منظور از حيات فقط ميکروبي نيست؛ موجودات زنده‌اي که بر روي زمين ظاهر شدند، و بعد از مدتي تمدن شکل گرفت. سؤال اينجاست با توجه به اين مسئله، بهترين تخمين براي شناسايي تمدني هوشمند به عنوان هوش فرازميني، چه زماني است؟ و بايد در آن بازه‌ي زماني دنبال چه بگرديم؟
|
۱۳ راه پيدا کردن ميکرواُرگانيسم‌ها
|
تيم پژوهشي به سرپرستي استِر سانرُما از مؤسسه‌ي اخترفيزيک کانارياس در اسپانيا، در مقاله‌ي خود مي‌نويسد:«دقيقاً در مورد سياره‌مان چه مي‌دانيم؟ و چه راهکارها يا راهنماهايي براي مشخصه‌هاي حياتي، حتي در دنياهاي سنگي ولي در کمربند حيات، و قابل سکونت بايد داشته باشيم؟ قابل ذکر است که زمين تا ۳.۸ ميليارد سال قابل سکونت نبود، و ظاهر آن در طول زمان تغيير کرد.» اين مقاله در ژورنال اخترفيزيک چاپ شد. [يقيناً در همين چند خط متوجه شده‌ايد که با رصد عادي سيارات نمي‌توانيم قضاوت کنيم، که سياره‌اي در حال حاضر ميزبان حيات هست يا خير؟ ولي مي‌توان سيارات کانديداي حيات را براي مدت‌هاي طولاني مورد بررسي قرار داد.] ۳ ميليارد سال طول کشيد تا زمين به دنياي بنفش-گون‌ها بپيودند. فوتوسنتز در آن اتفاق بيفتد، و ميکرواُرگانيسم‌ها از اين روش براي رشد خود استفاده کنند. اين اُرگانيسم‌ها آثار بسيار خاصي در طيف خود دارند.
حيات اوليه با همين باکتري‌ها شروع شد. شکل‌هاي متفاوت مدل‌هاي مختلف را از اين ميکرو در سيارات در اقيانوس‌ها، خاک و سنگ، و شرايط مختلف آب و هوايي در نظر بگيريد. اين تيم از روشي به نام مدل انتقال تابش براي شبيه سازي مرئي و فروسرخ نزديک، در بازتاب نور در زمين استفاده مي‌کنند. با اين کار، توانستند بين دوره‌ي آرکئوزئيک يعني حدود ۲.۵ ميليارد سال پيش در زمين، و شرايط کنوني آن را تمييز دهند. در اين پژوهش از رصدهاي چند رنگ فوتومتريک استفاده شد که رصدگران در فواصل دوردست مي‌توانند اين دو دوره را از هم تشخيص دهند. دوره‌ي آرکئوزئيک دقيقاً همان دوره‌ايست که ابتدا گفتيم موجودات زنده يا باکتري‌هاي بنفش ممکن است وجود داشته باشند. امروزه ما اين گياهان بنفش را در بيابان‌ها، محل رشد گياهان و يا به‌صورت ميکروبي مي‌بينيم.
[تصويري خيالي از دوره‌ي آرکئوزئيک]
وقتي به سياره‌اي همچون زمين نگاه مي‌کنيم، بايد توجه کنيم که ممکن است با سياره‌اي مثل زمين امروزي سرو کار لزوماً سروکار نخواهيم داشت. شايد تازه دوران باکتري‌هاي بنفش را طي مي‌کنند، ببينيم. پس بايد دنبال اثرات فوتومتريک در دوران آرکئوزيک آن سياره‌ي زمين‌گونه باشيم. تاکنون زمين تنها سياره‌ي شناخته شده‌ايست که مي‌دانيم حيات در آن وجود دارد.
[ولي با سرنخ‌هايي که در اين مطلب خوانديد، پژوهشگران به دنبال سيارات و حياتي شبيه زمين هستند. تاکنون چند صد سياره کانديداي اين پژوهش‌ها بوده‌اند و هر روز هم به تعداد آنها افزود مي‌شود.] بعيد است حياتي شبيه آنچه امروز بر روي زمين مي‌بينيم بتوانيم کشف کنيم. [و قطعاً اين نظر نويسنده درست نيست! زيرا نمي‌دانيم دقيقاً چند صد يا هزار منظومه شبيه ما هستند که دقيقاً زمان تحولشان با ما همزمان و ساختاري شبيه ما داشته باشند.]
اين اولين بار نيست که بيگانه‌هاي بنفش مورد بحث قرار گرفته‌اند. در سال ۲۰۱۱ پژوهشگران رژيم‌هاي مولد انرژي شگفتي را آزمايش کردند که حيات اين بيگانه‌هاي بنفش براساس آنها مي‌تواند رشد و تحول پيدا کند. بيش از ۲۵ درصد ستاره‌هاي خورشيد‌گونه و ۵۰ درصد کوتوله‌هاي قرمز، در منظومه‌هاي دوگانه حضور دارند. حيات مي‌تواند گياهي، جانوري، و يا حتي شکل‌هايي از حيات باشد که ما از آنها مطلع نيستيم. شايد مجبور باشيم از دسته‌هاي خودمان استفاده کنيم، از نور مرئي تا فرابنفش رصد کنيم. حيات گياهي بنفش يا حتي سياه خوشبينانه ممکن است در آن سيارات با فوتوسنتز تحول پيدا کنند. به نظر مي‌رسد در شکار حيات فرازميني، همه راه‌ها به بنفش ختم مي‌شود.
[تصويري خيالي از يک سفينه‌ي فضايي که به نظر مي‌رسد طراح آن به احتمال ارگانيک بودن بدنه‌ي سفينه توجه داشته است.]
منبع اصلي: