«با وجود نیاز دانشآموزان مقاطع ابتدایی و راهنمایی به خدمات راهنمایی و مشاوره و اهمیت آن در ارتقای سلامت روانی و بهبود عملکرد تحصیلی دانشآموزان، تاکنون مجوز لازم برای بکارگیری مشاور در مدارس ابتدایی و راهنمایی از سوی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور صادر نشده است.»
این نکته را علی کریمی، مدیرکل دفتر برنامهریزی امور فرهنگی و مشاورهی وزارت آموزش و پرورش دربارهی نیاز به مشاور در مدارس ابتدایی و راهنمایی میگوید.
کریمی با اشاره به کمبود مشاور و زمان مشاوره در مدارس متوسطه میافزاید: «طبق بخشنامهی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، اختصاص مشاور به مدارس متوسطهی کشور بر اساس آمار دانشآموزان محاسبه میشود و در حال حاضر به ازای هر 12 نفر دانشآموز،یک ساعت خدمات راهنمایی و مشاوره و هر 360 نفر دانشآموز یک نفر مشاور تمام وقت 300 ساعته) به مدارس متوسطه تعلق میگیرد.»
چندی پیش نیز مسوول مشاورهی سازمان آموزش و پرورش شهرستانهای تهران از وجود 300 مشاور در مدارس شهرستانهای استان خبر داده و گفته بود: «مدارس شهرستانهای تهران به 260 مشاور مرد نیاز دارند.»
مدیرکل دفتر برنامهریزی و امور فرهنگی و مشاوره میگوید: «راهنمایی و مشاوره برای کمک به دانشآموزان و خانوادههای آنان در همهی سطوح تحصیلی، یک نیاز و یک ضرورت است و امیدوار هستیم در آینده ی نزدیک با صدور مجوز بکارگیری مشاوران در مدارس ابتدایی و راهنمایی، زمینههای لازم برای بهرهمندی همهی دانشآموزان از خدمات راهنمایی و مشاوره در آموزش و پرورش کشور بیش از پیش فراهم شود.» او آماری از مشکلات روانی - رفتاری دانشآموزان در اختیار ما قرار نمیدهد و تنها اعلام میکند: «دفتر ما آمار مشکلات روانی - رفتاری دانشآموزان را صرفاً به منظور طراحی و اجرای برنامههای پیشگیرانه جمعآوری کرده و قابل ارایه به رسانهها نیست.» علیزاده، استاد دانشگاه علامه طباطبایی به نتایج بررسیهایی دربارهی مشکلات دانشآموزان اشاره میکند و میگوید: «بررسیها نشان میدهد در مدرسهای که 200 دانشآموز دارد حداقل 12 دانشآموز دارای مشکلاتی هستند که نیاز به مشاوره دارند.»
معتقد است: «در حال حاضر خانوادهها هم به مشاوره نیازمندند، مثلاً معضل معلم خصوصی موردی است که باید برای رفع آن فکری کرد. خانوادهها برای بهبود درس فرزندانشان معلم خصوصی میگیرند. در حال حاضر دانشآموزان با معدل 18 وارد دانشگاه میشوند ولی از نظر علمی فقیرند.»
مشاوره، نیاز دنیای امروز
یکی از کارشناسان مشاوره در وبلاگ خود به نام پیام مشاوره، تاریخچهی مشاوره را اینگونه عنوان کرده است: «راهنمایی به صورت اندرز دادن و نصیحت کردن در طول تاریخ بشر به وسیلهی والدین، پیشوایان مذهبی، وعاظ و معلمان انجام میشد و مشاوره در درجهی اول میان روحانیون و سپس مشاوران طبی و حقوقی رواج داشته است ولی مشاوره به معنای تخصصی امروز از اوایل قرن بیستم معمول شد و در 45 سال اخیر گروههای مشاوران حرفهای مسوولیت راهنمایی و کمک به افراد را به عهده گرفتهاند.» مشاوران با صنعتی شدن کشورها با راهنمایی حرفهای آغاز و به سرعت دامنهءوسیعتری پیدا کرده مسایل روانی، اجتماعی، تحصیلی و تربیتی را شامل میشد.
انجمن ملی هدایت حرفهای در سال 1913 در آمریکا شکل گرفت و در پیشرفت و راهنمایی مدارس تاثیر زیادی داشت. در انگلستان از سال 1944 قانون راهنمایی پیشبینی شد و چهار سال بعد به اجرا در آمد. در فرانسه تحقیقات روانشناسی بینه و پیرون مقدمات علمی لازم را برای صدور دستور رسمی برای راهنمایی حرفهای در سال 1922 آماده و در قانون 1938 تنظیم کردند که بر اساس آن باید استعداد کودکان در پایان دورهی ابتدایی تشخیص و هدایت شود.
از آغاز سال 1945 نیز مراکز راهنمایی حرفهای در وزارت آموزش و پرورش فرانسه گسترش یافته و از 1960 ارتباط و همکاری کامل و مداومی میان تمامی موسساتی که برای راهنمایی جوانان در مراکز مختلف عملی میکردند به وجود آمده و مراکز راهنمایی حرفهای و تحصیلی با همکاری مدارس وظایف مهمی را در آموزش و پرورش فرانسه به عهده دارند.
ایدهی مشاوره و راهنمایی به عنوان وظیفهی اصلی مدارس کمی قبل از جنگهای بینالمللی به وجود آمد و پس از جنگهای اول و دوم قوت گرفت و امروز در تمامی مدارس کشورهای دنیا مورد توجه است.