واژه مکاترونیک در سال ۱۹۶۹توسط یکی از مهندسان ارشد شرکت ژاپنی YASKAWAابداع شد و به عنوان یک نام تجاری انحصاری در سال ۱۳۷۱به ثبت رسید.
در سال ۱۹۸۲شرکت مذکور تصمیم به صرفنظر از حق انحصاری خود گرفت و از آن به بعد این واژه به صورتی روزافزون و فراگیر مورد استفاد است.
واژه مکاترونیک از تلفیق واژههای مکانیک و الکترونیک گرفته شده اما امروزه مفهومی گسترده تر را در بردارد. بر اساس گزارش خبرنامه علمی مکاترونیک ایران ،مکاترونیک در واقع فلسفهای جدید برای طراحی و ساخت سیستمهای مکانیکی تحت فرمان است به عبارت دیگر مکاترونیک تجمیعی هم افزایانه بین تخصص های مهندسی مکانیک، مهندسی کنترل، مهندسی نرم افزار و برق است.
امروزه زمینه تخصصی مکاترونیک در همه جای جهان شناخته شده رشته تحصیلی مکاترونیک از دورههای کارشناسی تا دکتری در بسیاری از دانشگاه های جهان ارایه میشود. تعداد مجلات علمی و کنفرانسهای مختص رشته مکاترونیک نیز به صورتی فراگیر در حال گسترش است در حوزه صنعت نیز شرکتهای عظیم بینالمللی با بهرهگیری از تخصص اقدام به تولید و عرضه محصولاتی کرده که هرگز سابقه نداشته است.
طیف این محصولات از دوربینهای پیشرفته، روباتهای انسان گونه، دستگاه های پزشکی و خودروهای هوشمند گرفته تا محصولات بدیع نظامی و هوافضایی در همه جا قابل رویت است.
رشته مکاترونیک در ایران و بسیاری از کشورهای جهان با نام علم روباتیک در هم آمیخته است در واقع روباتها یکی از جلوههای کلاسیک محصولاتی هستند که برپایه علم مکاترونیک طراحی و ساخته میشوند.
با این توصیف علم مکاترونیک در ایران نیز سابقهای ۱۵تا ۲۰ساله دارد در برخی از دانشگاههای کشور ما نیز رشته مکاترونیک به عنوان یکی از گرایش های مهندسیهای مکانیک یا برق اریاه میشود و با توجه به کاربرد روزافزون محصولات پیچیده و مرکب در صنایع کشور، ضرورت ایجاد ساختارهای جدید برای توسعه دانش مکاترونیک و تربیت نیروهای متخصص روزآمد از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است.
دانشگاه تبریز نیز اقدام به ایجاد قطب علمی مکاترونیک کرده که عده ای از استادان و محققان آن دانشگاه در این خصوص مشغول به فعالیت هستند. با توجه به ماهیت میان رشتهای دانش دانش مکاترونیک و حجم وسیعی از تولیدات علمی کشور که در عمل ارتباط مستقیمی با تخصص مکاترونیک دارند ضرورت تاسیس انجمن مکاترونیک ایران به به عنوان محملی برای تشویق و تسهیل تعاملات علمی و فناوری بدیهی به نظر میرسد. این انجمن از اسفندماه سال گذشته شکل گرفت.