پژوهشگران دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه علوم پزشکی شیراز موفق به راهاندازی روش جدید (Visual DNA Chip) به منظور تشخیص عفونت ویروس نقص ایمنی اکتسابی (ایدز ـHIV-1) شدند.
دکتر مهردادروانشاد، عضو هیات علمی گروه ویروس شناسی دانشگاه تربیت مدرس و از مجریان این طرح به خبرنگار «پژوهشی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت: در این روش که برای اولین بار مورد استفاده قرار گرفته است، همزمان میتوان چند عامل عفونی را در یک فرد شناسایی کرد.
وجه تسمیه این روش قرار گرفتن مولکولهای شناساگر (پروبها) به صورت تراکم در منطقهای بسیار کوچک (Chip) و دیده شدن عامل عفونت به صورت چشمی (Visual) است.
به گفته این پژوهشگر تاکنون تشخیص ویروس ایدز در دوران پنجره و یا در نوزاد متولد شده از مادر آلوده ممکن نبوده است که این روش جدید که در مرحله تحقیق و توسعه است میتواند تشخیص این ویروس را به سهولت امکانپذیر کند.
وی خاطرنشان کرد: پیش از این روش MICRO ARRARY CHIP در دنیا بسیار مورد توجه قرار داشته که به علت استفاده از رباتهای خودکار و دستگاهی که برای اسکن به کار میرود، بسیار پرهزینه بوده و پرسنلی هم که با این دستگاهها کار میکنند باید بسیار مجرب و خبره باشند. در این روش ما قسمت شناسایی عامل عفونی با ربات را حذف کردیم تا بتوان از آن در آزمایشگاهها عادی و مراکز تشخیص عادی هم از آن استفاده کرد، ولی دقت و حساسیت روش قبلی در این روش نیز حفظ شده است.
عضو هیات علمی دانشکده پزشکی دانشگاه تربیت مدرس اضافه کرد: در این روش نمونه از فرد گرفته میشود که ممکن است خونی باشد یا نمونهای از سایر بافتهای بدن، بعد از گرفتن نمونه با استفاده از روش PCR تکثیر انجام میدهیم و محصول این تکثیر را با مولکولهای شناساگر که همان پروبها هستند مجاور میکنیم تا پروبهای اختصاصی بتوانند عامل عفونی را به طور دقیق تشخیص دهند.
به گفته دکتر روانشاد، این روش دارای حساسیت و اختصاصیت بالایی جهت تشخیص عفونت ویروس HIV-1 است و به نظر میرسد به این وسیله ژنوم ویروس را میتوان قبل از تغییرات سرمی و ظهور آنتی بادی تشخیص داد و از این رو میتوان دور پنجرهای عفونت را کوتاهتر کرد.
به گزارش ایسنا، ویروس نقص ایمنی اکتسابی تیپ 1 یا HIV-1 عامل ایجاد کننده سندروم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) میباشد. تشخیص ژنوم ویروس HIV-1 در نمونههای مشکوک مدرکی جهت تشخیص عفونت است. انتقال بیماری از طریق انتقال خون در دوره پنجره در مراکز انتقال خون یک معضل جهانی محسوب میشود و نیاز مبرمی برای تشخیص سریع، حساس و دقیق عفونت HIV-1 قبل از ظهور آنتی بادی در بدن فرد آلوده در بیمارستانها، مراکز بهداشتی و در نوزادان متولد شده از مادران آلوده احساس می شود.