یک تیم از فیزیکدانان در دانشگاه اینزبروک، اتریش، ازمایشی ترتیب دادند که در نگاه اول به نظر با بنیان نظریه‌ی کوانتمی در تضاد است. این تیم به سرپرستی رینر بلات، یک اندازه گیری کوانتمی با پردازنده‌ی اولیه‌ی اطلاعات کوانتمی را به روش معکوس به انجام رساندند. این آزمایش به شیوه‌ای که برای خطاگیری کوانتمی در رایانه‌های کوانتمی آینده مورد استفاده قرار گرفته، ممکن شده است.

اندازه‌گیری‌های سیستم‌های کوانتمی برای نسل‌های مختلف فیزیکدانان با تضادهایی که دارد، همواره معمایی بوده است. یکی از آن‌ها اندازه‌گیری روی یک سیستم کوانتمی است که در حالت عام غیرجبری است. این بدان معناست که اگر حالت یک سیستم کاملاً شناخته شده باشد، غیرممکن است که نتیجه نهایی با یک اندازه‌گیری واحد بدست آید. علاوه براین، این اندازه‌گیری، حالت سیستم را تغییر می‌دهد، بطوریکه اندازه‌گیری قبلی مطمئناً به نتیجه‌ی اندازه‌گیری اولیه می‌رسد. درنتیجه این سیستم با یک اندازه‌گیری روند معکوس طی کرده‌است.

در این آزمایش، این تیم نشان داد که روند معکوس اندازه‌گیری بصورت خطاگیری کوانتمی امکان‌پذیر است. این به ظاهر با بنیان کوانتم در تضاد است که اندازه‌گیری معکوس و نتیجه اولیه را مردود می‌داند. ولی با نگاهی نزدیک‌تر به مسئله راه حل ساده‌ای بدست آمد: فیلیپ شیندلر اطلاعات یک ذره‌ی منفرد را به حالتی انتقال دادند که سه ذره داشت. حالا اگر آن ذره را شناسایی کنیم، حالت اولیه آن را می‌توانیم بازسازی کنیم که دو ذره‌ی دیگر همچنان سرجایشان هستند و این تضادی با قوانین کوانتم ندارد.

Philipp Schindler, Thomas Monz, Daniel Nigg, Julio T. Barreiro, Esteban A. Martinez, Matthias F. Brandl, Michael Chwalla, Markus Hennrich, Rainer Blatt. Undoing a Quantum Measurement. Physical Review Letters, 2013; 110 (7) DOI: 10.1103/PhysRevLett.110.070403