ترموديناميك، انرژي
تا زماني كه قيمت گاز مصرفي ما در حدي باشد كه نتوانيم از پس هزينه هاي برآييم توجهمان به انرژيهاي ديگري معطوف ميشود كه جايگزين مناسبي براي گاز باشد. هماكنون يكي از فناوريهاي نوين، فناوري گرمايي است كه از يكي از شناخته شدهترين شكلهاي انرژي استفاده ميكند؛ يعني گرما.
بر اي درك اين فناوري بايد كمي دربارهي ترموديناميك بدانيم كه قوانين گرما در اين حيطه از فيزيك قرار دارد. اگرچه كلمهي شايد اين كلمه ساده به نظر ترسناك برسد ولي همه ما هر روز با ترموديناميك در ارتباط هستيم و آن را حس ميكنيم. مثلاً ميدانيم كه اگر يك فنجان قهوه را در فريزر قرار دهيم، كمي طول نميكشد كه سرد خواهد شد. علت آن انتقال گرما از جاي گرم به سرد است. گرما از قهوه گرم به هواي سرد فريزر منتقل ميشود و آنقدر ادامه پيدا ميكند كه قهوه با محيط همدما شود.
عبارت فناوري گرمايي شايد براي بسياري گيجكننده باشد زيرا خيلي كم مردم از آن استفاده ميكنند. عموماً وقتي مردم از اين عبارت استفاده ميكنند، منظورشان اين است كه چيزي داريم كه ميخواهيم آن را گرم كنيم. مثلاً برخي از اين جمله اين عبارت براي كنترل دماي هوا استفاده ميكنند (مثل دماي اتاق يا گلخانه يا محيط هر نوع محيط داخلي ديگري). چونكه گرما همواره از جاي گرم به سرد ميرود، خيلي سخت است كه به شكل ديگري آن را كنترل كرد. در واقع بنا به قوانين ترموديناميك غيرممكن است. بااين حال واحدهاي تهويه هوا از حركت سيالات خاص طوري استفاده ميكنند كه در اين قوانين بتوان اتاق را سردتر كرد (مطلب كولرها را بخوانيد).
برخي از دستگاههاي الكترونيك مثل ماشينهاي فكس گرمايي هم از اين فناوري استفاده ميكنند. اين ابزارها از گرما براي كارشان استفاده ميكنند كه كمي خلاف رفتار ترموديناميكي است. در ماشين فكس گرمايي گرما از الكتريسيتهي هد پرينت استفاده توليد ميشود. سپس اين گرما كاغذ يا رول پرينت فكس منتقل ميشود. با اين روش اصلاً نيازي به جوهر نيست!
تبديل گرما به انرژي قابل استفاده سخت است ولي پيشرفتهايي كه در زمينه فناوري گرمايي انجام شده اين كار را نسبت به قبل سادهتر كرده است. شايد جالبترين كاربرد اين فناوري استفاده از گرماي خورشيد در توليد برق باشد. در مطلب بعدي به راهكارهاي آينده براي اين نوع تبديل انرژي اشاره ميكنيم.