استفاده از مادهی سمی بیسفنول A در قوطیهای کنسرو
در یک بررسی انجام شده بر روی 250 شرکت مواد غذایی کنسرو شده، محققان دریافتند که بیش از 44 درصد آنها از مادهی بیسفنول A در قوطیهای خود برای بعضی از محصولات و یا تمام آنها استفاده میکنند. البته در طی انجام این تحقیقات تعداد 104 شرکت مواد غذایی کنسرو شده پاسخگو نبودند و یا اطلاعات کافی ارائه ندادند. با احتساب این شرکتها این درصد میتواند بسیار بیشتر باشد. در این بررسی که نتایج آن به تازگی توسط گروه کاری محیط زیست منتشر شده است، 78 شرکت مواد غذایی از بیسفنول A در قوطیهای خود برای بستهبندی تمام محصولاتشان استفاده میکنند، 34 شرکت از قوطیهای حاوی بیسفنول A برای بستهبندی بخشی از محصولات خود استفاده میکنند، و تعداد 31 شرکت نیز از قوطیهای فاقد بیسفنول A برای بستهبندی محصولات خود استفاده میکنند. این بررسی از ژانویه تا آگوست سال 2014 انجام شد. از بیسفنول A برای ساخت پلاستیکهای با پایهی پلیکربنات استفاده میشود. همچنین این ماده در برخی غذاها و نوشیدنیهای داخل قوطیهای کنسرو، رسیدهای کاغذی و مادهای که دندانپزشکان با آن دندان را پر میکنند یافت میشود.
مطالعات نشان میدهد که تقریباً تمام افراد میزان کمی از این مادهی شیمیایی را در بدن خود دارند. طبق باور محققان این ماده بیشتر از طریق رژیمهای غذایی وارد بدن افراد میشود. بیسفنول A میتواند از قوطیهای بستهبندی مواد غذایی به داخل غذا نفوذ کند. اضافه شدن بیسفنول A به رژیمهای غذایی ما امری نگران کننده است چرا که این ماده میتواند سبب مشکلات سلامتی از جمله مشکلات تولید مثل و رشد و نمو، چاقی، بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان شود. این ترکیب از هورمونهای استروژن تقلید میکند و میتواند سیستمهای غددی انسان را مختل کند. به تازگی اخبار بهداشت محیط زیست گزارشی از تحقیقی جدید ارائه کرد که نشان میدهد حتی پس از اینکه بدن انسان بیسفنول A را میسوزاند، ترکیب حاصل از آن نیز میتواند موجب چاقی شود. برخی از شرکتهایی که از بیسفنول A در قوطیهای بستهبندی خود استفاده نمیکنند عبارتند از: Amy’s Kitchen، Annie’s Homegrown و Sprouts Farmers Market. تعدادی از شرکتهای استفاده کننده از بیسفنول A نیز عبارتند از: Target’s Market Pantry، Bush’s، Carnation، Dinty Moore، و Eagle Brand. قانون، شرکتهای مواد غذایی کنسرو شده را وادار به افشای اطلاعاتشان مبنی بر استفاده و یا عدم استفاده از بیسفنول A نمیکند. محققان برای انجام این تحقیقات از دادههای شرکت LabelINSIGHT که اطلاعات سوپرمارکتهای امریکا را جمعآوری میکند استفاده نمودهاند. Geller یکی از تحلیلگران پایگاه اطلاعاتی گروه کاری محیط زیست میگوید: "بزرگترین مشکل این است که هیچ راه قابل اعتمادی برای مردم وجود ندارد تا از طریق آن بدانند که مواد غذاییای که میخرند حاوی این مادهی شیمیایی سمی هست یا خیر. با انتشار نتایج این تجزیه و تحلیلها امیدواریم اطلاعات لازم برای جلوگیری از استفاده از بیسفنول A و خرید هوشمندانه را در اختیار مردم بگذاریم."
با توجه به نتایج بررسی انجام شده، شرکتهایی که اعلام کردهاند که بیسفنول A را حذف کردهاند و یا در روند انجام این کار هستند، هیچ اطلاعاتی از مواد جایگزینی که استفاده میکنند ندادهاند. درنتیجه مشخص نیست که این شرکتها از موادی مشابه با بیسفنول A به عنوان جایگزین آن استفاده میکنند یا خیر. موادی مانند بیسفنول S که مشکلات سلامتی مشابهی با بیسفنول A ایجاد میکنند. با این حال محققان بیشترین میزان بیسفنول S را در رسیدهای کاغذی مشاهده کردهاند. بیسفنول A دیگر در بطریهای کودکان و فنجانها در ایالات متحده استفاده نمیشود، اما سازمان FDA (Food and Drug Administration) مقادیر بیخطر از این ماده که ممکن است از قوطیهای کنسرو به داخل مواد غذایی نفوذ کند را مشخص کرده است. Renee Sharp مدیر تحقیقات گروه کاری محیط زیست عقیده دارد که یک استاندارد ملی برای حفاظت از سلامت جامعه لازم است. طبق توضیحات وی بسیاری از مردم شرایط مالی سختی دارند و یا دسترسیشان به مواد غذایی تازه محدود است و به اجبار از مواد غذایی کنسرو شده بعنوان منبع تغذیهی خود استفاده میکنند. به همین دلیل باید این مشکل حل شود. ما به یک استاندارد ملی نیاز داریم که میزان مصرف بیسفنول A در غذاهای کنسروی را محدود کند و اطلاعات بیشتری درمورد این غذاها در اختیار مردم قرار دهد. درنتیجه مردم خواهند دانست که چه محصولاتی دارای این مادهی شیمیایی مضر هستند و میتوانند برای خرید خود بهتر تصمیمگیری کنند.
منابع مفيد:
کنسرو کردن
کنسرو مواد غذايي
بيسفنول A
Bisphenol