زنگ تفریح 269
عناصر مهمی که باید همواره درون بدن ذخیره شوند به صورت الکترولیت‌ها هستند. در این زنگ تفریح در مورد این که آن‌ها چه هستند و چه نقشی را در بدن انسان ایفا می‌کنند صحبت خواهیم کرد.
در علم شیمی، الکترولیت‌ها موادی هستند که دارای یون آزاد که باعث هدایت الکتریکی آن‌ها می‌شود، هستند. یکی از رایج‌ترین الکترولیت‌ها محلول‌های یونی هستند. الکترولیت‌ها حتما نباید به صورت مایع باشند بلکه به فرم جامد نیز یافت می‌شوند. الکترولیت‌ها چیزی جز مواد معدنی مانند پتاسیم، سدیم، کلسیم و ... نیستند که درون خون انسان یا هر مایع دیگری حل شده‌اند. وقتی مواد معدنی در درون خون (یا هر مایع دیگری) حل می‌شوند به ذرات کوچک‌تری به نام یون شکسته می‌شوند، این یون‌ها باعث ایجاد ویژگی هدایت الکتریکی در مایع می‌شوند؛ دلیل آن این است که یون‌ها با خود بار مثبت و منفی حمل می‌کنند و همین باعث تولید الکتریسیته در بدن انسان و هادی بودن بدن نسبت به الکتریسیته می‌شود. اگر بگوییم که الکترولیت‌ها باتری‌هایی دربدن انسان و حیوان هستند حرف نادرستی نزده‌ایم.
یون‌ها تنها در محلول‌های نمکی وجود ندارند بلکه می‌توان آن‌ها را در محلول‌های اسیدی و بازی نیز یافت. (به صورت یون‌های هیدرونیم و هیدروکسید)
نقش الکترولیت‌ها در بدن انسان
الکترولیت‌ها برای بدن انسان بسیار مهم هستند و دلیل آن، نقش مهم الکترولیت‌ها در نگهداری و ایجاد ولتاژ میان پوسته‌ی سلول‌ها و عبور بار الکتریکی از یک سلول به سلول دیگر است. کلیه‌ها در بدن مسئولیت تنظیم غلظت الکترولیت در خون، فیلتر الکترولیت اضافی و یا جایگزین کردن الکترولیت از دست رفته بر اثر فعالیت‌های روزانه می‌باشد.
وقتی شما فعالیت بدنی سنگینی انجام می‌دهید احساس خستگی می‌کنید، چون بدنتان الکترولیت‌هایی چون پتاسیم وسدیم را از دست داده است که باید این الکترولیت از دست رفته توسط نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت جایگزین شود. برای همین است که بسیاری از نوشیدنی‌های انرژی‌زا و نوشیدنی‌های مخصوص ورزش دارای الکترولیت بسیاری هستند.
یعنی وقتی شما الکترولیت زیادی را در اثر بیماری از دست می‌دهید باید به سرعت آن را با توسط مایعات حاوی الکترولیت جایگزین کنید تا دچار حملات ناگهانی در بدن نشود.
بدن انسان به مقدار معینی از ترکیبات شیمیایی برای آن که به خوبی کار کند احتیاج دارد. از مهم‌ترین الکترولیت‌های مورد نیاز بدن سدیم، پتاسیم و کلرید است. هر چقدر بدن انسان سالم‌تر باشد الکترولیت موجود در بدن در فرآیندهای بیش‌تری شرکت می‌کند. بسیاری از فرآیندهای قلبی و عصبی، هماهنگی عضلات و توانایی بدن به جذب مایعات بستگی به غلظت این ذرات در بدن دارد. کلسیم، منیزیم، پتاسیم و کلرید از الکترولیت‌های رایج در بدن انسان می‌باشد.
میزان الکترولیت در بدن نباید از حد مجاز بیش‌تر یا کمتر باشد؛ اگر بدن انسان درصد زیادی الکترولیت جذب کند، کلیه شما آن را فیلتر می‌کند. هورمونی نیز در بدن انسان است که مسئول تنظیم و مصرف صحیح الکترولیت در بدن انسان را داراست. کم یا زیاد شدن الکترولیت باعث بیماری‌های کلیوی و بیماری‌های خطرناک دیگری می‌شود. برای مثال نامناسب بودن درصد سدیم موجود در خون بیماری‌هایی چون هایپر یا بیش‌فعالی(Hyper) یا وجود درصد بیش از حد پتاسیم باعث بیماری هایپوکالمیا (hypokalemia) می‌شود. نوشیدن بیش از حد نوشیدنی‌های الکلی نیز می‌تواند باعث بی‌نظمی درصد الکترولیت در بدن انسان شود.
الکترولیت‌ها به عنوان کاتالیزور نیز در بسیاری از واکنش‌های آنزیمی در بدن انسان شرکت دارند؛ برای مثال در تبدیل پروتئین‌ها به آمینواسید در درون سلول‌ها شرکت شایانی دارند. سیستم عصبی انسان نیز به الکترولیت برای هماهنگی بیش‌تر احتیاج دارد؛ تغییراتی که در درون پوسته‌ی سلول‌های عصبی انجام می‌گیرد توسط الکترولیت‌های پتاسیم و سدیم صورت می‌پذیرد که باعث انتقال اطلاعات و پیام‌های عصبی می‌شود.
پس بهتر است دفعه بعد که شروع به خوردن می‌کنید مواظب مقدار کالری مصرفی خود باشید و فراموش نکنید که بدن انسان به الکترولیت احتیاج دارد.