شيميدانها اواخر سدهي نوزدهم براي درك چگونگي تشكيل پيوند «تركيبهاي مولكولي» يا «تركيبهاي مرتبه بالاتر» دچار مشكل بودند. تشكيل تركيبي مانند: گيجكننده بود؛ بهويژه در اين مورد چون نمك سادهي وجود ندارد.
در سال 1893 «آلفرد ورنر» براي توجيه تركيبهايي از اين نوع نظريهاي پيشنهاد كرد. «ورنر» فرمول اين تركيب «كبالت» را بهصورت نوشت.
او فرض كرد كه شش مولكول «آمونياك» بهطور متقارن از طريق «والانسهاي فرعي كبالت» با اين اتم مركزي «كوئوردينانس» دادهاند. در حالي كه «والانسهاي اصلي كبالت» با يونهاي «كلريد» سير شدهاند.
«ورنر» بيش از 20 سال صرف تهيه و مطالعهي تركيبهاي كوئوردينانسي و تكميل و اثبات نظريهي خود كرد. اگر چه پژوهشهاي جديد «نظريهي ورنر» را وسعت دادهاند ولي اين نظريه احتياج به تغيير و اصلاح چنداني نداشته است.
از بررسي تركيبهاي كمپلكس، كاربردهاي عملي بسياري نتيجه گرفته شده است. در اين باب، پيشرفت در زمينههايي مانند: متالورژي شيمي تجزيه، زيستشناسي، تصفيهي آب، رنگرزي پارچه، الكتروشيمي و باكتريشناسي حاصل شده است. علاوه بر اين، بررسي اين تركيبها درك و فهم ما را دربارهي پيوند شيميايي پارهاي خواص فيزيكي، كانيها و فرايندهاي سوخت و سازي وسعت دادهاند. |