احتیاط: ترسیو بوتانول محرک پوست و چشم است بنابراین از عینکی که اطرافش پوشیده شده و برای محافظت چشم به کار می رود استفاده کنید. بخارات آن نیز می تواند منجر به تحریک دستگاه تنفسی فوقانی شود هرچند این به ندرت اتفاق می افتد. ترسیو بوتانول قابل اشتعال است، بنابراین این واکنش را در نزدیکی شعله روشن، انجام ندهید.
مشاهدهی شماره ۸۲
یخ حالت متراکم و جامدشدهی آب است. نکتهی جالب توجه اینکه، چگالی فرم جامد آب (یخ) از حالت مایع آن کمتر است و بنابراین یخ در خودش (آب) شناور میشود. این رفتار با ترسیوبوتانول (الکل نوع سوم) که در خودش تهنشین میشود مقایسه شد. در این آزمایش یخ داخل آب قرار گرفت که نتیجهاش شناور شدن یخ در آب بود و اما ترسیوبوتانول یخزده، وقتی که در حالت مایع ترسیوبوتانول قرار گرفت در آن فرو رفت.
اکثر مایعات در اثر انجماد چگالتر میشوند و در مایع خود فرو میروند حال این که آب بر خلاف بقیه مایعات پس از انجماد سبکتر میشود. این رفتار غیرعادی آب از پیوندهای شیمیایی ضعیف آب ناشی میشود که پیوند هیدروژنی خوانده میشود و مولکولهای آب را در حالت مایع کنار هم نگاه میدارد. در یخ این پیوند، مولکولها را با فاصله از هم نگاه میدارد، و در نتیجه فضای زیادی بین آنها باقی میماند و باعث کاهش چگالی یخ و سبکتر شدن آن میشود.
بدون شک آب عجیبترین مایع روی زمین است. بر خلاف اکثر مایعات دیگر، هنگامی که منجمد میشود، چگالی آن کمتر میشود و جالب اینجاست که بیشترین چگالی آن نیز در پایینترین دمای آن به دست نمیآید، بلکه در 4 درجه بالای صفر به بیشترین چگالی خود میرسد. اینها فقط دو نمونه از خواص غیرعادی و پرشمار آب هستند که تعدادی از آنها برای عملکرد آن در محیط طبیعی خیلی مهم و حیاتی است. برای مثال چون یخ روی آب شناور میماند، دریاچهها در زمستان از پایین به بالا یخ نمیزنند.
احتیاط: ترسیو بوتانول محرک پوست و چشم است بنابراین از عینکی که اطرافش پوشیده شده و برای محافظت چشم به کار می رود استفاده کنید. بخارات آن نیز می تواند منجر به تحریک دستگاه تنفسی فوقانی شود هرچند این به ندرت اتفاق می افتد. ترسیو بوتانول قابل اشتعال است، بنابراین این واکنش را در نزدیکی شعله روشن، انجام ندهید.
|
نویسنده: عاطفه قویدست
دانشجوی دکتری شیمی آلی
دانشگاه گیلان