يكي از نيازهاي روز افزون زندگي شهر نشيني كنوني داشتن اطلاعات تحليلي و قابل استفاده از شهر مي باشد. اكنون شهر تهران به عنوان يكي از كلان شهرهاي جهان بيش از پيش نيازمند داشتن مدل‌هايي به منظور تجزيه و تحليل هر چه بهتر اطلاعات شهري تهران در زمينه‌هاي گوناگون است. چنانچه بسياري از ديگر كلان شهرهاي دنيا همانند لندن، توكيو، سانفرانسيسكو و ... به چنين مدل‌هاي مجهز هستند.

همچنين به منظور اطلاع‌رساني به مردم در مورد پروژه‌ پس از تصويب آن اين مدل سه بعدي بصري ديجيتالي به عنوان يك ضرورت مطرح مي‌باشد. هزينه و زمان پايين در ازاي جزييات بسيار دقيق يكي از دلايلي است كه ما مدل سه بعدي بصري ديجيتالي به‌عنوان يك ضرورت مطرح مي‌باشد. هزينه و زمان پايين در ازاي جزييات بسيار دقيق يكي از دلايلي است كه ما مدل ديجيتالي را به جاي ساختن ماكت‌هاي حقيقي پيشنهاد مي‌كنيم.

يكي ديگر از كاربردهاي مدل‌هاي شهري شييه‌سازي و بررسي نتايج حاصل از تغييرات احتمالي بر روي شهر مي‌باشد. مثلاً بررسي اتفاقات ناشي از زلزله، سيل، تغيررات ترافيكي ناشي از اعمال تغييرات بر روي گذرگاه‌هاي شهري يا وضيت آنتن‌دهي موبايل پس از نصب يك آنتن جديد در منطقه‌اي از شهر تهران و ... . موارد فئق تنها مثال‌هايي از كاربردهاي چنين مدل‌هايي هستند. به‌طور كلي كاربرد مدل‌هاي شبيه‌سازي در سيستم‌هاي تصميم يار بيش از ساير موارد در معرض توجه است.

در ادامه اين قسمت به معرفي ساختار كلي اين تحقيق مي‌پردازيم.

در اين تحقيق ابتدا سعي شده است انواع و كاربردهاي شهرهاي مجازي دسته‌بندي شوند و به تفكيك مورد بررسي قرار بگيرند.

همچنين در قسمت سوم فرآيندهاي گوناگون توليد مدل‌هاي ديجيتالي شهري مورد بررسي قرار گرفته است و سعي شده است نيروها و امكانات مورد نياز براي اجراي چنين پروژه‌هاي در سطح شهر تهران مورد ارزيابي قرار گيرد.

در ادامه در قسمت چهارم مشكلات پيش روي توليد شهر مجازي مورد بررسي قرار گرفته است. در اين بخش مشكلات خاص اجراي چنين پروژ‌اي براي شهر تهران هم بررسي مي‌شود.

2- شهر مجازي

عبارت شهر مجازي اكنون در وب متداول شده است، ولي تعريف شهر مجازي دقيقاً مشحص نيست. مي‌توانيد زميني، غير زميني، دو بعدي يا سه‌بعدي، بر پايه‌ي سرويس يا بر پايه‌ي اطلاعات باشد.

چند مدل متعارف از شهر مجازي در زير معرفي شده‌اند:

1-شهرهاي مجازي Html: شامل منابع تحت وب براي شهرهاي حقيقي هستند.

2- شهرهاي مجازي دوبعدي: شهرهاي بر پايه‌ي نقشه هستند كه با استفاده از نقشه دو بعدي براي ارائه‌ي مناسب‌تر اطلاعات مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

3- شهرهاي مجازي سه‌ بهدي: شهرهاي مجازي سه بعدي با استفاده از فناوري‌هي واقعيت مجازي سعي در ايجاد مدلي با دقت بالا از شهر دارند.

1-خدمات اضطراري: مانند نرم‌افزارهايي براي مسائل پليسي، امنيت، آتش‌سوزي، دسترسي آمبولانس‌ها و ... . اين برنامه‌ها نيازمند ساختارهاي هندسي شهري هستند تا متوجه شوند كه موقعيت‌هاي مختلف با چه سرعتي قابل دسترسي هستند. از معروف‌ترين نمونه‌هاي اين كار مي‌توان شبيه‌سازي امداد شهري در مسابقات RoboCup اشاره كرد.

2- طراحي شهري: مسائل موقعيت ساختمان، برنامه‌ريزي جامعه و مشاركت عمومي همگي احتياج دارند كه با استفاده از نمايش سه بعدي اطلاع‌رساني شوند. اما همچنان هدف اصلي آن‌ها بررسي جزئيات طراحي آن‌ها مي‌باشد. تمركز اصلي روي تشريح زيبايي‌هاست و روشنايي روز تمام چشم‌انداز و افق ديد را روشن كرده است.

3- مخابرات: در عمل محل قرار گرفتن برج‌ها به مسأله‌اي جدي براي ارتباطات سيار و ثابت در مناطق داراي ساختمان‌هاي بلند هستيم، تبديل شده است.

4- معماري: مانند طراحي شهري، محيط‌هاي كوچك مدل شده تا موقعيت زمين و طراحي بازنگري شوند.

5- مديريت امكانات رفاهي و خدمات شهري: نظير آب، فاظلاب و تأمين برق جاده‌ها و تأسيسات زميني

6- بازيابي و توسعه‌ي اقتصادي: مانند شهرهاي مجازي دو بعدي مي‌توان از اين ابزار به منظور بازاريابي استفاده نمود. به هر حال بدين منظور از مددل‌هاي سه‌بعدي در فراهم آوري تجسم براي شركت‌هاي عمراني به منظور تجسم مناسب از موقعيت مي‌توان استفاده نمود.

7- بررسي خصوصيات: مربوط به توسعه اقتصادي است، ولي در حقيقت توسعه همه جانبه شهر را هدف قرار داده است.

8- توريسم و تفريحات: مدل‌ها معمولاً روي قسمت‌ تفريحات شهري تكيه دارند و به‌عنوان ابزار بازاريابي ساخته مي‌شوند.

9- تجارت الكترونيكي: مدل‌هاي شهر مجازي دو بعدي يا سه بعدي، دريچه‌هايي را به تجارت مجازي مي‌گشايند كه در آن براي كاربران موجوديت‌هاي شبه واقعي قائل مي‌شوند كه مي‌تواند در زمينه‌ي تجارت‌هاي نوين، تجارت‌هاي از راه دور و ساير زمينه‌هاي تجاري فعاليت كند.

10- محيط زيست: با كمك اين مدل‌ها مي‌توان انواع مختلف خطرها را تجسم يا طراحي كرد. مثلاً تجسم تأثير مواد آلاينده مربوط به ترافيك

11- آموزش و يادگيري: مدل سه بعدي بخش‌هايي از شهر كه قرار است به كابر خاصي آموزش داده شوند ساخته مي‌شود تا كاربر به شكل مناسب‌تري آن قسمت‌هاي شهر را ياد بگيرد.

12- بازي‌ها: به منظور احساس انس بيش‌تر كاربر با محيط بازي و لذت بردن بيشتر وي از بازي در بعضي از بازي‌ها قسمت‌هايي از شهر شبيه‌سازي مي‌شوند تا كاربر احساس واقعيتري نسبت به مخيط بازي داشته باشد.

13- درگاه‌هاي شهري: مي‌توان به مدل‌هاي سه بعدي و دو بعدي شهري به عنوان درگاه‌هاي اطلاعاتي شهري نگاه كرد.


پايان قسمت اول

منبع: مجله گزارش كامپيوتر