معرفی قطعات مورد نیاز تا شروع مبحث دیجیتال، آزمایش1، آموزش کار با مولتی متر دیجیتال....
به نام خدا
با عرض سلام خدمت همه ي دوستاي خوبم
در مدت زمان امتحانات، ما سعي کرديم حجم کار و مطالب ارايه شده را تا حد ممکن کم کنيم تا دوستان دچار مشکل نشوند. ولي طبق قولي که داده بودم ، بعد از امتحانات کار رو به صورت خيلي جدي تر و با سرعت بيشتر دنبال مي کنيم. جلسات آزمايشگاه نيز به صورت جدي شروع خواهند شد تا دوستان کاربرد عملي اِِلِمان هاي معرفي شده را ياد بگيرند.
درضمن وظيفه ي خودم مي دونم تا از دوستاني که در اين مدت کمي از سرعت پايين کار گلايه داشتند نيز جداً عذرخواهي کنم.
خوب، بريم سراغ کارمون. قرار شد در اين جلسه،ابتدا همه ي وسايل و قطعاتي که براي چند جلسه ي آينده نياز داريم رو من به دوستان معرفي کنم، تا براي خريد هر قطعه مجدداً وقت شما گرفته نشود.
اين قطعات عبارتد از:
چند عدد LED سبز و قرمز(1 يا 2 عدد از هر رنگ کافيست).
مقاومت هاي 220? ،100?، 1k?، 10k?. مقاومت معمولاً به صورت رول هاي 50 تايي فروخته مي شود. ولي ما براي کارمون 2يا 3 تا از هر کدام از مقاومت هاي بالا کافي است.
خازن هاي 1000?F و 470?F(12ولت) هر کدام يک عدد.
2 عدد رگولاتور 7805.
1 عدد رگولاتور LM317.
يک عدد آي سي OpAmp) LM358)
يک عدد آي سي L298
يک عدد آي سي 74245 (بافر)
يک عدد ترانزيستور TIP41
5عدد ديود n4001
2 عدد مقاومت متغير10k?
1 عدد سِوِن سگمنت (7segment)
2عدد گيرنده و 2عددفرستنده مادون قرمز(فتوترانزيستور) 3 يا 5 ميليمتري
اين قطعات فعلاً تا شروع مبحث ديجيتال و آزمايشگاه هاي آن براي کار ما کافي مي باشند.
|
اولين آزمايش ما تحليل يک مدار بسيار ساده از نظر ولتاژ . هدف از اين آزمايش آموزش کار با مولتي متر، استفاده از قانون اهم، و کد خواني مقاومت است.
نحوه ي استفاده از مولتي متر در مدار:
1- براي استفاده از ولت متر در مدار، بايد انرا به صورت موازي به مدار متصل کنيم. مقاومت دروني ولت متر بسيار زياد است و تقريباً هيچ جرياني را از خود عبور نمي دهد
2- براي استفاده از آمپر متر نيز در مدار، بايد آنرا به صورت سري در مدار متصل کنيم. مقاومت دروني آمپر متر بسيار ناچيز و قابل صرف نظر کردن است.
به شکل نگاه کنيد
دستگاههاي اندازه گيري ديجيتالي مقادير اندازه گيري شده را به صورت رقم يا ارقام روي صفحه نمايش (Display) نشان مي‌دهند و معمولا واحد کميت اندازه گيري شده مانند ولت ، آمپر ، ميلي آمپر ، درجه سانتيگراد و غيره را نيز به طريق مناسبي نمايش مي‌دهند. از جمله دستگاههاي اندازه گيري مي‌توان به ولت متر، دورشمارها ، حرارت سنج و مولتي متر اشاره نمود.
مهم ترين مزيت دستگاههاي ديجيتالي، دقت کار بالاي آن ها و همچنين ساده تر بودن کار با آن ها مي باشد.
طرز کار مولتي متر ديجيتالي
با دستگاه مولتي متر همگي در درس حرفه و فن دوره ي راهنمايي آشنا شده ايم، پس بدون مقدمه نحوه ي کار با اين دستگاه رو ارايه مي کنيم.
يکي از قسمت هاي اصلي يک مولتي متر، ولت مترDC آن مي باشد. اساس کار يک ولت متر DC ديجيتالي بر مبناي مقايسه است. يعني ولتاژ اعمال شده به ولت متر ، با يک ولتاژ مرجع (معمولا 100 ميلي ولت و در بعضي از مولتي مترها، در ولناژ AC ، يک ولت) مقايسه مي‌شود و نتيجه مقايسه به کمک مدارات الکترونيکي و ديجيتالي به صورت ارقام که مبين مقدار ولتاژ DC اعمالي به ولت متر است، روي صفحه نمايش آن ظاهر مي‌گردد.
در شماي کلي اين دستگاه يک صفحه مدرج به همراه يک selector مشاهده مي کنيد. همانطور که از اسم آن مشهود است اين دستگاه براي اندازگيري کميت هايي مانند اختلاف پتانيسل- مقاومت- جريان طراحي گرديده.
لازم به تذکر است روي دسته سلکتور نشانگري مو جود است که تعيين کننده دامنه کاري در اندازگيري هاي شما مي باشد. يعني نشان مي دهد ولتاژي که شما قصد اندازه گيري آنرا داريد در چه حدودي قرار دارد، مثلاً بين 10-100ولت است يا بين 1-10 ولت يا .... . اين حدود ولتاژ را بايد خود شما با توجه به ولتاژ منبع تغذيه و مدارها به صورت حدودي بدانيد. (اين تنظيم دامنه براي مقاومت و جريان هم بايد انجام شود.)
مولتي متر هاي امروزي قادر به اندازه گيري ولتاژ ها از چند صد ميلي ولت تا 1000 ولت به صورت خودکار هستند و نيازي نيست شما حدود را بدانيد و تنظيم کنيد، فقط کافيست شما نشانگر را بر روي قسمت ولتاژ قرار دهيد. اگر ولتاژ AC بود(مثل برق شهري) بر روي قسمت AC قرار داده و اگر DC بود، بروي قسمت DC قرار مي دهيم. اگر هم قصد اندازه گيري مقاومت يا جريان را هم داشتيم، بايد نشانگر را بچرخانيم و روي بخش مربوطه قرار دهيم. به اين نوع مولتي مترها که به صورت خودکار تنظيم مي شوند مولتي رنج يا آُتو رنج ميگويند
اين دستگاه نيز مانند هر سيستم ديگري داراي دو ترمينال - و + مي باشد. براي استفاده صحيح از دستگاه بايستي سيم مشکي را به ترمينال منفي و سيم قرمز را به ترمينال مثبت متصل کنيد. حال دکمه power دستگاه را زده و هر نوع اندازگيري را مي توانيد شروع کنيد. دقت کنيد که معمولاً مولتي مترها 2 پايانه ي قرمز يا + دارند که شما بايد با توجه به توضيحات اختصاري ِ زير آنها پايانه ي مناسب را انتخاب کنيد. مثلاً براي اندازه گيري جريان هاي بيش از چند دهم آمپر بايد سيم قرمز را در پايانه ي ديگري قرار دهيم.
در اين آزمايش قصد داريم مدار روبرو را از لحاظ جريان ، ولتاژ و مقاومت تحليل کنيم.
مقدار مقاومت را از روي کد رنگي آن بخوانيد.(يک کيلو اهم)
مقدار همين مقاومت را (قبل از اتصال در مدار) با مولتي متر اندازه گيري کنيد.
اين 2 مقدار بايد تقريباً مساوي باشند.
حال مدار بالا را ببنديد(منبع تغذيه را روي 5 ولت تنظيم کنيد.)
جريان مدار را توسط مولتي متر اندازه گيري کنيد(نشانگر مولتي متر در قسمت آمپر و در همين موقيعتي که در شکل نشان داده شده بايد قرار گيرد.)
جرياني که مولتي متر نشان مي دهد را يادداشت کنيد.
حال توسط قانون اهم (V=I*R) جريان مدار را محاسبه کنيد.
آيا مقدا بدست آمده با چيزي که مولتي متر نشان مي دهد مطابقت دارد؟ اگر چنين است آزمايش را با موفقيت انجام داده ايد.
مولتي متر را در مُد ولت متر نيز به صورت نشان داده شده در شکل(در 2 طرف مقاومت) وصل کنيد و عدد را بخوانيد. اگر سيم شما مقومت واقعً ناچيزي داشته باشد اين مقدار تقريباً همان ولتاژ منبع تغذيه خواهد بود.
خطاهاي احتمالي: ممکن است منبع تغذيه ي شما دقيقاً ولتاژ 5 ولت را در اختيار شما قرار ندهد، پس ممکن است محاسبات شما دچار مشکل شود. بهتر است در ابتدا ولتاژ منبع تغذيه را با مولتي متر چک کنيد. |
در جلسه ي آينده نحوه ي استفاده از بِرِد بُرد نيز آموزش داده مي شود تا از اين به بعد مدارها را بر روي برد برد ببنديم.
از دوستاي عزيز تقاضا مي کنم اگر در روند کار سوال و مشکلي داشتند حتماً مطرح کنند تا اگر دوستان ديگه اي هم با اين مشکل روبرو شدند بتونند از تجربيات بقيه استفاده کنند.
ضمناً جلسه ي آينده 5 شنبه 25/11 ارايه خواهد شد.
تا جلسه ي آينده خدا نگه دار
دوست شما، فراز