مشاهدهی شماره ۷۷
دوستان عزیز، کیسهی توری پلاستیکی را که سبزیفروش از آن برای بستهبندی سیر، سیبزمینی و پیاز استفاده میکند، دور نریزید! شما میتوانید با استفاده از آن و به کمک دوست خود، آزمایش سرگرم کنندهای را برخلاف نیروی جاذبه انجام دهید، که از راز کشش سطحی آب نیز پرده برمیدارد.
وسایل موردنیاز |
• کیسهی توری پلاستیکی مخصوص بستهبندی سیر، سیبزمینی و پیاز
• شیشهی دهانگشاد
• نوارکششی
• کارت مقوایی
• پارچ آب
|
کیسهی توری پلاستیکی، در ابعاد و اشکال مختلف موجود است. بخشی از این کیسهی توری پلاستیکی را ببرید و روی دهانهی شیشهی دهانه گشاد قرار دهید. و به کمک یک نوار کششی، تور پلاستیکی را روی دهانهی بطری ثابت کنید. بطری را از آب توسط ریختن آب از درون پردهی توری پر کنید. آب به راحتی از درون پرده ی توری عبور میکند. بطری را تقریبا تا انتها پر کنید.
دهانهی بطری را توسط کارت مقوایی بپوشانید. کارت را در دهانهی بطری با دست خود نگهدارید و در همین وضعیت، بطری پر از آب را وارونه کنید.
به آرامی کارت را از دهانهی بطری واژگون بردارید و مشاهده میکنید که آب به طور شگفت انگیزی داخل بطری باقی میماند و نمیریزد. شما میتوانید به عنوان سرگرمی، این بطری واژگون و پر از آب را روی سر دوست خود نگهدارید بدون اینکه خیس شود.
سپس به آرامی به چپ یا راست بطری ضربه بزنید، یا به سطح توری دست بزنید و یا بطری را بلرزانید در این صورت، مشاهده میکنید که آب از بطری فرو میریزد.
اگر شما یک توری را در یک ظرف آب شناور کنید، متوجه خواهید شد که آب تمام چالههای توری را پر میکند که این امر ناشی از نیروی چسبندگی یا پیوستگی آب است که باعث میشود ملکولهای آب یکدیگر را جذب کنند. نیروی کشش سطحی آب نیز به این پدیده کمک میکند. علت اینکه وقتی يک قطره آب از شير ميچکد، و در تمام طول مسير به صورت يک قطره کروی یا بیضی شکل باقي ميماند و از هم متلاشي نميشود به خاطر وجود همین نيروها است. در این آزمایش سرگرمکننده، آب داخل بطری باقی میماند حتی وقتی که کارت را از روی دهانهی بطری بر میداریم زیرا ملکولهای آب به هم ملحق میشوند تا یک لایهی نازک بین بخشهای باز در پرده تشکیل دهند. ضربه زدن به بطری یا تماس دست به پرده توری باعث میشود تا کشش سطحی شکسته شود و با فوران آب غافلگیر شوید!
نویسنده: عاطفه قویدست
دانشجوی دکتری شیمی آلی
دانشگاه گیلان