وقتي به وسايل پروازي تک نفره نگاه ميکنيم، مانند جتپکها، لباسهاي بالدار و يا حتي وسيلههاي حيرتانگيزتر، درميابيم که آسمان نميتواند مخترعان اين نوع ابزارها را محدود کند و آنها فقط به فکر تعبير کردن رؤياي پرواز هستند.
مطلب اول...
لباسهاي بالدار:
اکثر مردم با سقوط آزاد آشنا هستند. اما از نظر عدهاي از افراد که به پروازهاي هيجانانگيز علاقه دارند، پرش ازيک هواپيما و سقوط در مدت زمان معيني و پس از آن گشودن چتر نجات، چنگي به دل نميزند. اما سقوط از يک بلندي و سپس باز کردن بالهايي شبيه بالهاي پرندگان ميتواند تجربهاي بسيار لذت بخش باشد. پرش با لباس ويژهي بالدار انسان را به ياد پيترپن، سوپرمن و يا مرد عنکبوتي مياندازد. ممکن است از نظر بسياري از انسانها پوشيدن چنين لباسي و پرواز در ميان کوهها ديوانگي محض به نظر برسد. اما کششي جادويي دربارهي اين ورزش نوظهور وجود دارد.
توني اوراگالو (Tony Uragallo)، سازندهي لباسهاي پرنده در شهر فلوريدا ميگويد: «با پوشيدن اين لباس واقعاً ميتوانيد حس پرواز را لمس کنيد. زيرا بهاندازهي کافي سريع و سبک است.»
لباس بالدار از جنس نايلون با چگالي بالا است که معمولاً در ساخت کوله پشتيهاي مقاوم از آنها استفاده ميشود. اين پارچه در فضاي ميان پاها و بازوها تا بدن نيز کشيده شدهاست. پلاستيک موجود در بالها در آنها مقاومت لازم را ايجاد کرده است. اين پارچه به گونهاي طراحي شده است که با کم شدن ارتفاع، مقاومت حرکت رو به جلو را کاهش ميدهد. جديدترين لباسهاي بالدار نسبت سه به يک دارند،يعني به ازاي هر سه متر که به جلو حرکت ميکنند يک متر سقوط ميکنند. رکورد جهاني پرواز با اين نوع لباسها، نه دقيقه و شش ثانيه است که از ارتفاع يازده هزار متري اجرا شده است.
اوراگالو در آزمايشگاهي لباس پرنده را تست کرد. او با شبيه سازي جريان باد با استفاده از تونلهاي جريان هوا، نه دقيقه شرايط پرواز با لباس بالدار را تجربه کرد. اوراگالو ميگويد: «در چهار دقيقهي اول شما به سختي ميتوانيد دستهاي خود را تکان دهيد. شما براي نه دقيقه پرواز، نياز به قفسهي سينهاي شبيه قفسهي سينهي کبوتر داريد.»
اوراگالو در سال 2012 در حالي که 58 سال سن داشت، برندهي مسابقهي جهاني بيس (BASE Race) در کشور نروژ شد. او همچنين با شرکت در رقابت ليگ جهاني لباسهاي بالدار، از فراز کوه تيانمن کشور چين پرواز کرد. در اين مسابقه،يکي از شرکت کنندگان که اهل کشور مجارستان و دوست صميمي اوراگالو بود جان خود را از دست داد. اين نوع رقابتها در عين حال که هيجان انگيز هستند، تلخيها و خطرهايي را همراه با خود دارند. اوراگالو ميگويد: «پرواز با لباسهاي بالدار ورزشي است که در آن اصلاً نبايد اشتباه کرد. ممکن است فردي ابرها را لمس کند که نه تنها خطري ندارد، بلکه بسيار هيجانانگيز است. همچنين ممکن است فردي با يک سنگ که ناگهان از يک کوه سقوط ميکند برخورد کند و جان خود را از دست بدهد. اين به معناي واقعي کلمه سخت است که ببينيد دوست شما در مقابل چشمانتان جانش را از دست ميدهد. اين گونه مسائل اين ورزش را عجيب و وحشتناک جلوه ميدهند.»
حال که اوراگالو از کار پرواز با لباسهاي بالدار بازنشسته شده است، به طراحي لباسهاي جديدتر و کارآمدتر ميپردازد تا نسل جواني که مشتاق تجربهي پرواز هستند، بتوانند از اين لباسها استفاده کنند. او ميگويد: «ما در ابتداي راه هستيم. اعمال تغييرهاي کوچک در حد يک اينچ در لباسهاي بالدار ميتواند تفاوتهاي مهمي را در حين پرواز ايجاد کند. فقط ميتوانم بگويم که حوزهي طراحي لباسهاي بالدار بسيار هيجان انگيز است.»
تکامل جتپکها:
در سال 1965 هنگامي که رصدخانهاي در شهر تگزاس افتتاح ميشد، پس زمينهي آنجا با الهام از فضا طراحي شده بود. در اين ميان مردي که لباس فضانوردها را به تن کرده بود، با يک جتپک در محوطه پرواز ميکرد و توجه تماشاگران را کاملاً به خود جلب کرده بود. در دهههاي 1950 و 1960 ارتش امريکا آزمايشگاه بل را راهاندازي کرد تا در آن اولين موشکهايي که ميتوانند مانند کمربند به دور بدن بسته شوند را توليد کند. قرار بود سربازان در جنگها هنگامي که به ميدانهاي مين و يا زمينهاي باتلاقي ميرسند از کمربندهاي موشکي خود استفاده کنند. اما اين نوع موشکها هرگز به دست سربازان نرسيدند. پژوهشها در آزمايشگاه بل به نتيجه نرسيد و روشن شد که عملاً اجراي چنين طرحي ناممکن است.
کمربندهاي موشکي فقط در مراسم افتتاحيههاي ورزشي و يا در جشنها و رويدادهاي ملي در مدت زمانهاي کوتاه استفاده ميشدند. از جمله دلايل مهمي که باعث شد چنين پروژهاي براي ارتش استفاده نشود، مدت زمان کوتاه پرواز بود. اين کمربندها فقط قابليت 30 ثانيه حرکت به سمت بالا را داشتند که در واقع ميتوان گفت اين پديده به جاي پرواز، نوعي پرش بلند است. مانع ديگر اين بود که افراد نميتوانستند قبل از تمام شدن سوخت کمربند به آساني به زمين برگردند. سوخت اين کمربندها معمولاً هيدروژن پراکسيد است. از طرفي اين کمربندها نميتوانستند انسان را تا ارتفاعي بالا ببرند که در صورت لزوم، بتوان از چتر نجات استفاده کرد.
پس از شمردن همهي اين ايرادها، در نهايت به هزينهي زياد استفاده از کمربندهاي موشکي ميرسيم. هر جتپک حدود 150000 تا 200000 دلار قيمت دارد. البته فراموش نکنيد که فقط با خريد اين وسيله نميتوانيد پرواز کنيد، بلکه بايد آموزشهاي کافي را ببينيد و در استفاده از جتپک به مهارت کافي برسيد. تروي ويگري (Troy Widgery)، مديرعامل شرکت بين المللي جتپک ميگويد: «ما مشکلي با قيمت اين وسيله نداريم. هميشه افرادي هستند که استطاعت خريد جتپکها را دارند. ما به دنبال افرادي هستيم که آن قدر به پرواز علاقهمند باشند که بتوانند ريسک استفاده از جتپکها را به طور کامل بپذيرند. اين وسيله يک ماشين پرنده است و بديهي است که با خود، خطرهايي مانند صدمه ديدن و مرگ را به دنبال دارد.»
شرکت ويگري دو مدل جتپک متفاوت را به فروش ميرساند. ويگري تأکيد دارد که شرکت او به نوعي در حال انجام يک فعاليت غيرانتفاهي است. او ميگويد: «ما اين کسب و کار را صرفاً به دليل علاقهي شخصي راهاندازي کردهايم. تماشاي پرواز يک انسان با جتپکهاي ما، برايم يکي از بزرگترين لذتهاي دنيا است.»
تعداد شرکتهايي که در سراسر دنيا به فروش جتپکها ميپردازند بهاندازهي انگشتان دست هم نميرسد. يکي از اين شرکتها که مارتين جتپک (Martin Jetpack) نام دارد و در زلاندنو واقع شده، ماشينهاي پرندهي توربويي را وارد بازار کرده که ساز و کارشان دقيقاً مانند جتپک ها نيست، اما در مانورهاي آزمايشي توانسته تا ارتفاع 1500 متر بالا برود.
ويگري و گروهش در حال توسعهي فالکون يا T73 هستند، سازهاي که با استفاده از سوخت موتور جت و توربين ميتواند 20 دقيقه پرواز کند. اين پرندهي جديد، ميتواند به طور عمودي بلند شده و فرود بيايد. کمپاني ويگري هم اکنون يک نمونهي اوليه از اين هوانورد را ساختهاند تا به عموم ارائه دهند. آنها معتقدند که اين ماشين ميتواند رؤياي پرواز مداوم را تحقق ببخشد.
منبع:
Dream of Flying
منابع مفيد:
پرواز برداران رايت
انواع هواپيما
تاريخ مختصر موتور جت
آرزوي پرواز
هوانورد
چرا هواپيما پرواز ميکند؟
تاکسي پرنده
آيروديناميک پرواز
آيروديناميک هواپيماي جنگنده
بالونهاي هليومي
بالون هواي داغ
آزمايش بالون هواي داغ
موج ضربه
هواپيماي کاغذي
تأثير شتاب حاذبه بر سقوط اجسام
10 most amazing flying machines ever
Top 10 quickest early flying machines
Lift or Drag
Physics of flight
First Flight
The Wright Brothers
Jet Pack
HPVBC
Beastie Bike
Tony Suits
Speed Bikes