چگالي
موارد مورد نياز
· تكه يخ مكعبي
· رنگ خوراكي
· ليوان شفاف
· روغن گياهي
روش كار
1. يك قطره رنگ خوراكي به يكي از قالبهاي يخ اضافه كنيد.
2. آب به قالب يخ اضافه كنيد.
3. قالب را در فريزر بگذاريد تا يخ بزند.
4. ليوان را تا نيمه پُر كنيد.
5. قطعه يخ را از قالب جدا كنيد.
6. آن را در ليوان بيندازيد و فرايند ذوب آن را ببينيد.
7. چه اتفاقي ميافتد؟
چه اتفاقي ميافتد؟
هم يخ هم روغن لغزنده هستند، ولي دقيقاً همينجا اين شباهت به پايان ميرسد. ايندو ديگر وجوه مشترك كمي خواهند داشت. اصلاً روغن شبيه يخ نيست، يخ ذوب شد و آب نيست. روغن را بنام شيميايي هيدروفوبيك ميشناسيم، كه معناي آن ضدآب است. وقتي يخ را در روغن مياندازيد،شروع به ذوب شدن ميكند. باهم مخلوط نميشوند به همين دليل هيدروفوبيك ناميده ميشوند. اين پديده شرح ميدهد كه چرا روغن و آب باهم جور در نميآيند! ولي هيچ توضيحي نميدهد كه چرا آب پايين . قطعه يخ در بالا قرار ميگيرد. براي جواب دادن به اين مساله بايد از چگالي كمك بگيريم.
اگر جسمي چگالتر از جسم ديگري باشد، معلق ميشود. آب چگالتر از روغن است؛ به همين دليل است كه آب پايينتر از روغن قرار ميگيرد. ولي يخ جامد بامزهايست!؟ وقتي آب يخ ميزند و تبديل به جامد ميشود، فضاي بيشتري ميگيرد! يعني مقدارشان يكسان است ولي چگاليشان متفاوت است.
به همين دليل است كه يخ در روغن شناور ميماند. وقتي آب كم چگالتر از آب باشد، آب تهنشين ميشود. وقتي يخ كم چگالتر از آب و چگالتر از روغن باشد بالاي ايندو شناور ميماند.
خودتان بيازماييد
· سعي كنيد تكه يخ رنگي را در ليوان آب قرار دهيد. چه اتفاقي ميافتد؟
· حالا سعي كنيد يكبار ليوان كامل آزمايش را در فريزر بگذاريد. چه اتفاقي براي آب در پايين ليوان ميافتد؟ حالا اگر ليوان را بيرون بياويرد چه اتفاقي ميافتد؟ فكر ميكنيد دليلش چيست؟