500 ميليون سال قبل، جانوران تحت تأثير حادثهاي که به انفجار کامبرين مشهور است، گسترش يافتند. در آينده شاهد انتشار گروههاي روباتها و گفتگوي آنها با يکديگر خواهيم بود و اين ميتواند يک انفجار کامبرين ديگر، اين بار براي روباتها باشد.
يکي از متخصصان روباتيک که با ارتش ايالات متحدهي امريکا همکاري داشته است، اخيراً مقالهاي را منتشر کرده و در آن موضوع تغيير و تحول تکنولوژيکي را به ميان آورده که موجب تولد نسل بعدي روباتهايي با هوش مصنوعي پيشرفته ميشود. او همچنين پيامدهاي جايگزيني اين روباتها را با کارگرهاي انساني در سطح وسيع بررسي کرده است.
گيل پرات (Gill Pratt) در گذشته مدير بخش روباتيک آژانس پروژههاي پيشرفتهي دفاعي ايالات متحدهي امريکا (DARPA) بوده است. بر اساس گفتههاي او دو فناوري ميتوانند نقش مهمي را در گسترش و تکامل روباتها ايفا کنند، اولي «ابر روباتيک» است که به روباتها اجازه ميدهد اطلاعات و تجربههاي خود را با يکديگر از طريق ارتباط بيسيم و اينترنت به اشتراک بگذارند. دومي «الگوريتمهاي يادگيري عميق» است که روباتها را قادر ميکند از تجربههاي خود، دانستههايي کسب کنند و آنها را در حالتهاي کليتر به کار ببندند. بر اساس مقالهي گيل پرات، در ژورنال ديدگاههاي اقتصادي (Journal of Economic Perspectives) اين دو تکنولوژي در کنار هم باعث ميشوند که روباتهايي با هوش مصنوعي بتوانند مشاغل بيشتري را که قبلاً قادر به انجام آنها نبودند، بر عهده بگيرند، مشاغلي که پيش از اين توسط انسانها انجام ميشد.
در حالي که در ابتدا به نظر ميرسد انفجار کامبرين شرايط انساني را به طور چشمگيري بهبود ميبخشد، اما اين پديده يک سري آثار مخرب اقتصادي را در پي دارد که مهمترين آنها حذف شدن مشاغل انساني است. پرات مينويسد: «با وجود اين نگرانيها همچنان دلايلي هم وجود دارند که ما را ترغيب ميکنند تحول روباتيکي را بپذيريم.»
آنها شغل ما را خواهند گرفت:
انفجار کامبرين روباتها باعث ميشود روباتها در مدت زمان بسيار کوتاهي جايگزين کارگرهاي انساني شوند. اين تغيير بسيار سريع، به معني رها کردن تعداد زيادي از افراد جامعه بدون شغل است. در نهايت در يک اقتصاد روباتمحور، تقاضاهاي سنتي انسانها براي کالا و خدمتهاي مختلف برآورده ميشود و نيازي به نيروي کار انساني اضافه نيست. در چنين جهاني گروهي از افراد با استعداد که تعدادشان اندک است، درآمدهاي نجومي کسب ميکنند و بقيهي افراد جامعه نيز به سطح بسيار پاييني از درآمد ميرسند.
با اين وجود پرات راهکارهايي را براي رهايي از اين معضل انساني پيشنهاد ميکند. اولين راه حل اين است که خدمتها و توليدهاي انساني، با قيمتي بالاتر از اجناس ساخت روباتها به فروش برسند. مثال مناسبي براي اين پيشنهاد، کالاهاي دستساز هستند که در مقايسه با کالاهاي توليد شده توسط دستگاههاي کارخانهها، قيمت بالاتري دارند. يا اجراي زندهي موسيقي که بليت گرانقيمتتري نسبت به اجراي ضبط شدهي موسيقي دارد. دومين راه حل اين است که هرکس ميتواند روبات خود را داشته باشد و با کار کردن روبات، فرد صاحب آن به اوقات فراغت خود ميرسد. اما اين حالت ايدهآل مشروط به اين است که طرحهايي براي توزيع سرمايهي خريد روباتها در ميان همهي افراد تعريف شود.
سومين راه حل «فروش تنظيمهاي شخصي» هر فرد به عنوان يک تجارت تازه است. بسياري از شرکتهاي فناوري، هم اکنون از ابزارهاي آنلاين براي جمعآوري و فروش اطلاعاتي دربارهي تنظيمات شخصي ما به تبليغ کنندههاي بازرگاني استفاده ميکنند. اما اقتصاد اطلاعات در آينده، ميتواند ما را قادر سازد در ازاي تنظيمهاي شخصي تغييريافتهي خودمان، به طور منظم دستمزدي را دريافت کنيم.
پيشبيني انفجار کامبرين:
شايد به نظر برسد که پيش آمدن اين جريانها در آيندهاي دور ميسر است، اما پرات بخش عمدهي مقالهي خود را صرف توضيح اين موضوع کرده که چطور ذخيره سازي دادهها، ذخيره سازي انرژي باتريها، بازده توان الکترونيکي، توان محاسباتي و ساير حوزههاي فناوري ميتوانند به انفجار کامبرين روباتها سرعت بدهند. او همچنين به مقادير قابل توجه پولي که شرکتهاي فناوري در حوزه ي توسعهي روباتها هزينه ميکنند اشاره کرده است.
پرات مينويسد: «پيشبيني زمان اين تحول کار سختي است و روشن نيست که دقيقاً چه زماني انفجاري در قابليتهاي روباتها رخ خواهد داد. سرمايهگذاري تجاري در بخشهاي روباتيک و ابزارهاي خودکار، به ويژه اتومبيلهاي خودران به طور پشمگيري شتاب گرفته است. همچنين شرکتهاي صاحب نامي مثل آمازون، اپل و گوگل در کنار شرکتهاي فناوري، پروژههاي قابل توجهي را تعريف کردهاند.
ارتش ايالات متحدهي امريکا و ساير آژانسهاي دولتي نيز مرزهاي پژوهشهاي روباتيک را گسترش دادهاند. پرات در مدت همکارياش با DARPA بر رقابتهاي روباتيک ارتش نظارت ميکرد. تابستان امسال، مسابقهي روباتهاي کارآمد ارتش با جايزهي سه و نيم ميليون دلاري برگزار شد. در اين رقابت، روباتها قابليتهاي فيزيکي خود را مانند باز و بسته کردن يک شير، چرخاندن قطع کنندههاي مدار، بالا رفتن از پلهها و حتي رانندگي با يک اتومبيل به نمايش گذاشتند.
در پايان بايد گفت هيچکس نميداند انفجار کامبرين چه زماني رخ ميدهد، اما پژوهشگران روباتيک شروع به مطالعهي جهشهاي ناگهاني گذشته در روند پيشرفتهاي فناوري کردهاند تا بتوانند سرنخهايي راجع به روند پيشرفت هوش مصنوعي آينده به دست آورند. گاهي به اين نوع پژوهشها کمک هزينههايي با ارقام 50 تا 500 ميليون دلار تعلق ميگيرد. انتظار محققان اين است که با وجود اين پژوهشها، بشر از افزايش ناگهاني روباتها غافلگير نشود.
منبع:
Robot Combrian
منابع مفيد:
DARPA Robotic Challenge
A.I-Elsevier
A.I-Guardian
Robotic Worker
هوش مصنوعي-۱
هوش مصنوعي-۲
آيا روباتها هميشه در مشت ما هستند؟
ويژگيهاي هوش مصنوعي
مباني الکترونيک در روباتيک