قرار است در سال جاري اين کمپاني نمونهي اوليهي يک ابررايانهي 320 ترابايتي را رونمايي کند. اين رايانه با هدف اجراي محاسبات تبديلي در حال ساخت است.
کمپاني HP هرگز از عرصهي ابررايانهها دور نبوده است. تا امروز اين شرکت سرورهاي پر قدرتي مانند مونشات (Moonshot) و آپولو (Apollo) را در کارنامهي خود دارد و امروز به سراغ ابررايانهاي به نام ماشين (The Machine) رفته است.
هنگامي که شرکت هيولت- پاکارد (Hewlett-Packard) در سال 2014 خبر ساخت ماشين را اطلاع رساني کرد، صحبت بيشتر از يک سري تعميرها و اصلاحهاي اساسي در مدلهاي سنتي کامپيوترهاي سرور، از جمله جايگذاري پردازندهي مرکزي، تعويض اتصالهاي مسي که حاملهاي نسبتاً کندي بودند و تعويض حافظهي سنتي بود. قرار بر اين بود که از آخرين فناوريهاي روز در اين رايانه استفاده شود. فناوريهايي مانند هستهي پردازندهي تخصصي، فيبرهاي نوري برقرارکنندهي اتصالها و حافظهي ممريستور با بازده انرژي بالا. محققان پيش بيني ميکردند که با ساخت اين سرور ميتوان در مقياس حجم بالاي اطلاعات، به بازدهي بي سابقهاي رسيد. اين نوع رايانهها در انجام محاسبات طولاني و پيچيده مانند نظريهي گراف، و يا تجزيه و تحليلهايي که بتوان با آنها آينده را پيش بيني کرد و يا در امر يادگيريهاي عميق که ميتواند در کيفيت زندگي ما مؤثر باشد مناسب هستند.
تا امروز که دو سال از از آن تاريخ گذشته است، شرکت HP هنوز از رايانهي خود رونمايي نکرده است. اما وعدههاي داده شده بر اين قرارند که امسال اين کامپيوتر بزرگ کار خود را آغاز کند. هم اکنون مراحل مختلف ساخت ماشين در آزمايشگاه اصلي هيولت-پاکارد در حال انجام است.
به نظر ميرسد ماشين اولين کامپيوتر بزرگ با استانداردهاي مدرن باشد. اين رايانه که در ابعاد يک سرور است، حافظهي 320 ترابايتي و پردازندهي مرکزي دو هزار و پانصد هستهاي دارد. اما عنصر مهمي که در ماشين به کار رفته، ممريستور نام دارد. ممريستور حافظهاي است که ميتواند جايگزين DRAM شود. در حقيقت ممريستور يکي از چهار عنصر بنيادين ماشين جديد HP است که برگ برندهي اين ماشين محسوب ميشود. ممريستور مانند فلش است،يعني ميتواند علاوه بر نگهداري اطلاعات پردازنده به صورت فرّار، اطلاعات را در زمان خاموشي و غيرفعال بودن نيز حفظ کند.
پژوهشها براي تکميل و توسعهي ممريستور از سال 2008 در آزمايشگاههاي HP آغاز شد. در نهايت اين حافظه تبديل به يک گزينهي اصلي براي استفاده در ماشين شد. امروزه انواع مختلف حافظهها در کامپيوترها قرار دارند که هر کدام مزايا و معايب مخصوص به خود را دارند. اما پيش بيني ميشود ممريستور با قابليتهاي مختلفي که دارد، به زودي در بازار مصرف جايگزين همهي انواع حافظهها شود.
هنگامي که در سال 2014 مارتين فينک (Martin Fink)، مدير آزمايشگاههاي HP براي اولين بار ويژگيهاي تخصصي ماشين را ارائه ميکرد، تشريح کرد که اين سرور ميتواند 160 پتابايت داده را فقط در کمتر از 250 نانوثانيه پردازش کند. 160 پتابايت داده يعني حتي بيش تر از دادههايي که در مدت يک سال از شتابدهندهي بزرگ هادروني (Large Hadron Collider) به دست ميآيد!
ريچارد فيچرا (Richard Fichera) ،يک تحليلگر مرکز پژوهشي فارستر (Forrester Research) ميگويد: «اين ظرفيت بسيار بزرگ و خارق العاده است و سرعتي که اين رايانه قرار است داشته باشد، ده هزار برابر بيشتر از سرعت رايانههاي کنوني است. اما شايد ممريستور همان طور که نقطهي قوت ماشين است، نقطهي ضعف آن نيز باشد. اگرچه HP قبلاً طبقات منظم محل قرارگيري ممريستورها را منتشر کرده است، اما هنوز اين حافظهها در سطح تجاري به گسترگي قابل قبولي نرسيدهاند.»
به همين دليل قرار است امسال که از ماشين رونمايي ميشود، همان DRAM که مصرف انرژي بالايي هم دارد به عنوان حافظه در آن استفاده شود تا بررسيهاي بيشتري روي ممريستور مناسب براي اين سرور عظيم انجام شود. البته هنوز زمان دقيقي براي آغاز استفاده از ممريستور در ماشين اعلام نشده است. هرچند که خوان لوايزا (Juan Loaiza)، معاون ارشد رئيس جمهور در تکنولوژي سيستم اعلام کرده: «اين سختافزار جديد هنوز راه زيادي تا ورود به رايانهها دارد و براي سرمايه گذاري در اين مورد دست کم تا پنج سال آينده زمان داريم.»
اما مقامات HP ادعا ميکنند که در حال پيشبرد اهداف خود در حوزهي نرمافزار و سختافزار به موازات هم هستند و اگرچه پيش بيني ميکنند که اين پروژه در سال 2020 تماماً تکميل شود، اما ميتوان از امسال آن را راهاندازي کرد تا بخشهاي مختلفش را در حين کار کامل کنند.
فيچرا ميگويد: «ممريستور ميتواند تأثير بزرگي روي موفقيت ماشين داشته باشد. اين قطعهي سختافزاري براي کمپاني منحصربهفرد است. اگر اين گروه بتوانند با استفاده از ممريستورها در اين سيستم عظيم، عملکرد حافظه را بهبود بدهند، به بازدهي بسيار زيادي خواهند رسيد. متأسفانه گروههاي علمي مستقل نميتوانند در اين زمينه کمکي بکنند. زيرا براي توسعهي ممريستور در ماشين بايد همهي اجزاي اين ماشين غول آسا موجود باشند.»
اين احتمال وجود دارد که HP به دليل صرفهجويي در زمان بخواهد از حافظهي ديگري در ابررايانهي خود استفاده کند. اخيراً کمپانيهاي ميکرون (Micron) و اينتل (Intel) از ساخت حافظهاي جديد با نام XPoint خبر دادهاند. حال بايد ديد آيا HP اقدام سريع را انتخاب ميکند و يا انتخاب ديرتر ولي کارآمد تر.
اگر HP به فناوري مناسب براي استفاده از ممريستور برسد، به زودي شاهد حرکت ساير کمپانيهاي الکترونيک به سمت اين نسل از حافظهها خواهيم بود.
منبع:
عملکرد متفاوت ترانزیستورها (Memristor)
منابع مفید: