افراد مبتلا به این بیماری اغلب در خواب بسر می‌برند. در نتیجه، به اندازه‌ای کم انرژی می‌شوند که از کم بنیه‌ای می‌میرند. رئیس یکی از قبیله‌هایی که ابن‌خلدون از آن دیدن کرد، پس از دو سال زندگی در خواب، سرانجام جان سپرد. به گزارش ابن‌خلدون، این بیماری جان همه‌ی افراد آن قبیله را گرفت.

در سال 1902 میلادی دولت انگلستان یک گروه پژوهشی را برای مطالعه‌ی بیماری خواب به آفریقا فرستاد. یکی از اعضای این گروه به نام آلدو کاستلانی از کالبدشکافی قربانیان دریافت که بسیاری از آنان در مغز خود انگل‌های ناشناخته‌ای دارند. سال بعد پژوهشگری به نام دیوید بروک به این گروه پیوست. او پیش از این دریافته بود نوعی بیماری احشام به نام تاگانا در اثر آلوده شدن جانور به انگل ریزی به نام تریپانوزوم ایجاد می‌شود. این انگل را مگس تسه تسه منتقل می‌کند.

این دو پژوهشگر به زودی دریافتند همین انگل باعث بیماری خواب در انسان می‌شود. آنان جاهایی را که مگس تسه تسه یافت می‌شد، مشخص کردند و دریافتند که این نواحی با مناطقی که بیماری خواب در آن جا شیوع دارد، مطابقت دارند. از این رو، از مردم خواستند از این مناطق دوری کنند.

مگس تسه تسه فقط در جنوب آفریقا و بیابان صحرا زندگی می‌کند. نخستین داروهایی که برای درمان بیماری خواب به کار رفتند، ترکیبات آرسنیک(ماده‌ای کشنده) بودند. حتی داروهای جدید هم نمی‌توانند موارد شدید این بیماری را درمان کنند. برای افزایش احتمال بهبودی، این داروها باید در مراحل آغازین بیماری مصرف شوند.