محققان فنلاندی با انجام تحقیقاتی بر روی موش‌ها دریافتند آبشار مهارکننده اجازه‌ی نمو را به آخرین دندان آسیاب کوچک (دندان عقل) در انتهای فک می‌دهد.
به گزارش سایت «شبکه‌ی خبری زیست شناسی» (Biology News Net) به نقل از مجله‌ی «نیچر» (Nature)، در طول تکامل بسیاری از خصوصیات موجودات تحت تاثیر محیط قرار می‌گیرند.
در مورد دندان پستانداران، ویژگی‌های دندان نشان دهنده‌ی نوع رژیم غذایی موجود می‌باشد. اما دانشمندان عقیده دارند که ژنتیک و مراحل رشد و نمو نیز روی خصوصیات ویژه‌ی گونه‌ها تاثیرگذار بوده است.
محققان دانشگاه هلسینکی فنلاند مدلی را برای شرح تاثیر نمو روی دندان ارائه داده‌اند. در این مطالعه ابتدا نمو دندان پیشین و آسیاب موش مورد بررسی قرار گرفت. آنان دریافتند دندان‌ها آسیاب موش همانند انسان به‌تدریج از سمت جلو به عقب فک ظاهر می‌شوند. به عبارت دیگر اولین دندان آسیاب در جلو و آخرین دندان در عقب قرار دارد. به طور طبیعی آخرین دندان آسیاب سومین دندان یا دندان عقل است.
آزمایش‌ها بر روی موش نشان می‌دهد اندازه و تعداد دندان‌های عقبی به اندازه‌ی آسیاب‌های جلویی وابسته است. این مکانیسم - که به «آبشار مهارکننده» معروف است - همانند یک چرخ‌دنده عمل می‌کند و رشد دندان‌ها را کنترل نموده و باعث افزایش تنوع اندازه‌ی دندان‌ها در طول فک می‌شود.
این گزارش می‌افزاید با ابداع یک مدل ریاضی محققین توانستند تعداد و اندازه‌ی نسبی دندان را در گونه‌های مختلف اندازه‌گیری کنند.
|
نظر دبیر المپیاد زیست‌شناسی |
این تحقیق نشان می‌دهد با پیشرفت در زمینه‌ی تنظیم مولکولی نمو، می‌توان تاثیر نمو را روی تکامل مشخص کرد. هم‌چنین به این ترتیب علت وجود دندان عقل دردسر‌ساز در انسان توضیح داده می‌شود. علت می‌تواند این باشد که آبشار مهارکننده اجازه‌ی نمو را به آخرین دندان آسیاب کوچک (دندان عقل) در انتهای فک می‌دهد.